Türkiye 28 milyar liralık paketine kavuştu.
Vatandaşın cebini yakından ilgilendiren vergisel düzenleme de gündemin ön sırasına oturdu haliyle.
Özellikle de akıllara yüzde 40 rakamı takıldı kaldı!
Oysa yüzde 30 gibi ve yüzde 22 gibi başka oranlara da cüzdanlara takılmaya aday görünüyor.
Zamlanan vergilerin detay listesi bir yana…
Çok sayıdaki vergisel artışın vatandaşın bütçesini 2018 itibarıyla etkileyecek olması net bir gerçekli olarak karşımızda.
Doğal olarak ekonomide açıklanan yeni Orta Vadeli Program (OVP) aynı gün TBMM’ye gönderilen torba yasanın gölgesinde kaldı.
Ama tartışmaları da beraberinde getiren paket OVP’yi de yakından ilgilendiriyor.
Çünkü vatandaşın cebinden devletin cebine gitmesi planlanan para yeni hedefler için önem taşımakta.
Yani Maliye Bakanlığı kendince zorunlu nedenlerle acı ilaçları içeren bir reçeteyi yazmış görünüyor!
Niye peki?
Meclis’e gönderilen torba yasadan yansıyan manzarada…
Maliye açısından bütçedeki açığı yamarken başta savunma harcamaları olmak üzere kaynak yaratma gayreti öne çıkmış.
Demek ki; kaygılandıran bir bütçe performansı ve 2018 için de yeni kaynak ihtiyacı söz konusu!
Bütçe performansıyla geçen yıla kadar dünyaya örnek olurken bu hale nasıl geldik peki?
Kısa bir zaman yolculuğu yapalım.
2017’nin ilk aylarında baktığımızda teknik ifadesiyle “stagflasyon” kavramının çağrışım yaptığı bir dönemi görüyoruz.
Yani durgunluk ve yüksek enflasyon sarmalı ciddi şekilde baskı kurmaya başlamıştı.
Gidişat kötüleşince ekonomi yönetimi devreye girdi ve ardı ardına destek paketleri açıklandı.
Örneğin istihdam desteklendi vergi ve SGK primleriyle!
Çeşitli kaynaklardan krediler akıtıldı.
Vergi indirimleri ile hem tüketici hem de üretici desteklenmeye çalışıldı.
Neticede ince ayarlı çeşitli uygulamalarla ekonominin nefes alması ve büyümesi amaçlandı.
Peki ne oldu sonuçta?
Fatura vatandaşa
Büyüme hızlandı ve yüzde 5’ler seviyesini yakaladı.
İşsizlikteki yükseliş frenlendi. Ekonomik canlanma hissedilir oldu.
Ama bunun karşılığında devletin bütçesi ciddi açıklar vermeye başladı!
Ve sürdürülebilir büyüme için de yeni kaynak ihtiyacının büyümesi gibi bir sorunla yüzleşir olduk.
Yani neticede devlet daha önce dağıttığı paraların bir bölümünü geri çekmek zorunda kaldı.
Çünkü ucuz dış kaynak bulmaz zor bugünlerde. Para da basılmıyor eskisi gibi.
Haliyle yüzde 40 MTV zammı, gelir vergisindeki 3 puanlık artış, finansal kurumlara 2 puanlık ek vergilerin de içinde olduğu geniş bir paketle karşılaştık.
Üretime destek
Bütçe eskisi kadar açık vermeyecek.
Ve büyüme kamu ağırlıklı olarak desteklenecek.
Ama düşük dozda da olsa enflasyonist baskı yanında talep sınırlayıcı bir yanı var paketin!
Yani vatandaşın harcamaları 2018’de artıyor.
Tüketimin sınırlanması olasılığı ise sadece otomotiv kaynaklı değil.
Çünkü bankaların sırtına binen vergi yükünü vatandaşa masraf olarak yansıtıp kredileri zamlaması ihtimal dahilinde!
Neticede ekonomi devletin doğrudan harcamaları ve üretime vereceği destekle büyüyecek.
Yani acı ilacın zamanla ve dolaylı yolla sunacağı sağlık fırsatı sunuluyor vatandaşa.
Sözün özü; vatandaşı az devlet baba daha çok harcayacak.