Amerika’ya taşındığımdan beri, bir Amerikan filminin içinde gibi hissediyorum kendimi, bazen komedi, bazen aksiyon filmiyle karşı karşıya kaldığımı söylemek mümkün.
Şenlik havasında geçen festivalleri, baharın gelişimi, yazın bitişi, kışın gelişi derken 3 aylık süreçte yaşadıklarımı ve izlenimlerimi size aktarmak istiyorum. Hadi o zaman Amerikalıları daha yakından tanıyalım ve tüm dünyada etkisini gösteren “Cadılar Bayramı” ile başlangıç yapalım…
Cadılar Bayramı’nın milyar dolarlık büyülü dünyasının kapılarını aralıyoruz!
Her sene tüm dünyada büyük yankı uyandıran bu bayrama ne kadar harcama yapılıyor?
Ulusal Perakende Federasyonu’na (NRF) göre ABD’deki tüketiciler, 2022’de Cadılar Bayramı’nda 10,6 milyar dolar harcadıktan sonra 2023’te 12,2 milyar dolar rekor harcama yaptı. 2024 yılında ise 11,6 milyar dolar harcama yaparak 2023’teki rekorun gerisinde kaldı.
Ankete göre, bu 11,6 milyar doların kırılımı, kostümlere harcanan 3,8 milyar dolara, süslemelere ayrılan 3,8 milyar dolara, şekerlemelere ayrılan 3,5 milyar dolara ve tebrik kartlarına harcanan 0,5 milyar dolara denk geliyor.
Investopedia’nın araştırmasına göre, ortalama bir Amerikalı bu yıl Cadılar Bayramı’nda 103,63 dolar harcadı. Peki tüm dünyayı kasıp kavuran ve son dönemlerde ülkemizde de ilgiyle karşılanan Cadılar Bayramı nereden çıktı?
“Cadılar Bayramı”, “Halloween” adı “yaz sonu” manasına gelir ve kışın gelişini ifade eder. Azizler Günü’nün Arifesi olarak da bilinen Cadılar Bayramı’nın kökeni 2.000 yıl öncesine, 1 Kasım’da düzenlenen Hristiyan öncesi Kelt festivali olan Samhain’e dayanıyor.
Keltler, yaşayanların ve ölülerin arasındaki perdenin bu zamanda en ince olduğuna ve bu nedenle ölülerin daha önce oldukları yere geri dönebileceklerine inanıyorlardı.
Tabi günümüzde büyük bir görsel şova eğlenceye dönüşen bu bayram öncesi marketlerde büyük bir hazırlık başlıyor… Korkunç maskeler, şaka ürünleri, korkutucu kıyafetler, çeşitli ışıklandırmalı ürünler satışa çıkıyor…
Süslemelerde, evlerin dekorlarında, kafelerde, barlarda ve hatta kozmetikte de kullanılıyor.
Amerikalılar evlerinin her bir köşesini ışıklı korkunç dekorlarla donatıyorlar. Işıklarınızı kapatıp maskelerinizi taktıysanız hazır olun, her an kapınız çalınabilir… Kapı kapı gezen çocuklar “şaka mı şeker mi?” diye size soru yöneltiyor. Açıkçası yürek yemediğimden ben şeker demeyi tercih ettim ve çocuklara şeker verdik…
Cadılar Bayramı’nın önemli sembolü balkabağı. Her yerde gördüğüm bu balkabağı neden süsleniyor? Bende merak edip buranın yerlilerine sordum. Bunun sebebini kötü ruhları korkutmak amaçlı yapılan eski bir gelenek olduğunu söylediler ama günümüzde çocukları eğlendirmek ve sosyalleşmesini zemin hazırlamak için güzel bir etkinlik olduğunu belirttiler.
Balkabağının içi boşaltılarak gülen bir surat şeklinde oyulduktan sonra şeytani bir surat oluşturulmaya çalışılıyor ve bayram boyunca hatta bayram öncesi Balkabağı, festivallerle görücüye çıkıyor…
Cadılar Bayramı kutlamalarında yapılan etkinlikler arasında maskeli balolar, şehir merkezinde geçiş törenleri, korku filmi seansları ve perili olduğuna inanılan evlere düzenlenen gezilere katılarak bizde bu bayrama yakından şahit olduk.
Ayrıca öğrencilerin çeşitlik kıyafetler giyerek yaptıkları gösteriler de görülmeye değerdi ve öğrencilerin bu tarz etkinliklerde görev almalarının Ders notlarına büyük katkıda bulunduğunu öğrendik. Aslında Amerikan Hükümetinin ne kadar öğrencilerini düşünüp çeşitli etkinliklerde görev almasını sağlayıp kendilerini geliştirmesine teşvik ettiğini görüyoruz.
Amerika’da ilk seçim
Amerika’da ilk kez seçim zamanına denk geldim. Ayrı bir tecrübe oldu bana ama şunu söylemek istiyorum; Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasındaki rekabeti biz hissedemedik.
Bulunduğum Pensilvanya’nın State College şehrinde sakin bir hava vardı… Seçimin hafta içinde olması herkesin işinde gücünde olması o gün seçim olduğunu bile unutturdu bana. Tabii biz alışmışız gürültülü bol sesli seçim arabalarına. Seçimden önce okuldaki hocalarla seçimler hakkında sohbet ettim onlarda nasıl bizde nasıl ilerliyor süreç bunlardan bahsettik.
Bazı istisnalar dışında, 18 yaşın üstündeki bütün Amerikan vatandaşları, seçimlerde oy kullanma hakkında sahip olduğunu, Belediye ve Hükümet binaları, İtfaiye istasyonlarında, kiliselerde oy kullanabildiklerini anlattılar. Üniversitedeki hocam Shannon Frey, evinin yakınındaki kilisede oy kullanacağından bahsetti. “Sabah 7’den akşam 8’e kadar oylama devam eder ama her eyaletin kendine göre farklı seçim kuralları var “dedi. Örneğin Pensilvanya’da oy kullanmak için 30 gün burada ikamet etmeniz gerekiyormuş. Mesela Amerika’nın Ohio eyaletinden Kaliforniya’ya taşınırsanız oradan oy kullanmanız mümkün. Ama Pensilvanya’da bu söz konusu değil burada 30 gün ikamet etmiş olmanız gerekiyor dedi.
Sonunda seçim günü geldi…
Okula gitmeden önce hocalarımızdan bize bir uyarı mesajı geldi. “Bugün seçim günü arkadaşlar herkesin fikri kendine göre değişkenlik gösterir bu yüzden herkes birbirinin fikrine saygı göstersin.” Bu seçimde 7 kritik eyaletten biri olan Pensilvanya’da, başkanlık seçimleri oy kullanma süresi Elektronik Oylama Sistemi’nde meydana gelen bir yazılım arızası nedeniyle 2 saat daha uzatıldı. Oylama saat 22.00’de sona erdi ve ABD’de başkanlık seçimlerini kazanan Cumhuriyetçi Donald Trump oldu. Pensilvanya’da ise yüzde 50,4 oy oranıyla ipi Donald Trump göğüsledi. Demokrat Kamala Harris ise yüzde 48,7 oranıyla geride kaldı. Bir seçim günlüğünü de böylece geride bıraktık. Herkes için hepimiz için hayırlısı olsun.
Amerika’da “Şükran Günü” zamanı
Amerika’da hareketli haftaları geride bırakırken size Amerikalılar için önemli bir günden daha bahsetmek istiyorum.
“Thanksgiving Day” Şükran Günü.”
Bugünün anlam ve önemine gelecek olursak milyonlarca insan için ortak bir kavramı, şükretmeyi temsil ediyor. ABD’de Kasım ayının son Perşembe gününe denk geliyor.
Gerçekten içlerinde olduğunuz zaman Şükran Günü’nü ne kadar önemsediklerini görebiliyorsunuz. Ben Penn State Üniversitesi’nde yabancı dil eğitimi alıyorum. Burada sadece yabancı dil eğitimi değil farklı kültürlerin farklı inanışlarına da tanıklık ediyorum. Şükran Günü için bir ders boyunca sohbet ettik. Amerikalı Hocamız Shannon Frey, Şükran Günü’nde aile büyükleriyle beraber olduklarını ve büyük bir masa kurduklarını bu masada envai çeşit yemekler yapıldığını açıkladı. Bu yemeklerin başında hindi olduğunu tatlı tuzlu karışık çeşitli yemeklerin hazırlandığından bahsetti… Buraya kısa bir not düşmek istiyorum; Bildiğiniz üzere hindinin İngilizcesi “Turkey” bu nedenle özelikle bizim yanımızda Türkiye’den bahsederken hassasiyet gösterip Turkey yerine “Türkiye” demeye özen gösteriyorlar.
Evet konumuza dönecek olursak; Şükran Günü haftasında okullar tatil… Ve okulumuzda bugüne özel her ülkenin kendine has yemeklerini yaptığı bir masa kuruldu… Dünyanın çeşitli yerlerinden gelen öğrenciler yemeklerini hazırladı… Müzikler, danslar ve yemekler derken eğlenceli bir ortamın içinde buldum kendimi. Şükran Günü aynı zamanda sokaklarda düzenlenen birçok geçit törenini ve televizyonda yayınlanan Amerikan futbolu maçları ile festival sezonunun başlangıcına da işaret ediyor.