Irkçı eylemlerin gölgesinde girilen Bulgaristan seçimleri bugün yapılıyor. Balgöç Genel Başkanı Prof. Dr. Yüksel Özkan, “Bulgaristan‘daki tüm gelişmeler bizi yakından ilgilendiriyor. Toplumsal barışa zarar vermeyecek şekilde, tüm siyasi partilerin hoşgörülü olmasını istiyoruz” diyor.
Türkiye’deki sandık sayılarının düşürülmesini Bulgaristan Parlamentosu‘nun bir utancı olarak değerlendiren Özkan, bu uygulamanın AB üyesi bir ülkeye yakışmadığını belirtiyor. Son seçimlerde ismi milletvekili adayı olarak anılan Özkan, siyasi geleceği için de, “Herşey nasip, kısmet. İleride Allah neyi kısmet eder, farklı bir kulvarda koşup siyaset mi yaparız, onu da üyelerimiz belirler” değerlendirmesinde bulunuyor.
—————-
Pazar Söyleşisi‘nin bu haftaki konuğu Balgöç Genel Başkanı Prof. Dr. Yüksel Özkan.
Özkan’la Bulgaristan seçimlerini ve soydaşlarının sorunlarını konuştuk.
BULGARİSTAN İLE TARİHİ VE COĞRAFİ BAĞIMIZ VAR
Bulgaristan’da neden erken seçim yapılıyor?
Borisov hükümeti isfifa etti. Geçici olarak atanan hükümet de erken seçim kararı aldı.
Seçimlerin Türkiye ve soydaşlar için önemi nedir?
250 sandalyeli parlamentoya birçok siyasi parti aday. Biz toplumsal barışa zarar vermeyecek şekilde, tüm siyasi partilerin hoşgörülü olmasını istiyoruz. Bulgaristan‘daki tüm gelişmeler bizi yakından ilgilendiriyor. Çoğumuzun Bulgaristan vatandaşlığı var. 1 milyonu aşkn da Türk soydaşımız orada yaşıyor. 150 yıldan bu yana da bölgeden Türkiye‘ye göçler söz konusu. Bölge ülkelerinden göç etmiş yaklaşık 10 milyonluk bir nüfus var Türkiye‘de. Balkanlar ile böylesine tarihi ve coğrafi bir kader birliğimiz var. Tüm ülkerin toprak bütünlüğüne saygılı bir şekilde söylemlerimizi ve faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.
Bulgaristan’da Türklerin sayısı ne kadar?
Geçmişte Türk toplumunu temsil eden partiler, 650 bin civarında oy aldı. Türklerin sayısı da o kadar tahmin ediliyor. Bu da az değil. Bulgaristan‘ın yüzde 14’ünü oluşturuyor.
SANDIKLARIN AZALTILMASI BULGARİSTAN PARLAMENTOSU’NUN UTANCIDIR
Bulgaristan sınır kapılarına, ırkçı eylemler yapılıyor. Amaç, Türk kökenli seçmenin oy kullanmasını engellemek? Bu eylemleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu eylemler her zaman oldu. Nereden gelirse gelsin, Bulgaristan’da toplumsal barışı zedeleyecek hiçbir eylemi veya söylemi onaylamıyoruz. Bulgaristan anayasasına herkes saygılı olmalıdır. Bulgaristan anayasasına göre etnik parti kurmak yasak. Siz kalkıp mikro milliyetçilik yaparsanız,toplumsal barışa zarar verirsiniz. Dahası Balkanları ateş topuna çevririrsiniz. İnsanların kültürlerine yaşam biçimlerine saygı duyulmalı. Ama ne yazık ki bazı partiler benim olsun küçük olsun anlayışıyla hareket ediyorlar. Son yıllarda cami ve medreselere yapılan saldırılar 250’yi geçti. Şimdi adam camiye medreseye saldırıyorsa oraya gelen otobüsleri engellemesi de gayet doğal. O zaman biz de şu çağrıyı yapıyoruz: sandık sayısını arttırın ve insanlar perişan olmasınlar yollarda. 500 bine yakın çifte vatandaş var. Bunların en az üçte biri oy kullanma hakkına sahip. İnsanların neden o bölgeye otobüslerle gittiğini izleyiciler analiz etsin. Türkiye genelinde 35 sandık açılacak. Bursa‘da sandık sayısı 8. Bursa‘da oy kullanacak seçmen sayısı yaklaşık 30 bin. 8 sandıkta 30 bin kişi nasıl oy kullanacak?
Neden sandık sayısı azaltıldı?
Bulgaristan Parlamentosu’nun böyle bir kararı oldu. Burada iyi niyet aramıyoruz ancak bunu da daha fazla yorumlamak istemiyorum. Çünkü 1 yıldır bu konuda mücadele ettik. Bulgaristan medyasına demeçler verdik. Rahatsızlığımızı Bulgaristan’ın Ankara Büyükelçiliği’ne aktardık. Bulgaristan temsilcileri de artık, sandık sayılarının az olduğunu söylüyorlar ancak değişen bir şey olmadı. Sandık sayıları, Bulgarsitan Parlamentosu’nun utancıdır. Çünkü anayasada teminat altına alınan seçme ve seçilme hakkına engel oluyorsunuz. Bu karar, Avrupa değerleriyle ne kadar örtüşüyor, buna halk karar versin.
“ETNİK KÖKENE BAKILMASIN LİYAKAT ÖNE ÇIKSIN”
Bulgaristan seçimlerinde soydaşların beklentileri nelerdir?
Orada yaşayan soydaşlar, yıllardır o bölgenin asli unsurlarıdır. Tabii, Pomak olsun, Roman olsun diğer etnik unsurlar da öyle. Bulgaristan bir AB üyesi. AB’nin de kriterleri var. Arzumuz, o kriterlere uygun bir şekilde, Avrupa değerleri doğrultusunda bir siyasetin olması ve bunun da parlamentoya yansıması. Ayrımcılıktan uzak hoşgörülü, tüm etnik yapıları kabul eden, inançları ve yaşam biçimlerini kabul eden, anayasa çerçevesinde herkesin birinci sınıf vatandaş kabul edilmesini istiyoruz. Bir kişinin, sırf Türk ve Müslüman diye çalıştırılmamasını kabul edemeyiz. Çalışma hayatında liyakat öne çıkmalı, etnik köken değil. Hiç kimsenin rengine, kökenine, giyimine, kuşamına bakılmamalı. Tüm partilere başarı dilerken, gerginliklere yol açacak, davranış ve söylemlerden kaçınmalarını öneriyorum.
“EN TEMEL SORUN ANA DİL ÖĞRENİMİ”
Biraz da Rumeli ve Balkanlar’da yaşayan Türklerin sorunlarından söz edelim. Geçmiş yıllarla kıyaslandığında Türklerin sorunları hakkında neler söylersiniz?
Bölgesel farklılıklar olmasına rağmen, sorunlar ortak. Sorunların başında da ana dil geliyor. Ana dil eğitiminden söz etmiyorum, ana dil öğrenimidir vurguladığım. Bulgaristan‘da komünist dönemde bile Türkçe, haftada 4 saat zorunlu dersti. Bir ülkede farklı etkin kökenden gelenler yaşıyorsa, onlar ana dillerini öğrenmeli ve bu da devletin görevidir. Diğer bir sorun da işsizlik. Balkanların birçok bölgesi fakir ve o bölgelerde istihdam oranı çok düştü. İnsanlar AB ülkelerine göç ediyorlar ve çocuklarını da taşımaya başladılar. Bizler Balgöç olarak, Türkiye‘deki yatırımcı ve iş adamlarıyla iç içeyiz. Rumeli ve Balkan bölgelerine yatırım yapmaları çağrısında bulunuyoruz. Bir de insanların etnik yapısına göre iş verilmesini kabul edemeyiz. İşe alınmalarda liyakat esas olmalı. Bazı bölgelerde Türkler çalıştırılmıyor. Bu da bir AB üyesine yakışmıyor. İnsanları ayrımcılığa tabi tutamazsınız. Bulgarsitan‘da Ayrımcılıkla Mücadele Kurumu var ve çok etkin. Onları da tebrik ediyoruz. Önyargıların kalkması lazım. 2. Dünya Savaşı‘nda Almanya ile Fransa savaştı. Ancak bu iki ülke bugün AB‘de partnerler. Tarihin sayfalarını açıp, düşmanlık içeren metinleri çocuklara okutursanız ve bunu da iç politika malzemesi yapıp, mikro milliyetçiliği ayakta tutacak şekilde politika izlerseniz, o çocuklar komşusuna ön yargılı yetişir. Birarada yaşayan topluluklar çocukluk yaşlarından itibaren düşman olurlar birbirlerine.
“SİYASETE GİRMEMİ ÜYELER BELİRLER”
Son olarak Yüksek Özkan’ı konuşalım isterim. Son genel seçimlerde siyasete göz kırptınız. Yüksel Özkan, siyaset girecek mi?
Mesleğimi çok seviyorum ve görüyorsunuz, masamı bile toplayacak zamanı bulamıyorum. Aslında ben zaten siyasetin içindeyim. Çok büyük bir sivil toplum kuruluşunda çalışıyorum. Kamu yararına bir derneğiz, her siyasi görüşten de üyemiz var. Herşey nasip, kısmet. İleride Allah neyi kısmet eder, farklı bir kulvarda koşup siyaset mi yaparız, onu da üyelerimiz belirler. Son olarak bir çalıştay gerçekleştirdik biliyorsunuz. 30 Ocak’ta başlamıştı ve geçen hafta Cumhurbaşkanı Külliyesi‘nde sonuç bildirgesi okundu. Sorunlarımızın birçoğu çözüldü, yasallaştı, bir kısmıyla ilgili de teknik çalışmalar sürüyor. Neler çözüldü, söyleyeyim. İlk müracaatta 5 yıl çalışma/oturma izni verilecek. Müracaat tarihinden itibaren 15 gün içinde de çalışma izni alabileceksiniz. (Geçmişte, 6 ayda bir ikamet tezkeresi yenileme ve 395 lira ödemek şartıyla çalışma izni alınıyordu) Ayda 53 lira ödeyerek,Bulgaristan’daki 1. derecedeki yakınlarınız, tüm sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek. Geçmişte, sağlık turizmi mevzuatı uygulanıyor ve 3 misli ücretlendirme yapılıyordu. 30-40 bin lira ödeyenler vardı. Annesi ve babası vatandaş olup da çocukları vatandaş olmayanlara istisnai vatandaşlık verilecek. İstisnai vatandaşlık, özel kişilere, devlet büyüklerinin referanslarıyla veriliyor. İstisnai vatandaşlık bizi onurlandıran bir karardır. Diploma denklikleriyle ilgili ciddi bir yol aldık. YÖK Başkanı Saraç ile Çalışma Bakanı Dr. Mehmet Müzzinoğlu, bizzat görüştüler bu konuyu. Ben YÖK Başkanvekili ile görüştüm ve öğrencilerle 2 saatlik bir toplantı yaptım. Raporlar, tüm meslek grupları için hazırlanıyor, daha sonra YÖK‘e gidilecek. Konu Sayın Cunhurbaşkanı‘mıza kadar iletildi ve Rumeli-Balkan Buluşması’ndaki konuşmalarında ‘YÖK’e talimat verildi’ dediler. İnşallah yakın zamanda bu mağduriyet de giderilecek. Konunun takipçisiyiz. Balkanlardan üniversite eğitimi için gelen öğrencilerden eğitim harçlarının sınırlandırılması çalışmaları devam ediyor. 2008 yılında çıkan 3201 Sayılı Borçlanma Yasası doğrultusunda, hak mağduriyeti yaşayan üyelerimiz için teknik çalışmalar, Maliye Bakanlığı yetkilileri ve ÇSGB yetkilileri tarafından yürütülüyor. İnşallah çözülecek. İsim denkliği belgeleri için Bursa Nilüfer Nüfus Müdürlüğü pilot bölge olarak belirlendi ve diğer illere yayılmaya başlandı. Eskiden Ankara’dan gidip alnıyordu ve bu da aylar sürüyordu.
“BALKANLARDA OLAY TV ÇOK İZLENİYOR”
Hocam teşekkürler
Ben teşekkür ederim, size ve ekibinize. Bizi Balkanlar’da izleyenlere sevgiler, saygılar. Balkanlar’da OLAY TV gerçekten çok fazla izleniyor.
FOTOĞRAFLAR: SEYİT GÜNDOĞAN