Tam ekonomiyi canlandıracak adımları beklemeye başlamışken…
Rusya faktörü gündemi değiştirmekle kalmayıp…
Yarattığı yeni risk unsuruyla…
Yine ekonomi üzerinde bir baskının oluşmasına yol açtı.
Peki eğer tansiyon düşmez ve Rusya ekonomi silahını kullanırsa…
Türkiye’nin kaybı ne olur?
Herşeyden önce ekonomik yaptırımlar tek taraflı etki yaratmaz.
Dolayısıyla Ruslar da bu işten zarar görür!
Üstelik ana gelir kaynakları olan petroldeki sert düşüş…
Ve Avrupa Birliği‘nin uyguladığı yaptırımlar nedeniyle…
Zor bir dönmeden geçtikleri de unutulmamalı.
Ancak, Moskova’nın Suriye sınırında yerlebir olan prestijini yeniden kazanabilmesi adına…
Bir güç gösterisine ihtiyacı olduğu kesin!
Dolayısıyla Rusya’dan ekonomik bir missillemeye karşı…
Hazırlıklı olmakta fayda var.
Gözler öncelikle doğalgaza çevrilmiş vaziyette.
Rusların vanaları tümden kapatma ihtimalleri zayıf!
Ama zaman zaman gaz akışında sıkıntı yaratabilmeleri olasılık dahilinde.
Bunun ötesinde özellikle enerji ağırlıklı ortak yatırımlarımız var.
Projeleerin askıya alınmasıyla bu cepheden geçici de olsa yara alma ihtimalimiz söz konusu.
Asıl darbeninse ihracat, inşaat ve turizmden gelmesi kaçınılmaz bir sonuç!
Çünkü…
Rusya, ihracatımızda ilk 9 ayda yaşanan yüzde 40 azalmaya rağmen…
Halen Türkiye’nin 10. büyük pazarı konumunda.
Toplam ihraç gelirlerimizin yüzde 2,5’i Ruslardan sağlanıyor!
Yani bu yıl küçülme sürecine giren 4 milyar dolar civarı bir pazarın…
Daha fazla daralma riski de var.
Nitekim gelen son haberler Türk mallarının Rus gümrüklerine takılmaya başladığı yönünde!
Keza, Almanya’nın ardından ikinci büyük turizm pazarımız Rusya.
Ülkemize gelen toplam turist sayısının yaklaşık yüzde 12’sini Ruslar oluşturuyor.
Yılın ilk üç çeyreğinde yaşanan keskin düşüşe karşın…
Rus turistler 1,9 milyar dolar bırakmıştı Türkiye’ye.
Üstelik, dış müteahhitlik şirketlerimizin de çok ciddi yatırımları var Rusya’da.
Dolayısıyla Rusya ile gerginliğin artması halinde gelebilecek kısmi ambargo bile…
Ekonomimizi 3 milyar dolar civarı ek bir yük karşı karşıya bırakabilir!
Yani milli gelir üzerinde binde 4’lük bir daralma unsuru söz konusu.
Bursa ve riskli sektörler
Peki ihracat yönüyle hangi sektörler risk altında?
Rusya’ya yönelik ihraç kalemleri arasında…
Yaş meyve-sebze, beyaz et, tekstil ve konfeksiyon ürünleri, makina teçhizatıyla otomotiv öne çıkıyor.
Dolayısıyla Bursa açısından da kritik önemi olan bu sektörlerin tedbir almasında fayda var.
Özellikle çiftçilerin endişleri bu alanda dikkat çekiyor çünkü!
Bunun dışında Rusya’dan Türkiye’ye dönük gaz arzının olumsuz biçimde etkilenmesi halinde…
Üretimlerinde doğalgazı yoğun olarak kullanan şirketler sorun yaşayacaktır.
Elektrik üretimlerini doğalgazdan elde eden santrallerin de B planları olmalı!
Rusya’daki inşaat firnalarımızla başta havayolu şirketleri olmak üzere…
Lojistik firmalarının da risklerle karşılaşma ihtimali mevcut.
Bir de unutmayalım ki; döviz kurları ve faizler üzerinden…
Rusya krizinin ekonomik yansımalarını yaşamaya başladık bile!