Dün, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Gönül Boran Özüpak’la yaptığım görüşmenin detaylarını aktarmış ve kamuoyunda konuşulan çözüm formüllerine yönelik düşüncelerini paylaşmıştım.
Özetlemek gerekirse Özüpak ve Ankara’da temaslarda bulunan EYT temsilcileri, 2023 seçiminden önce bir düzenlemenin hayata geçirilmesini beklemiyor.
Yazının ardından çok sayıda EYT’li okurdan mesaj geldi.
Neredeyse hepsi yine seçim malzemesi haline getirildikleri için tepkiliydi.
Net olarak ifade etmek gerekli:
Artık vaat değil icraat görmek isteniyor.
EYT’lilerin göz ardı edilen Z Kuşağı etkisine de değiniliyor.
2000 sonrasında doğan yaklaşık 6 milyon seçmenin oyu önümüzdeki seçimin seyrini doğrudan etkileyecek.
Türkiye’de yaklaşık 4 milyon 776 bin EYT’li bulunuyor.
Bu kişilerin oy kullanma hakkına sahip çocukları da var.
Tamamını hesaba katarsak mağdurların oluşturduğu kitle o kadar büyük ki hakikaten söyledikleri gibi iktidarı muhalefet, muhalefeti de iktidar yapabilecek bir potansiyelden söz etmek mümkün.
EYT’lilerle ilgili verdiği mücadele ile tanınan Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, sohbetimiz sırasında “Bugün yasa çıkarsa 4 milyon 776 bin kişinin hemen emekli olması mümkün değil” dedi.
“İlk işe başlama tarihi stajyer ve çırak olanların her ne kadar işe başlama tarihleri 08/09/1999 öncesi olsa da EYT yasası çıkarsa bu kişiler için ayrıca yasal düzenleme yapılmaz ise stajyer ve çıraklar, prim günü eksik olanlar emeklilik hakkı elde edemezler” bilgisini paylaşarak şöyle devam etti:
“Sigortalılık süresi olarak erkeklerde 25 yıl istenir. Şubat 1997 sonrası sigortalı olan erkekler her ne kadar yaşını ve prim gün sayısını tamamlarsa da 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlamadıkları için emekli olamazlar. Emekli sandığına tabi çalışan kadın ve erkekler emekli olduklarında çalışırken aldıkları maaşın yarısını emekli olduklarında alacaklarından emeklilik hakkından yararlanacakların oranı %10-15’ler civarında olacaktır. Bağ-Kur’da kadınların 20 yıl 7.200 prim günü, erkeklerin ise 25 yıl 9.000 prim günü tamamlayanların sayısı tüm Bağ-Kur’lularda %25 civarındadır. Bu durumda Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın emekliliği en az 10 yıllık süreye yayılacaktır. Yasa çıkarsa emekli olacakların sayısı 500-600 bin kişi aralığındadır.”
Aslında EYT yasası ile işsizlik sorununun ortadan kaldırılması da mümkün olabilir.
Erdursun, bununla ilgili hayata geçirilmesi gereken düzenlemeyi şu sözlerle aktardı:
“İntibak ya da seyyanen zam ile en düşük emekli maaşının asgari ücret düzeyine yükseltilmesi sağlanmalı. Denetimler sıklaştırılarak emekli olduktan sonra çalışmak isteyenlerin emekli maaşları kesilmeli. Emekli olanların çalışma hayatından çıkması amaçlanmalı. Emekli olanlar çalışma hayatından çıktıklarında işsizlere iş imkanı doğacağı unutulmamalı.”
DİPNOT:
Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın emeklilik için kendilerinden istenilen prim gün sayısını tamamlamaları hatta iki katına çıkması sigortalılara hiçbir avantaj sağlamıyor. Emeklilik için kendilerinden istenilen prim gün sayısını tamamlayanların SGK’ya her ay ödemek zorunda oldukları primden işçi paylarının işçinin maaşına dahil edilerek emekli olana kadar daha yüksek ücret almalarının sağlanması gerekiyor.
UKRAYNA YARDIM BEKLİYOR
Pek çok temel insani ürüne ulaşmakta güçlük çekilirken uluslararası ölçekte yardım kampanyaları düzenleniyor.
Yayınlanan acil ihtiyaç listesinin ilk iki sırasında kanama durdurucu ve cerrahi ipliğin yer alması ise savaşın acı yüzüyle ilgili başka söze gerek bırakmıyor.
Yardım talep edilen ürünlerin listesi:
-Kanama durdurucu
-Cerrahi iplik
-İlkyardım çantası, antiseptik
-Giysi-ayakkabı, termal iç giyim ve alt giyim
-Yorgan, battaniye, portatif karyola
-Uyku tulumu, mat, elektrikli ısıtıcı (Vücut ısıtıcı)
-Konserve ve tek kullanımlık gıdalar
-Su arıtma cihazı, temiz hava solunum cihazı
-Hijyen malzemeleri: Hasta ve kadın hijyen pedi, bebek bezi, kağıt havlu, dezenfektan, tek kullanımlık ve çok kullanımlık maske
-Kendinden şarjlı fener, lamba, batarya, powerbank
-Sırt çantası, kumanya kutusu, termos/matara
-Battal boy çuval ve koli bandı
Cam şişe, hızlı bozulan, günlük tüketilecek gıdalar, süt ve süt ürünleri, ekmek, taze meyve-sebze kabul edilemiyor.
Yardımda bulunmak isteyenler için Bursa Ukraynalılar Derneği’nin adresi:
Karaman Dernekler Yerleşkesi, Karaman Mah. Fulya Sk. No: 1 Ofis 43.
İrtibat telefonu: +905459243820