Ekonominin lokomotifi vites değiştirme çabasında!
Her ne kadar son yıllarda milli gelirdeki payı gerilemiş olsa da… Sanayi sektörü yarattığı katma değer ve istihdamla ekonominin belkemiği olmayı sürdürüyor.
Bu nedenle büyümenin en önemli öncü göstergeleri arasında sanayi üretimi daima ön sırada yer alır.
Ancak ekonominin lokomotifi konumundaki bu kritik gösterge son yıllarda aylık bazda epey iniş çıkışa imza attı!
Dolayısıyla çok daha yakından ama uzun bir vade perspektifiyle bakılması gerek sanayiden gelen sinyallere…
Ve bu anlamda yılın ilk çeyreğindeki yüzde 4,3`lük büyümenin ardından zikzaklı bir seyir izleyen ekonominin lokomotifinden yine farklı bir işaret geldi!
İkinci üç aylık dönemin büyüme rakamını yarın öğrenme fırsatı bulmazdan hemen önce… Endişelerin yoğunlaştığı üçüncü çeyreğe ilişkin ilk üretim verisini görme imkanını bulduk.
TÜİK`in temmuz ayı verileri karşımıza ilginç bir sanayi üretim tablosu çıkardı!
Nasıl mı?
Üretimdeki genel seyri gösteren arındırılmamış ana endeks, 2013 yılı temmuz ayına oranla yüzde 4,6 gibi bir daralmayı gözler önüne serdi.
Yani ham endeks verisi sanayide işlerin iyi gitmediği gibi bir görüntü veriyor.
Ancak, takvim kaynaklı etkileri arındırdığımızda farklı bir tabloyla karşılaşıyoruz!
Bu karşılaştırmada yüzde 3,6`ya denk gelen üretim artışı söz konusu…
İki endeks arasındaki 8,2 puana denk gelen fark dikkat çekici.
Peki kaynağı ne bu farkın? Bayram etkisi!
Yani 2013 temmuzunda 2014`ün aynı ayına göre daha fazla üretim gerçekleştirmiş sanayicimiz… Ancak, bu üretim fazlasının nedeni çalışma saatlerindeki fazlalık.
Çünkü Ramazan Bayramı tatili üretim üzerinde yüzde 10 civarı çalışma saati kaybına yolaçmış vaziyette!
Dolayısıyla sanayideki gidişatı tam olarak görebilmek için günlük ortalama üretimin ne dediğine bakmalı.
Bu işlemin yapılması sonucu arındırılan takvimsel etki nispeten olumlu bir gidişatın işaretini taşıyor.
Öncü göstergelerin temmuz ayında yüzde 2`yi bile bulmayan bir üretim artışına işaret etmesine karşın yüzde 3,6`lık artış üçüncü çeyrek için pozitif bir tablo…
Artış hızı hedefin uzağında
Ancak, bu hız yine takvim etkisinin arındırılmasıyla elde edilen 2013`ün temmuzundaki yüzde 3,9`lık artışın 0,3 puan altında.
Dolayısıyla büyümeye yüzde 4`lük hedef doğrultusunda katkı yapacak güçte değil temmuz rakamı!
Hatta takvim ve mevsim etikilerini beraber arındırıp Haziran 2014`le, yani bir ay öncesiyle karşılaştırdığımızda oluşanyüzde 1,8`lik artış bile çok umutvar değil.
Çünkü, haziranda üretim artışı dibe vurduğu için temmuzda haliyle baz etkili bir çıkış görülmesi kaçınılmazdı.
Neyse ki; sermaye malı imalatındaki yüksek artışın orta vadede verdiği bir umut var!
Ancak, dış talepte görülen yavaşlamayı dengeleyecek iç talep artışını özellikle eylül ve sonrasında göremezsek…
Sanayi üretiminde büyüme hedefiyle uyumlu ve de istikrarlı bir artış kaydedilmesi hayli zor olacaktır.