Türkiye ekonomisinin lokomotiflerinden inşaatta trend değişim sinyalleri var.
Eylüldeki zirve satışların ardından konut piyasası ekimde daralma kaydetti.
Konut satışları ekimde 2016’nın aynı ayına göre yüzde 5,7 oranında azaldı.
Ve 122 bin 882 adet olarak gerçekleşti.
Eylül 2017’ye göre ise takvimsel avantaja rağmen daha sert bir düşüş var.
Çünkü eylül satış rakamı 140 bin 298 seviyesindeydi.
Yaklaşık 18 bin adetlik azalma söz konusu!
Yani yüzde 12’lik bir gerileme var satışlarında önceki aya göre.
Özetle bir miktar bozulma işareti görülüyor konut piyasasında.
2016’nın ekimine göre ilk defa satılan konut sayısında yüzde 7,6 azalma olması yeni projeler açısından da bir soru işareti niteliği taşıyor.
İkinci el satışlardaysa düşüş oaranı yüzde 3,9’la daha makul seviyede.
Dağılımda ise ağırlık 65 bin 888 adetle ikinci ele geçmiş görünüyor!
Bu arada genel ekonomi ve faizdeki gidişatsa ipotekli satışlarda yüzde 19,8 gibi keskin bir azalmaya yolaçmış durumda!
Neticede ipotekli satışların toplamdaki payı yüzde 31,4’e indi.
Diğer konut satışlarıysa yüzde 2,6 artışla 84 bin 289 seviyesine çıkmış durumda.
Yani finanasman tarafaında da tercih değişimi dikkat çekiyor.
Yabancılara satışta ise yüzde 71 artışla adeta bir patlama yaşanıyor!
Ama 2 bin 677’ye çıkan yabancıya satıştaki yüksek artış oranı pozitif bir gelişme olmasına karşın güçlü bir umut işareti değil.
Neden mi?
Çünkü öncelikle güçlü bir baz etkisi var geçen yıla göre.
Ayrıca yabancı satışları toplam pazarın sadece yüzde 2,2’si seviyesinde bulunuyor!
Yani dışa açılım konusunda daha fazla çalışmamız şart.
Yoksa geneldeki düşüş trendi devam ederse balon riski doğabilir.
Çünkü aynı zamanda arz tarafında güçlü bir trend gündemde.
Hele de yapı ruhsatlarındaki patlama dikkate alınırsa!
Sektörün gelecek planlarını sekteye uğratabilecek bir manzara oluşabilir.
Yılın ilk 9 ayında alan bazında yüzde 52, daire bazında yüzde 57, değer bazındaysa yüzde 82,6’lık bir artış var yapı izni verilen ruhsatlarda.
Öncelikle uygun faiz düzeyleri ve istikrarlı bir kur tablosu başta olmak üzere!
Bu büyüme isteğini destekleyecek ekonomik koşulların oluşması sektör adına hayati önem kazanmış görünüyor bu manzarada.
Bursa’da satışlar yüzde 10,6 düştü
Bu yıl Türkiye ortalamasının üstünde adeta koşarcasına büyüyen Bursa konut piyasasının ekim karnesi ise pek de iyi notlar içermiyor.
Ekimdeki düşüş oranı 2016’nın aynı aynına göre yüzde 10,6 seviyesinde.
Yani ülke genelindeki düşüşün 2 katı Bursa’da yaşanmış geçen ay!
Satışların 4 bin 295 adede inmesinde ikinci eldeki yüzde 13’lük hızlı düşüşün etkisi büyük.
Yani Bursalılar ekimde konuta daha temkinli yaklaşırken ilk el projelerin nispeten daha cazip göründüğünü de rakamlar söylüyor.
Böylece ağırlık az farkla da olsa ilk ele geçmiş görünüyor Bursa’da.
Finansal tarafta ise iptekli satışlardaki yüzde 30 civarı gerileme dikkat çekiyor.
Bin 563 adetlik ipotekli satış…
Bursalıların bir yandan yastık altındaki altın ve dövizi sahaya sürdüğüne işaret ederken.
Diğer yandan da bankalardan ziyade inşaat firmalarının finansmanına yöneldiklerini gösteriyor.