2023 seçimleri diğer seçimlerden farklı cereyan ediyor. Muhalefetin İstanbul ve Ankara belediyelerini kazanması genel seçimleri de kazanacağına yönelik inancını artırdı. Bu yüzden erken seçim tartışmaları gündemden hiç düşmedi. Eskiden bir yıl kala gündem seçimlere dönerdi ancak bu sefer yıllar öncesinden konuşulmaya başlandı. Seçime bir yıl kala siyasi tabloyu anlatan bir yazı yazmıştım. Şimdi de seçime altı ay kaldı. Bugün potansiyel cumhurbaşkanı adaylarının ve partilerin durumlarını özetlemeye çalışacağım.

Recep Tayyip Erdoğan: 20 yıldır ülkeyi yöneten lider olarak 2023 seçimlerinde tekrar aday olacağını çok önceden söyledi. En büyük rakibi ekonomi. Bu yüzden parti genel başkanları yerine ekonomiyi ön planda tutuyor. Sürekli olarak ekonomik müjdeler veriyor, sıkıntı çeken kesimleri rahatlatmak istiyor. Bir yıl önce kazanamaz yorumları yapılırken ‘tekrar kazanır’ diyenlerin oranı her geçen gün artıyor. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile uyumlu bir çalışması mevcut. Dış politikadaki atılan adımlar en büyük avantajı durumunda.

Kemal Kılıçdaroğlu: Cumhurbaşkanı adayı olmayı çok istiyor. Kendisine sayın cumhurbaşkanım diyenlere karşı gülümseyerek tepki veriyor. Altılı masayı kurarak güçlü bir kesimin desteğini almak istedi. Sadece CHP’nin adayı olmak ile altılı masanın adayı olmak arasında fark var. Bu yüzden oy potansiyelleri düşük olan partileri de altılı masaya alarak her türlü nazını çekti. HDP’li siyasetçilerin de açık açık ‘Kılıçdaroğlu aday olursa oy veririrz’ açıklaması yapmasını sağladı. Ancak en büyük rakibi, altılı masadaki en büyük ortağı olan Meral Akşener ve partisi. İyi Parti engelini aşıp cumhurbaşkanı adayı olmak istiyor ancak şu zamana kadar bir türlü aşamadı.

Meral Akşener: Aday olmak istemiyor. 2018 seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olmuş ve partisinden düşük oy almıştı. Genel başkanlıktan istifa edip sıkıntılı süreç yaşamıştı. Tekrar aynılarını yaşamak istemiyor. Kılıçdaroğlu’nun da aday olmasını istemiyor. Yavaş ya da İmamoğlu’nun aday olması için uğraşıyor ancak CHP genel başkanının engeline takılıyor. Kılıçdaroğlu ve Akşener birbirinin en büyük rakibi ancak en muhtaç olduğu siyasetçi. İkisi de masayı dağıtmak istemiyor, bilek güreşinden de ödün vermiyor.

Ekrem İmamoğlu: Bu saatten sonra aday olması çok zor. Kendi tabanını küstürdü, genel başkanı ile arası açıldı. İstanbul il başkanı ile sıkıntılar yaşadı. Sözcü gazetesi ile kavga etti. İstanbul’un zor zamanlarında il dışında olduğu için İstanbulluda güven kaybı yaşadı. En önemlisi altılı masanın desteği ile cumhurbaşkanı olursa fevri hareket edip hiçbir siyasi lideri muhatap almayacağı düşüncesi nedeniyle günbegün etki gücü azaldı.

Mansur Yavaş: Çok popülerdi, insanların olmasını istediği cumhurbaşkanı adayıydı. Çok konuşmadığı için hata yapmamış ve yıpranmamıştı. Ancak suskunluğun dozu abartı gelmeye başladı. Fazla naz aşık usandırır konumuna yükseldi. Kendini açıktan destekleyen Akşener ve Özdağ’a bile cevap vermedi. Belki 2019 seçimlerinde İyi Parti’den Ankara Belediye Başkanı olmuş olsaydı bugün altılı masa tarafından cumhurbaşkanı adayı ilan edilmiş olabilirdi ancak hem partisinin Genel başkanının veto etmesi nedeniyle hem de kendini çok ağırdan satması nedeniyle popülaritesi azalmaya başladı.

Ümit Özdağ: Partisini kurduktan sonra yüksek bir ivme ile oy oranını artırdı. Ancak söylemleri artık heyecan uyandırmamaya başladı. Suriyeliler dışında sözleri gündem olmuyor. Süleyman Soylu ile münakaşaları gündem olmuştu ancak Soylu’nun cevap vermemesi üzerine buradan da istediği tepkiyi toplayamıyor. Mansur Yavaş’ı aday göstermek istedi ancak istediği cevabı alamadı. Muharrem İnce ile ittifak kurma çalışmalarına başladılar. Belki de partisini şimdi kurmuş olsa ve en coşkulu döneminde seçime girmiş olsa fena sayılmayacak bir oy alabilirdi.

Muharrem İnce: Milli menfaatleri ilgilendiren Azerbeycan, Libya, mavi Marmara, Ukrayna-Rusya arası ince diploması, savunma sanayi gibi konularda cumhur ittifakı ile aynı düşünüyor. Diğer konularda CHP ile aynı düşünüyor. CHP’nin başında olsaydı partinin oy oranını büyük ölçüde artırabilirdi. Ancak şu anda partisinin baraj sorunu, ekonomik problemleri ve teşkilatlanma eksikliği nedeniyle yüksek bir oy alması beklenmiyor. Zafer Partisi ile ittifak yaparak barajı geçmeyi umut ediyor. Başarırlarsa belki de hiç olmadığı kadar çok sayıda partinin mecliste temsil edildiği bir dönem yaşamış olacağız.

Ali Babacan: İyi bir ikinci adam olur ancak lider olarak kitleleri peşinden sürükleyemiyor. Söylemlerine katılsanız bile oy vermek için heyecan duyamıyorsunuz. Siyasetçi değil de bürokrat gibi bir havası var. Eskiden olduğu gibi ekonomi alanında ne söyleyecek acaba diye merak edilmiyor.

Ahmet Davutoğlu: Altılı masayı oluşturan liderler cumhurbaşkanı yardımcısı olacak aynı zamanda milletvekili de olacak, bunu iç tüzükle aşarız açıklaması yapması üzerine altılı masanın tabanından tepki yedi. Ali Babacan’ın partisi daha kurumsal olarak algılanırken Davutoğlu’nun partisi daha zayıf bir görünüm içerisinde. AK Parti tabanından hayal ettiği oyu bünyesine katamadı. Bu gidişle altılı masadan da istediği gücü bünyesine katamayacak.

Altılı masada eskiden aday kim olacak tartışması yapılmadığı için birlik ve beraberlik görüntüsü rahatça verilebiliyordu. Ancak aday belirleme günü yaklaştıkça çatlaklar gün yüzüne çıkmaya başladı. Özellikle Akşener ve Kılıçdaroğlu arasındaki görüş ayrılığı derinleştikçe partiler arasındaki söz düellosu beraberinde gelmeye başladı. Cumhur ittifakı ise çoktan seçim çalışmalarına başlamış durumda. Stadyumu dolduran kalabalıklar, gençlik buluşmaları ve ekonomik vaatler seçmen nazarında etki uyandırmaya başladı.

2019 İstanbul belediye seçimlerinde AK Parti başkan adayını çok geç belirledi, Binali Yıldırım bir süre meclis başkanlığından istifa etmedi. Yani yarışa geç başlandı. Sadece 13 bin oyla seçimi kaybedildi. Eğer 1 ay önceden çalışmalara başlanmış olunsaydı bugün durum daha farklı olabilirdi. 2019’da AK Parti’nin yaptığı hatayı bugün altılı masa yapıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan seçim çalışmalarına başladı ancak karşı taraf hâlâ adayını bile belirleyemedi.