Eğitim sistemimizin herhangi bir aşamasında sosyal güvenlikle veya çalışma hayatımızla ilgili bir ders yok, bilgilendirme yok. Biz daha doğmadan başlayan, ne doğması “tüp bebek” uygulaması da sosyal güvenliğe dahil olduğuna göre anne karnına düşmeden başlayan ve tüm hayatımız boyunca devam ettiği gibi biz vefat ettikten sonra da devam eden bu sistem konusunda hem çalışanlar hem de işverenler bilgisiz.

Yani, ilköğretimden üniversite eğitimine kadar hiç mi hiç eğitimi verilmeyen ama hayatımızın en büyük kısmını geçirdiğimiz çalışma hayatımız ile biz doğmadan başlayıp, biz vefat ettikten sonra bile devam eden sosyal güvenlik haklarımız konusunda insanlarımız sadece kulaktan dolan bilgilerle, el yordamıyla bir yerlere ulaşabiliyorlar. Hal böyle olunca vatandaşlar düşük emekli maaşı aldıklarında ‘’nasıl olur, hani asgari ücretin altında emekli maaşı yoktu’’ siteminde bulunuyorlar.

Ülkemizde son dönemde en çok konuşulan sosyal güvenlik konusu düşük emekli maaşlarıdır. 1999 ve 2008 yılında yapılan değişikliklerle beraber emekli maaşı 3 ayrı dönem için hesaplanmakta ve ortalaması emekli olan vatandaşa verilmektedir. Aynı gün sayısına sahip aynı ücretle çalışanlar emekli olduklarında aynı emekli maaşını almazlar hatta 2000 ve 2008 yılından sonra çalışma gün sayısı fazla olanlar kendisinden daha az gün sayısına sahip olan sigortalıdan daha az emekli maaşı alabilir. Yani prim gün sayısı fazla olan , çalışması fazla olan daha az emekli maaşı alır.

Sorunun ana kaynağı, emekli maaşlarının hesaplanmasında 3 farklı dönemin dikkate alınması ve bu 3 dönemin de farklı uygulamalara bağlı olmasıdır. 2008 yılı sonrasında emekli olan bir SSK’lı (4/a’lı) için üç sistemden gelen aylık;

-1999 yılı ve daha öncesindeki çalışmaları için gösterge-katsayı sistemi olan son 10 yılın veya son 5 yılın ortalamasına göre kısmi bir aylığı,

-2000 ile 2007 yılları arasında çalışmaları için TÜFE’li güncelleştirilmiş prim esasına dayanan sisteme göre hesaplanan kısmi bir aylığı,

-2008 ve sonrası için aylık bağlama oranlarının düşürüldüğü ve gelişme hızının sadece %30’u hesaplamalara katıldığı yeni sisteme göre hesaplanan bir kısmi aylığı,

Dikkate alınarak belirlenmektedir.

1.10.2008 sonrasında çalışma süresi arttıkça aylık bağlama oranı düşmektedir. Yani, sisteme daha uzun süre prim ödeyenler düşük aylık bağlama oranıyla adeta cezalandırılıyor.

Sonuç olarak; ülkemizde 700 TL emekli maaşı bağlanan vatandaşımız da var 5.000 TL emekli maaşı bağlanan vatandaşımız da var. Asgari ücretle çalışanlar yada asgari ücrete yakın maaşlarla çalışanlar, emekli olduklarında asgari ücretin altında emekli maaşı alacaklar. Asgari ücretin altında emekli maaşı vardır, asgari ücretin altında emekli maaşı olmadığı sadece çalışanların anne ve babalarının geçmiş yıllarda emekli olmasından dolayı bugün 1400-1500 TL maaş almalarını görmesinden ve kendilerinin de bu maaşları alacaklarını zannetmelerinden kaynaklanmaktadır.