Yıl 1999…
CİA’nın da desteklediği operasyonla bordo bereliler Apo’yu Kenya’da paketlemiş Türkiye’ye getirmişti.
Başbakan Bülent Ecevit’ti.
Çok değil birkaç ay sonra yapılan seçimde Ecevit’in DSP’si, sandıkları patlatmış, birinci parti olarak hükümet kurma görevini üstlenmişti.
O seçimlerde bir parti daha yükselmişti.
Sessiz ve derinden gelen MHP de büyük bir sıçrayış yaparak, hükümette koalisyon ortağı olarak yerini alacaktı.
99 seçimin anahtar kelimesi ‘milliyetçi’likti.
***
Yıl 2015…
AK Parti çözüm sürecini hızlandırmış ve Dolmabahçe Mutabakatı’nı imzalamıştı.
O yılki seçimde (7 Haziran) AK Parti ilk kez tek başına iktidarı elde edememiş, HDP ise tarihinde ilk kez barajı aşmış ve parlamentoda 3. parti olarak yerini almıştı.
AK Parti’nin milliyetçiliği başka partilere bırakması, pahalıya mal olmuştu.
***
Yıl 2015, aylardan kasım…
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 7 Haziran’ı çok iyi okumuş, çözüm sürecini terk etmiş, PKK’nın üzerine belki de ilk kez bu kadar ciddi bir şekilde gidilmiş ve terör örgütü hendeklere gömülmüştü o yaz.
Sonuç: 7 Haziran’da kaybettiği milliyeçi oyları yeniden toplayan AK Parti, 1 Kasım’da tek başına iktidar vizesini milleten almıştı.
***
Yıl 2018…
AK Parti hükümetinin kararlı iradesiyle Türk Silahlı Kuvvetleri, PKK’yı bu kez sınır dışında kovalamış, Afrin operasyonuyla birlikte terörle mücadele ete kemiğe bürünmüştü.
Yani milliyetçilik bir kez daha seçimin kaderini belirleyecekti.
Çok önceden kendini Erdoğan’ın yanında konumlandıran Devlet Bahçeli ise, terörle mücadelede güvenlikçi politikaya dönen iktidar partisini destekleyerek, hem ideolojik anlamda savrulma yaşamadı, hem de pragmatist bir tutumla partisini yeniden şaha kaldırdı.
Milliyetçilik yine seçim sonuçlarının temel belirleyicisi oldu.
***
Bir şey daha oldu…
“AK Parti, terörle mücadelede şahin bir politika izleyip, MHP ile iş tutarsa Kürtlerin oylarını kaybeder” şeklindeki tez iflas etti.
Nitekim Kürt kökenli yurttaşlarımızın yoğun yaşadığı Doğu Anadolu Bölgesi’nde Tayyip Erdoğan yüzde 57,94 oy alırken, Güneydoğu Anadolu Bölgesin’de ise 56,02 oy aldı.
Hatta bu iki bölgede, 1 Kasım’dan çok daha yüksek oy oranına ulaştı.
Yani AK Parti, PKK’nın üzerine giderek Batı ve İç Anadolu’daki milliyetçi oyları MHP ile birlikte konsolide ederken, Kürtlerin yoğun yaşadığı bölgelerde de güç kaybetmiyor, aksine güçleniyor!
***
Bu tabloyu CHP kurmayları çok iyi okumalı.
Evet CHP, bu seçimde HDP ile yan yana durmaktan özenle kaçındı.
Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, CHP ile HDP’yi ortaklaştırması üzerine kurguladığı propaganda seçmende karşılık buldu.
Neticede, Muharem İnce’nin aldığı oydan bağımsız olarak CHP, hem batıdaki milliyetçi oylardan oldu hem de Kürtlerin oyunu bir kez daha alamadı.
O halde CHP’nin milliyetçiliği terk etmesi oylarını düşürdü.
O halde CHP’nin, MHP’yi AK Parti’ye kaptırması kendisine yaramadı.
O halde CHP’nin HDP ile üstü kapalı işbirliği, oylarını düşürdü.
***
MHP ise ektiğini biçti.
Milliyetçiliğin yükseldiği bir konjonktörde, 1 Kasım’da AK Parti’ye kaptırdığı oyları, geri almasını bildi.
Tabii anket şirketlerini ters köşe yapacak oy oranına ulaşmasını MHP’liler bile beklemiyordur.
***
HDP’ye gelince…
Doğu ve Güneydoğu’da AK Parti’ye çıkan yüksek oyları çok iyi okumalılar.
Kürt seçmenin bir kısmının mesajı çok açık:
“PKK ile mücadele eden Tayyip Erdoğan’ın yanındayız.”
Bu bakımdan HDP, hiç olmazsa bu dönem ne pahasına olursa olsun PKK ile arasında mesafe koymalı, yüzünü demokratik siyasete çevirmeli.
***
Hasılı tüm ekonomik olumsuzluklara rağmen, seçimin manşetini Doğu Perinçek attı:
Seçmen, önce vatan sonra ekmek dedi!
İnce’nin genel başkanlığı hayırlı olsun
Antalya, İzmir, Çanakkale, Muğla gibi CHP’nin kalelerinde Muharrem İnce, partisinin 9 ile 13 arasında daha fazla oy aldı.
Diyarbakır, Siirt, Van, Muş gibi CHP’nin çok zayıf olduğu kentlerde bile İnce partisinin yaklaşık bir kat üzerinde oy almış.
Seçmen açıkça Kılıçdaroğlu’na şu mesajı vermiş:
“Senin genel başkanlığında CHP’ye oy vermeyiz. Artık git.”
Kılıçdaroğlu, bu mesajı alır mı?
Onun bileceği iş.
Ancak istifa etmezse, bu kez delege gereğini yapar.
24 Haziran akşamı Kılıçdaroğlu’nun genel başkanlığı fiilen bitmiştir.
Muharrem İnce’ye hayırlı olsun.
CHP Bursa’da olağanüstü kongre sesleri ve Akkuş’a istifa çağrıları!
Kuşkusuz önümüzdeki günlerde daha detaylı değerlendirme yapacağız.
Ancak bugün Bursa sonuçlarına dair çok kısa bir değerlendirme yapayım.
Ne milletvekili aday listesi, ne de Bursa mitingindeki katılımcı sayısı…
AK Parti Bursa, Meclis’e 11 milletvekili gönderip, oylarını da Türkiye ortalamasının üzerine çıkararak başarılı bir sonuç elde etti.
CHP’de ise hayal kırıklığı yaşanıyor.
İl Başkanı Hüseyin Akkuş, yönetimini olağanüstü toplantıya çağırmış.
Ayrıca özellikle sosyal medya aracılığıyla Akkuş’a istifa çağrıları yapılıyor.
Somut gelişme ise şu:
Hüseyin Akkuş istifa etmezse imza toplanacak.
Şimdilik detay vermeyeyim ama kongre toplanması için güçlü bir iradenin olduğunu söyleyebilirim.
İyi Parti değerlendirmem yarın…