Sabah evden çıkıp işimize giderken veya şöyle bir hava almaya dışarı çıkmışken çarşı pazara doğru, kaldırımlarda, yollarda yürürken maalesef ki, tiksinti verecek görüntülere çok sık rastlamaya başladık.

Yerlerde tükürük ve balgam kalıntılarına denk gelmemek neredeyse imkânsız hale gelmiş durumda.

Bu bir eğitim meselesi diyeceğim ama onunla da pek ilgisi yok sanki.

Çünkü, bu hareketi yapan insanlara bakınca hiç de cahil kaba saba tipler olmadığını anlıyorsunuz. Genç yaşlı fark etmiyor.

Yani bunun eğitimle de çok ilgisi yok. Medeni olmakla, toplum içinde yaşam kurallarını bilmemekle daha çok ilgili sanırım.

TOPLUM SAĞLIĞINI TEHDİT EDİYOR…

Hele bir de son yıllarda salgın hastalıkların kol gezdiği dünyamızda ve tabii ülkemizde böyle durumla karşılaşmak tiksindirici olması yanında toplumsal sağlık sorunu olmaya bayladı.

Bunun yanında balgam ve tükürükle evlerimize taşınan mikrop ve bakteri riskini hiç düşünmek bile istemiyorum.

Kısaca genel bilgi olsun diye yerlere tükürmenin sağlık açısından sakıncaları nelerdir bi bakalım isterseniz:

“İnsanın tükürüğünde yaklaşık 600 değişik mikrop bulunur. 1 cm3 tükürükte 250 milyon adet mikrop vardır. Hastalık durumunda hastalık yapan mikropların sayıları artar. Yere tükürme yoluyla bulaşabilecek hastalıkları ise şöyle özetleyebiliriz:  Verem, bronşit, zatürree, grip.”

Burada esas tehlike yollara saçılan balgamdır.

Boğaz ve geniz iltihapları, sinüzit, farenjit gibi üst solunum yolları, bronşit, zatürre gibi alt solunum yolları iltihaplarını taşıyan balgamla etrafa saçılan mikropların hastalıklara ciddi anlamda davetiye çıkarması söz konusudur.

Ben insanım diyen birisinin rastgele oraya buraya sümkürmek, tükürmek gibi insanları tiksindirecek ve onlara sağlık açısından zarar verecek durumlarda bulunmak, insan sağlığını, toplumu hiçe saymak değil midir?

OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE…

Bir zamanlar medeniyetin beşiği sayılan bu topraklarda ne yazık ki şimdilerde böyle medeniyetsiz, toplum ve çevre sağlığını hiçe sayan böyle hareketler görmek bize yakışmıyor.

Osmanlı’nın çevre ve sokak temizliğine, insan ve toplum sağlığını korumaya verdiği önemi ispatlayan yüzlerce belge göstermek mümkündür.

Bu anlamda, daha Fatih döneminden başlayarak mikroplar ve salgın hastalıkların yayılmasını engellemek maksadıyla mikrop ve tükürükle mücadele edilmiş, sokaklara ve umumi yerlere tükürmek ve balgam atmak yasaklanmıştır.

Halkın yoğun olarak bulunduğu park, mesire yerleri ve umumi tuvaletlerin temizliğiyle özel olarak ilgilenilmiştir. Bunun için ücretleri vakıf gelirlerinden verilmek üzere vazifeliler tayin edilmiştir.

Bunların insanlara ve çevreye zararını kontrol altına almak için çeşitli tedbirler alınmış, vazifeli kişiler vasıtasıyla su, kül ve kireç tozu ile temizletme yoluna gidilmiştir.

Fransız Seyyah Jean de Thévenot’ın 1655-1656’da İstanbul ziyaretleri ile ilgili şu tespitleri günümüze ışık tutmalıdır.

“Osmanlılar vücudu temiz tutmak ve sağlıkları için sık sık hamama giderler. Türkler sıhhatli yaşarlar ve az hasta olurlar. Bizim memleketlerdeki tehlikeli hastalıkların hiçbirini bilmezler. Yemeklerden önce ve sonra elleri yıkamak, vazgeçilmeyecek umumi bir âdettir.”

Sokağa tükürme yasağı ilk defa Sultan II. Abdülhamid zamanında uygulamaya konulmuştur. Sebebi ise, verem hastalığına yol açması ve o dönemde bu hastalığın salgın derecesinde yaygın olmasıdır.

CEZASI VAR AMA UYGULAMA YOK…

Sonuç olarak, yukarıda bahsettiğim bu tür davranışlar, toplumsal bir hastalıktır.

Toplumdaki karşılığı olarak, insanları tiksindirir, iğrenç kabul edilir, kızgınlık ve strese neden olur.

Az gelişmiş ülkelerde görülen bir davranıştır bu. Medeni ülkelerde bu tür hareketlere pek rastlanmaz. Günümüzde de bu tür davranışlarlar yasalarla yasaklanmıştır. Mesela, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 41. maddesinin 1. fıkrasına göre de suçtur.

Gerçi bugüne kadar yere tükürerek çevre ve toplum sağlığını tehlikeye atan birine ne ceza yazıldığını gördüm ne de duydum.

Sağlıkla kalın…