Türkiye ekonomisinin önümüzdeki 3 yıla ait yol haritası netleşti.

Haftalardır merakla beklenen yeni orta vadeli ekonomik program Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklandı.

2019-2021 dönemini kapsayan ve 34 sayfalık bir içeriğe sahip olan yeni ekonomik program dengeleme, disiplin ve değişimi öne çıkarmış.

Yani öncelikle harcamaların azaldığı ve ekonominin yavaşladığı bir döneme giriyoruz!

2018’in ikinci yarısıyla birlikte yaşamaya başladığımız durgunluk ekonomik büyümeyi yavaşlatmaya başlamıştı zaten.

Nitekim yeni programda bu yıl için yüzde 3,8’lik büyüme öngörüsünün yer alması ikinci yarıyılda sıfıra yakın bir ekonomik büyümenin yaşanacağını söylüyor bizlere.

Mevcut tablo itibarıyla son çeyrek bazında eksi büyüme ihtimali de söz konusu!

Ve eğer 2019’un ilk çeyreğinde de eksi büyüme gerçekleşirse…

Teknik olarak iki çeyrek üst üste gerçekleşen küçülme resesyon anlamına gelecek.

Yani resmen duran bir ekonomi karşımıza çıkabilir! 

2018 sonu için enflasyon ise yüzde 20,8 olarak tahmin edilmiş.

Yüksek enflasyon ve küçülen ekonominin bir araya geldiği olumsuz tablo yani stagflasyon gündeme gelecektir.

En azından yabancı reyting kuruluşları ve piyasa oyuncularının bu kavramı dillendirme ihtimalleri doğar!

Bu anlamda özellikle 2019 olmak üzere önümüzdeki 3 yılın hedefleri ve atılacak adımlar büyük önem taşımakta.

Dolayısıyla 2019 için yüzde 2,3 olarak öngörülen büyüme rakamı farklı bazı beklentiler olsa da gerçekçi sayılabilecek bir seviye olarak karşımıza çıkıyor.

Yani gelecek yıl bir dengelenme ve yara sarma dönemi olacak!

Yüzde 15,9 olarak belirlenen enflasyon hedefi de bu tabloyla uyumlu.

Söz konusu hedeflerin sosyal yansımasıysa işsizlik oranında 2019 ve 2020 yıllarında artış kaydedilmesi olarak tespit edilmiş.

Programa göre işsizlik gelecek yıl yüzde 12,1’e yükselecek.

Ancak özel sektörde istihdamın artacağı vurgusu da programda dikkat çeken detaylar arasında yer aldı!

Disiplin tarafındaki kritik göstergelerin başında ise bütçe açığının milli gelire oranı geliyor.

Bu oranın 2018’i yüzde 1,9 seviyesinde tamamladıktan sonra 2019’da yüzde 1,8’e inmesi bekleniyor.

Çok tatminkar olmasa da tutturulduğu takdirde hayli faydalı olacak bir hedef.

Bu anlamda gelecek yıl için 60 milyar liralık tasarruf ve 16 milyar liralık gelir artırımı vaadi önem kazanmakta!

Diğer yanda son ayların en sıkıntılı alanları arasında yer alan cari açıkta ise ciddi bir iyileşme beklentisi öne çıkmış.

 

Piyasaların kafası niye karıştı?

 

İçinde konut kirasının ÜFE yerine TÜFE bazlı olarak zamlanması gibi detaylar da bulunan yeni yol haritasının piyasaya etkisi ise hayli ilginç oldu.

Nasıl mı?

Mesela dolar programın açıklandığı ilk dakikalar itibarıyla 6,13 TL’ye kadar indi.

Açıklama biter bitmez tırmanışa geçen dolar 6,30 seviyelerini aştı.

Ve bir ara 6,37 TL’ye kadar uzandı!

Ardından yine iniş başladı ve kur 6,20-6,25 TL aralığına sıkıştı.

Peki bu kadar kararsız bir tabloya yol açan neydi?

Hedeflere ulaşmak üzere neyin nasıl yapılacağı çok net algılanmadı OVP’nin satır aralarında.

Bütçe gelir ve gider kalemleri sorgulanırken büyük proje finansmanlarına ilişkin belirsizlik de kafaları karıştırdı.

Bir de sorunlu kredilere ilişkin düzenleme beklentisi şimdilik tam olarak karşılanamadı.

Netice ise kararsız bir seyir olarak karşımıza çıktı.

Ancak, ana hatlarıyla gerçekçi ve kararlı bir beyan olan yeni program zamanla daha istikrarlı bir piyasayı karşımıza çıkarma potansiyeli taşıyor.