Her şey üst üste geldi.
Önce pandemi nedeniyle üretim aksadı.
Ardından kısıtlamalar kalktı, bu kez arz ve talep dengesi bozulunca yükselen maliyetler fiyatlara yansıdı.
Sütün maliyeti, satış fiyatının üzerine çıkınca, üretici ineklerini kesti.
Tüm bunların üstüne kuraklık tüy dikti ve hayvanlar doğru düzgün otlayamadılar.
Ve tüm bu olumsuzluklar üretimi vurdu.
Büyükbaş hayvanlarda üretim kaybı yüzde 40, küçükbaşlarda ise yüzde 25 olarak telafuz ediliyor.
Ciddi bir besicilik yapılmamasına rağmen, üretim kaybı Bursa’ya da yansımış durumda.
ET-BA Satış Tanzim İşletme Müdürü Yüksel Çolak ile konuştum.
“Şu anda iş de yok hayvan da yok” dedi.
Yani, bugün bir et krizi yaşamıyorsak, vatandaşın ekonomik koşullarından kaynaklanıyor.
Bir diğer ifadeyle ete talep olmadığı için, hayvancılıktaki üretim kaybını hissetmiyoruz.
Ancak bu böyle gitmeyecek.
Çünkü 1 ay sonra ramazan ayına gireceğiz, birkaç ay sonra da turizm mevsimi başlayacak.
Yüksel Çolak ‘işte o zaman hayvan bulmakta sorun yaşayacağız” diyor.
Et zammı ise kaçınılmaz olacak.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de gıda sorunu bir milli güvenlik sorununa dönüşüyor.
Nitekim son aylarda beliren buğday krizi de derinleşiyor.
Nasıl mı?
Diğer yazıda.
Rusya işgalinin ekonomiye yansıması ve buğday
Bir değil, birçok nedenden dolayı.
Buğday ithalatımızın yüzde 86’sını Rusya ve Ukrayna’dan yapıyoruz, bu bir.
Türkiye’ye gelen turistlerin büyük çoğunluğu Rusya ve Ukrayna’dan geliyor, bu iki.
Yaş sebze ve meyve ihracatının önemli bölümünü Rusya’ya yapıyoruz bu da üç.
Savaş başladığından bu yana Rusya ve Ukrayna, buğday ihracatını durdurdu.
Bu da buğday sorununu derinleştirecek ve ekmek başta olmak üzere buğday ürünlerinde yeni zamlara yol açacak.
Toprak Mahsülleri Ofisi, son buğday ihalesinde tonu 6 bin liradan teklif aldı.
Krizden önce buğdayın tonunun 2 bin lira olduğunu hatırlatayım.
Diğer yandan yerli buğdayda da maliyetler arttığı için, talebi üretimle de karşılamak çok zor.
Bu nedenle ekmeğin fiyatının önümüzdeki günlerde yeniden artacağı konuşuluyor.
ABD’nin Ukrayna ilgisi
Türkiye 2021 yılında Rusya’dan 4,3 milyar dolar, Ukrayna’dan da 1,5 milyar dolar ithalat gerçekleştirdi.
Ancak Rusya ve Ukrayna sadece Türkiye’nin değil, dünyanın da en önemli tarım ithalatçıları arasında yer alıyor.
Özellikle buğday, ayçiçeği, soya ve mısır üretiminde dünyanın en büyük tarım üreticisi konumunda bu iki ülke.
Rusya işgalinin arka planının da Ukrayna’nın son yıllarda tarımdaki ilerlemesi yatıyor.
ABD, son yıllarda Ukrayna’nın verimli ve bakir tarım topraklarını satın almaya başladı.
Rusya ise Ukrayna’nın sadece Batı’ya ve ABD’nin en büyük askeri gücü olan NATO’ya yaklaşmasından değil, ABD’nin Ukrayna’dan tarım topraklarını satın almasından da rahatsız.