Ülkemizde özellikle seçim dönemlerinde kendilerine yeni hakların verileceği yönünde sıkça haberleri duyan kadınlara bekledikleri haklar maalesef verilmiyor. Kadınların doğum izinlerinin süresi son yıllarda çok tartışıldı. Doğumdan sonra izin sürelerinin artırılacağı haberleri asılsız çıktı ve kanunda bir değişiklik olmadı.
Kadınlara doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam 16 hafta süreyle doğum izni verilmektedir.
Doğum yapan kadına çalışmadığı 16 haftanın parasını SGK öder. Doğum izninde işçi kadın çalışmadığı için işveren kendisine ücret ödemek zorunda değildir. İşverenler ise isterse bu sürede ücret ödeyebilir ve sonra kadının SGK’dan aldığı parayı kendilerinden isteyebilir. Doğum parası ödenirken ayakta tedavilerde iş göremezlik ödeneği toplam (2/3), doğum için yatarak tedavilerde iş göremezlik ödeneği toplam (1/2)’dir.
Hesaplama
Doğumdan önce 8 hafta (56 gün), çoğul gebelik durumunda iki hafta (14 gün) ilave edilir, Doğumdan sonra 8 hafta (56 gün) doğum raporu alınır. Toplam 16 hafta 112 gün yapar, çoğul gebelikte ise 136 gün rapor süresi vardır. Son 3 aylık brüt ücretinize ve rapor sürenize göre alacağınız doğum parası belirlenir. Asgari ücretin brüt rakamı 01.01.2015/30.06.2015 arası 1.201,50 TL’dir. Buna göre örnek bir hesaplama yaparsak;
(Aylık Brüt Ücret) 1.201,50X(Üç aylık)3= 3.613,50(Üç aylık toplam brüt)
3.613,50/90=40,15TL (Doğum iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazanç)
Doğum için rapor parası alınacak süre= 112 Gün
Doğum için ayakta tedavilerde iş göremezlik ödeneği (2/3)=112X40,15=4.496,80 2/3’ü=2.997,86TL’dir
Doğum için yatarak tedavilerde iş göremezlik ödeneği (1/2)=112X40,15=4.496,80 2/3’ü=2.248,40TL’dir
Doğum izni parası
5510 Sayılı Kanun’un 18. maddesine göre; SSK’lı kadınlar, Bağ-Kur’lu kendi adına işyeri olan kadınlar (şirket ortağı olanlar yararlanamaz) ve kadın muhtarların analığı halinde,
Doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla,
Doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilave edilerek 10’ar hafta çalışmadığı her gün için,
Sigortalı kadının; erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için, geçici iş göremezlik ödeneği verilir. Yani, SSK’lı çalışan kadın olarak, doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren 360 gün içinde en az 90 gün SSK primi ödenmiş olması şartıyla, SGK’dan 16 haftalık (112 günlük) süre için SGK’dan doğum parası alınabilir.
SORU CEVAP
Özgür Bey, 1981 doğumluyum 06.09.2000 yılında sigortalı oldum çalışmaya devam ediyorum, %68 vergi indirim belgem ve 3080 günüm var. Ne zaman emekli olurum?
Çağdaş YİĞİT
Çağdaş Bey, engelli emekliliğinde yaş şartı yoktur 17 yıl 8 aylık sigortalılık sürenizi doldurduğunuzda ve 3920 prim gününe ulaştığınızda emekli olursunuz. 06.05.2018 tarihinde prim gününüzü tamamlarsanız emekli olursunuz.
BİLGİ
Emekli Sandığı’na tabi anne ya da babasından yetim maaşı alan kız çocuğu sigortalı olarak çalışıyorsa, yetim maaşı kesilmez ayrıca kendisi evlenmediği, evlenip ayrılması durumunda ise kendisi emekli olursa hem kendi maaşını hem de yetim maaşını alabilir.