İlginç gelişmelere tanıklık ediyoruz. Birkaç yıl önce söyleseler inanmayacağımız olayları birer birer yaşamaya başladık. Günümüzde artık devletlerin ileride çökebilme ihtimali bile akıllara gelmeye başladı.
Düşünün ki bir para birimi çıktı. Bu para birimi tüm zamanların en değerli parası oldu. Ayrıca para biriminin sahibinin kim olduğu bilinmiyor. Hiçbir devletle bağlantısı yok. İnsanlar da akın akın bu parayı almaya başladı. Evet Bitcoin’den bahsediyorum.
Üstelik Bitcoin’in bir de altcoinleri var. Yüzlerce altcoin büyük rağbet görüyor. Eskiden bir Türk Lirası olan Bitcoin bugün neredeyse bir milyon türk lirası. Yani bir ev parası.
Devletlerden bağımsız bir para birimi olması ve tüm devletleri tehdit eder boyutlara ulaşması işin ilginç yanı. Tüm devletlere tehdit oluşturuyorsa devletlerden daha güçlü bir yapı tarafından desteklenmesi lazım ki bu para biriminin büyümesi devam edebilsin.
Şu anda Metavers adında yeni bir uygulama çıktı. Bir şirket tüm dünya haritasını sanal olarak arsalar halinde satmaya başladı. Türkiye’den birçok müşteri de yüksek paralarla bu arsaları almaya başladı.
Türkiye haritasından bir arsa satılıyor ama Türkiye Cumhuriyeti Devleti bunda zerre söz sahibi değil. İnsanlar devletlerden bağımsız olarak sanal alemde arsa alıp satıyor. Bitcoin baz alınarak ileride bu arsaların gerçek arsalar kadar değerli olabileceği konuşuluyor.
Şu anda dünyanın en güçlü sinema filmleri ve dizilerinde kesintisiz olarak hükümetler, siyasetçiler, ordular, bürokratlar bencil ve kendini düşünen kötü insanlar olarak lanse ediliyor. Halkın tabiri caizse kanını emen insanlar olarak tasvir ediliyor.
Yani devletlerden bağımsız bir para birimi, devletlerden bağımsız arsa alım satımı yapılıyor ve büyük prodüksiyonlarla bunlar destekleniyor.
Şu anda dünyanın tüm devletleri borçlu. Türkiye’nin devlet olarak borcu ise tüm gelişmiş ülkelerden daha az konumda. Ama bizim de borcumuz var.
Örnek vermek gerekirse Almanya’da kişi başına düşen kamu borcu 27 bin Euro. Fransa’da kişi başı kamu borcu 40 bin Euro. Amerika’da ise kırk bin dolar. Türkiye’nin dört bin dolar. Dünyada sadece 10 tane ülkenin gelir giderleri denk. Tayvan, Lüksemburg, Hollanda, İsviçre, Singapur ve İrlanda…
Peki dünyanın tüm gelişmiş ülkeleri bu kadar borçluysa birilerinin de alacaklı olması lazım. Bu devletler birbirlerine borçlu olmuş olsaydı hepsinin gelir ve giderleri toplamı sıfır olması gerekirdi. Birleri alacaklı birileri verecekli olurdu. Ama tüm devletler borçlu. Hem de ciddi borçları var. Demek ki devletlere borç veren, belki de devletlerden güçlü birileri var.
Dünyanın en zengin insanları listesine bakacak olursa Space X kurucusu Elon Musk, Amazon kurucusu Jeff Bezos, Bernald Arnault, Bill Gates gibi isimler var. Dünyanın en zengin on isimlerinin resmi rakamlarla tüm gelirlerini toplayacak olursak bile Amerika’nın borcu kadar parası etmiyor. Demek ki devletler basında gördüğümüz en zengin insanlara karşı borçlu olamaz ve o insanlardan daha zengin ve daha büyük ama bilmediğimiz birileri var.
Dünya vatandaşı kavramını artık sık duymaya başlıyoruz. Ben hangi ülkede mutluysam oraya giderim düşüncesi yaygınlaşıyor. Yani devletlerin hükmü fikren de azalıyor.
Gelecek günlerde devletlerin zayıflamasına, şirketlerin ve bağlılık hissedilmeyen düşünce yapılarının yükselmesine tanıklık edebiliriz.
Eğer devletler işlevsizleşirse ortak değerlere sahip insanlar birbirine destek olamaz. Tüm bireylerin gücü azalır. İnsanlar eskisi gibi organize olamaz. Bölünmüş insanlar sermaye sahipleri tarafından bir oyuncak haline dönüşebilir. Buna kimse direnemez.