Hayli karışık ve zor bir yılı geride bırakan ihracatçılar tarihi bir rekora imza atmayı başardı.
Ticaret Bakanlığı, 2018’de ihracatın yüzde 7,1 artarak 168,1 milyar dolara yükseldiğini açıkladı.
Bu rakamsa Cumhuriyet tarihinin en yüksek yıllık ihracatı olarak kayıtlara geçti!
Aslında artış oranı pek de yüksek değil.
Ama geçen yılın koşullarını düşündüğümüzde elde edilen rakamların azımsanmayacağını görürüz.
Çünkü başta ABD Başkanı Donald Trump’ın tetiklediği küresel ticaret savaşları olmak üzere birçok etken ihracat dünyasını etkiledi.
Türk ihracatçısının özel zorlukları arasında ise aşırı döviz kuru oynaklıkları, hızlı yükselen maliyetler ve dış ilişkilerdeki gerilim katsayısının zaman zaman yükselmesi öne çıkan başlıklardı.
Bu tabloya rağmen sağlanan ihracat artışı gelecek adına umut işaretleri barındırıyor.
İthalatın yüzde 4,6 azalmasıyla ihracatın ithalatı karşılama oranı tam 8,2 puan artmış durumda.
Yani dış ticarette denge lehimize dönme sürecinde.
Ancak dış ticaret tablosunun ekonomik büyüme yavaşlamadan lehimize döndürülmesi önemli olan!
Yani yüzde 4 – 5 aralığındaki potansiyel büyümenin korunduğu ortamda azalan ithalat ve yükselen ihracat rakamlarına ihtiyacımız var.
Bunun içinse üretimde yerli muadillerin tercih edilmesi ve katma değerli ürün çeşitliliğinin artırılması ön şart!
Ve elbette ki orta yüksek ve yüksek teknoloji için kolların sıvanması da öncelikler arasında.
Ayrıca ticaret dengemizin bozuk olduğu ülkelere dönük stratejimizin elden geçirilmesi gerekiyor.
Pazar çeşitliliğinde ise Avrupa Birliği’ne olan bağımlılığın azaltılması yönünde adımların gelmesi şart.
İhracat dünyasından gelen açıklamalar 2019’un bu beklentimize odaklı bir yıl olacağı yönünde!
Yani zor bir dönemi fırsata çevirme konusunda bir gayret var.
UİB ve Bursa’nın performansı
İhracatçı birlikleri ve kentlerin 2018 performansına baktığımızda ise Bursa adına ilginç bir tabloyla karşılaşıyoruz.
Nasıl mı?
Uludağ İhracatçı Birlikleri’ne üye firmalar, 2 milyar 591 milyon dolarla Türkiye’nin geçen yılki toplam ihracatının yüzde 19,1’ini gerçekleştirmiş.
Ve önceki yıla göre yüzde 0,4’lük ihracat artışı sağlamış.
Bursa ise yıllık ihracatındaki yüzde 5,35’lik gerileme sonucu yıllardır koruduğu ikinciliğini Kocaeli’ne kaptırmış görünüyor!
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin açıkladığı rakamlar Kocaeli’nin yıllık 14,13 milyar dolar, Bursa’nın ise 13,3 milyar dolar ihracat yaptığını göstermekte.
İkincilik meselesi
Ancak bu rakamların kayıt tekniği nedeniyle yanıltıcı bir yönü var.
Çünkü tüm üretimini Bursa’da gerçekleştirip ihracatını yapan bazı firmaların kanuni merkezleri İstanbul olduğu için dışsatımları kentimize ait görünmüyor!
Dolayısıyla Bursa’nın ikincilik kürsüsünde hala yeri var.
Ama en yakın rakibine oranla 2018’de bir performans kaybı olduğu da yadsınamaz.
Peki neden?
Petrol fiyatlarındaki yükselişin Kocaeli’ni desteklemesine karşın Bursa’nın lokomotif sektörü otomotiv kentin ihracatını önceki yıllar kadar destekleyemedi.
Rakamların detaylarında gördüğümüz manzaraya göre kentin diğer ana ihracatçıları olan tekstil, konfeksiyon ve makine sektörlerindeki yüksek ihracat artışları da otomotivdeki açığı kapatmakta yetersiz kalmış geçen yıl.
Yine de katma diğer üretimi ve ihracatçı açısından Bursa’nın tartışılmaz ikinciliği sürüyor.