Hisar…
Tarihi yüzyıllar öncesine dayanan; Bitinya, Roma, Bizans ve Osmanlı’ya ev sahipliği yapmış, 4 ayrı medeniyetin izlerini taşıyan tarihi bir bölge olarak tanımlanıyor.
Osmanlı cami ve türbelerinin, çeşmelerinin, medreselerinin yanı sıra, Bizans ve Roma dönemine ait yapılar, Bitinya döneminden miras kalıntılar, Cumhuriyet’in ilk yıllarını simgeleyen yapılar, bölgenin tarihi zenginliklerini ortaya koyuyor.
Tarihi çınar, kavak ve manolya ağaçları ise Hisar’ın değerine değer katan doğal güzellikler olarak kendisini gösteriyor.
Ayrıca gökdelenlerle betona boğulmuş kentimizde, mahalle kültürünün yaşandığı, komşuluk ilişkilerinin sürdüğü nadir bölgelerden biridir Hisar.
***
Osmangazi Belediyesi, Hisar’da tarihi gün yüzüne çıkarmak ve bölgeyi turizme açmak için yaklaşık 10 yıldır çalışmalarını sürdürüyor.
Aslına uygun olarak restore edilen Haraççıoğlu Medresesi, Osmangazi Belediyesi’nin bölgede elinin değdiği mekanlardan sadece biri.
Dündar da Haraççıoğlu Medresesi’nin eski halinin harabeyi andırdığını hatırlattı.
***
Hisar’da çalışmalara 2009’da başladıklarını anlatan Dündar, çok sayıda tarihi yapıyı restore ettiklerini, binaların dış cephelerini sağlıklaştırdıklarını, Sümbüllü Bahçe Konağı’nı kazandırdıklarını, sokak düzenlemeleriyle birlikte bölgeyi cazibe merkezi haline getirdiklerini kaydetti, Büyükşehir Belediyesi’nin de surları restore ettiğini hatırlattı.
Dündar, bundan sonra daha başka neler yapabileceklerini araştırmak için, önce muhtarlar ve azalardan oluşan heyetle, ardından da Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Saim Kılavuz, dekanlar ve öğretim üyeleriyle ‘Haraççıoğlu Buluşmaları’ adı altında iki toplantı yaptıklarını belirtti.
Bu toplantıların amacı, Hisar’ın geleceğini ‘ortak akıl’la belirlemek.
***
Muhtarlar ve akademisyenler önerilerini sunmuşlar.
Tüm bu öneriler ışığında ve geçmişte yapılan çalışmalar da dahil edilerek, ‘Bursa Hisar Kentsel Koruma Analiz Çalışması’ kitabı ortaya çıkmış.
Bu kitapta, ‘bölgede hangi yapılar var?’, ‘ziyaretçiler nereyi gezebilir?’, ‘bölgenin tarihi bakımdan neden değerli?’ gibi soruların yanıtlarına yer verilmiş.
***
Başkan Dündar devam ediyor:
“Amacımız, bölgedeki tarihi yapıyı ayağa kaldırmak. Bunun için geçmişte yaptığımız çalışmalara ek olarak 5 odak noktası belirledik. ‘Tophane Meydanı ve Saltanat Kapısı’, ‘Kavaklı Caddesi, Üftade Cami ve Türbesi Çevresi’, ‘Kaleboyu Caddesi, Arkeopark ve Kent Bostanı’, Alaaddin Cami ve Çevresi, Ortapazar ve Hasta Yurdu Caddeleri.’Bu 5 aksı birbirine bağlayarak, ziyaretçiler için güzergahlar açmayı amaçlıyoruz. Sadece mevcut dokunun korunması değil, aynı zamanda ekonomik canlılığı sağlayarak, sosyal olarak da koruma ve sürdürülebirliliğin sağlanmasını hedefliyoruz. Yani sadece bu bölgeyi değil tarihi kent merkezinin cazip hale getirilmesini amaçlıyoruz. Bu kapsamda şekillenecek kent dokusu içinde oluşması öngörülen fonksiyonlar ve birbirleriyle olan ilişkiler içerisinde Hisar Bölgesi, günümüzde olduğu gibi kentin yaşayan yerleşim, ikamet alanı olmaya devam edecek. Bununla beraber bu yerleşim kabuk değiştirerek turizm, konaklama ve etkileşimlerine yönelik ticaret kullanımlarının da yer alacağı bir çekim bölgesi haline gelecek.”
***
Başkan Dündar özetle, amaçlarının Hisar’ın hikayesini yazmak olduğunu söylüyor ve ekliyor:
“Hisar’da hangi taşı kaldırsanız altında bir hikaye yatar. Somuncu Baba, Üftade Hazretleri, Molla Fenari gibi. Bölgeyi ziyaret edenler, Hisar’la özdeşleşmiş tarihi kişiliklerin ve alimlerin hikayelerini dinleyecekler. Ziyaretçiler ‘Somuncu Baba kimdir?’ ‘neden ekmek dağıtmış?’, ‘Molla Fenari neden tarihe geçmiş?’ gibi soruların yanıtlarını bu bölgede gezdiklerinde bulacaklar. Yani sadece fiziki yapıyı değil, sosyal yapıyı da ortaya çıkaracağız.”
Haraççıoğlu Medresesi’nin eski hali
Haraççıoğlu Medresesi’nin yeni hali
Hisar’a ticari alanlar ve butik üniversite
Daha doğrusu, akademisyenler Osmangazi Belediyesi’ne önerilerini sundular.
Bunlardan biri de Rektör Prof. Dr. Saim Kılavuz’dan gelmiş.
Kılavuz, Hisar’ın tarihi dokusuna uygun İslam Bilimleri Üniversitesi adıyla bir butik üniversite açılmasını önermiş.
Ayrıca akademisyenler, bölgenin trafiğe kapatılması, afetlere karşı dirençli bir ortamın oluşturulması, kentin dokusunu günümüze adapte etmek adına çöp arabalarının küçük boyda olması, bölgedeki tarihi cami ile türbelerin ön plana çıkarılması, nostaljik hava oluşturmak adına yeniçerilerin gezdiği ve Osmanlı sikkelerinin gelenlere dağıtıldığı bir ortamın oluşması, canlılığın sürdürülebilmesi için pazar yeri ve otopark yapılması, eski yapıların yenilenmesi, Pınarbaşı’nda eski bayramların yaşatılması gibi öneriler getirmişler.
Başkan Dündar, butik otellerin de gündemde olduğunu ekledi ancak mahalle sakinlerinden bazılarının ticari alan istemediğini belirtti.
Tüm bu öneriler değerlendirilerek Hisar, tarihi dokuya uygun şekilde yerli ve yabancı turistlerin ziyaret edebilecekleri bir yaşam alanına dönüştürülecek.
Panorama Müzesi ile Hisar’ı entegre etmek
Yani müzede tarihi sanal olarak gören ziyaretçiler, Hisar’a gelerek gerçek tarihin izlerini yansıtan yapıları ziyaret edecek.
Bu da Hisar’daki tarihin tam anlamıyla gün yüzüne çıkarılmasıyla gerçekleşebilir.