Bilim insanlarının, salgının ne zaman biteceği konusunda görüş birliği yok.
Ancak ekonomistler, salgın kısa zamanda bitse bile ekonomiye olan tahribatının çok büyük olacağı konusunda hemfikir.
Nitekim, son yıllarda ilk kez tüm dünyaya yayılan bir salgınla karşı karşıyayız.
Bu nedenle küresel salgından etkilenmeyen ülke, birkaçı hariç darbe yemeyen sektör yok.
Darbe yiyen sektörlerden biri de otomotiv.
İki büyük otomobil fabrikasından biri üretimini geçici olarak durdurdu, diğeri ara verecek önümüzdeki günlerde.
Otomotiv, emek yoğun bir sektör olduğu için de istihdam olumsuz etkilenecek.
Ne var ki, otomotiv yan sanayi sektörüyle ilgili olumlu haberler de geliyor.
Dün Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçılar Birliği Başkanı ve Beyçelik Ceo’su Baran Çelik ile telefonda konuştum.
Salgının Çin’de yayıldığı ilk günlerde ciddi bir üretim artışına gitmiş Beyçelik.
Çünkü Avrupa’daki otomotiv firmaları salgın nedeniyle Çin’den yan sanayi ithalatını durdurmuş.
Alternatif tedarik pazarı arayışlarında ise Bursa’ya yönelmişler.
Ancak salgın birkaç ayda tüm dünyaya yayılınca, siparişlerini de kesmişler.
Baran Çelik, “Bu gelişmelerin bizim için tek pozitif tarafı, Avrupa’daki tedarik zincirinin, olağanüstü zamanlarda tek pazara bağlanılmasının sakıncalarını görmesi oldu. Artık Türkiye ve en çok da Bursa’ya yönelecekler. Çin’in otomotiv yan sanayisindeki tekeli kırıldı” sözleriyle geleceğe dönük umudunu ortaya koydu.
Bu arada Beyçelik, son siparişlerini bitirip, önümüzdeki hafta yüzde 25 kapasiteyle çalışacakmış.
Ve salgının 2-3 hafta sonra azalacağı öngörüsüyle, yeniden tam kapasite üretime geçmeyi planlıyorlarmış.
Çelik, kısa çalışma ödeneği yöntemiyle, işçi çıkarma yoluna gitmeyeceklerini de sözlerine ekledi.
İnegöllü mobilyacılar son siparişlerini hazırlıyor
Ve artık mobilyanın başkenti İnegöl’ün atölyelerinden çekiç sesleri duyulmuyor.
Tek başına İnegöl, 550 milyon dolarlık mobilya ihracatı yapmıştı geçen sene.
Ağırlıklı olarak Irak, Libya ve Körfez ülkelerine, az da olsa AB ülkelerine ihracat yapıyordu İnegöllü mobilyacılar.
Onlar da son siparişlerini teslim edip, üretimlerini durdurmaya hazırlanıyorlar.
İnegöl Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Yavuz Uğurdağ, mobilya fuarlarının İtalya’da iptal edildiğini, Çin’de ise ertelendiğini hatırlattı.
Gümrük kapılarında çok sıkı tedbirler ve karantina uygulamaları nedeniyle, ihracat da durma noktasına gelmiş.
Uğurdar, tüm bu olumsuz koşullara rağmen, İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası olarak işverene, işçi çıkarmamaları konusunda çağrı yaptıklarını hatırlattı.
Kurumsal büyük firmalar bu çağrıya olumlu yanıt vermişler.
Uğurdar, orta ve küçük ölçekli firmaların da işçi çıkarmayacağına inandığını söyledi.
Salgından önce eksi işsizlikle Bursa’nın ekonomideki lokomatif ilçesi konumundaki İnegöl’de durum budur.
Feda
Krizin yakıcılığını önümüzdeki aylarda daha çok hissedeceğiz, bu kesin.
Ve ne yazık ki, üretimi duran fabrikalar nedeniyle sanayi ve tekstilden, dışarıya çıkamayan insanlar nedeniyle de hizmet ve turizme kadar birçok sektör krizden etkilenecek.
Futbol da bu sektörlerden biri.
Sözünü ettiğim sektörlerde çalışan ücretliler, maaşlarından fedakârlık yaptı.
Futbolda ise sayıları az da olsa bazı futbolcular, maaşlarında indirime gittiklerini açıkladılar.
Ancak henüz yabancı futbolculardan ‘feda’ açıklamasını duymadık.
Ama zaten kulüp yöneticileri, avuç dolusu transfer parası ödedikleri yabancı futbolculara kaynak bulamayacak.
O halde zaten iflasın eşiğine gelen futbol kulüplerinin başkan ve yöneticileri bu krizi fırsata dönüştürebilir.
Gelecek sezondan itibaren ağırlıklı olarak yerli futbolculardan oluşturdukları kadrolarla mücadele etsinler.
Hem Türk futbolu gelişir, hem de kulüpler mali darboğazdan kurtulur.
Taraftar da, spor camiası da buna hazır.
Emeklilerin bankamatik mağduriyeti
Yaşı 65 üzerinde olan siyaset camiasının yakından tanıdığı bir isim aradı.
Malum, o yaş grubuna sokağa çıkma yasağı var.
Bir tanıdığına banka kartını verip, emekli maaşını çekmesini rica etmiş.
Ancak bankamatikten ödeme yapılamıyormuş.
Çevresindeki emeklilerler de aynı sorunu yaşıyorlarmış.
Emekli vatandaş, “Bankaya gidemiyoruz, bankamatikten de maaş çekilemiyor. Maaşımızı nasıl çekeceğiz?” diyor.
Umarız geçici bir aksamadır.
Yoksa ciddi bir mağduriyet söz konusu olabilir.