Canavar giderek irileşiyor.
İrileştikçe de daha çok can yakıyor.
Hem ekonomik gidişatı bozan hem de vatandaşın cüzdanını giderek daha fazla kemiren enflasyon canavarı…
Son yılların en büyük sorunları arasına girmiş durumda!
Dün TÜİK’in açıkladığı haziran rakamları enflasyondaki vahim tabloyu daha net biçimde gözler önüne serdi.
Çünkü…
Haziranda tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yüzde 2,61’le yüzde 1,40’lık piyasa öngörüsünün çok üzerinde bir artışa imza attı.
Ve neticede yıllık enflasyon da yüzde 15,39’la 2003’ten bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye çıktı.
Bu tabloyu daha vahim kılan rakamlarsa üretici fiyatlarıyla karşımıza çıkmış durumda!
Aylık ÜFE yüzde 3 arttı. Yıllık bazda ise yüzde 23,7’ye çıkan bir rakam söz konusu.
Yani üreticinin maliyeti doludizgin artmaya devam ediyor!
Dolayısıyla tüketicinin enflasyonunu dizginleme konusunda umutlar da 2018 itibarıyla rafa kalmış demektir.
Nitekim TÜFE’deki gidişatı geçici etkilerden arındırma işlevi gören çekirdek enflasyon da tırmanış trendini güçlü biçimde sürdürüyor.
Yüzde 14,60’a yükselen çekirdek enflasyon mayısa oranla yaklaşık iki puan arttı.
Bu tabloda döviz kurlarının payı kendini net biçimde göstermekte!
Çünkü…
Temel mal grubu enflasyonu yüzde 18,55’e çıkarken dayanıklı tüketim mallarındaki yüzde 25,3’lük artış dövizin fiyatlara yansıdığına işaret ediyor.
Bu süreç bir müddet daha TÜFE’yi yüksek seviyede tutmaya aday bir görüntü veriyor.
Gıdanın da desteğiyle sürpriz yapan enflasyon dün dövizin daha da yükselmesine yol açtı!
Kısacası maliyetleri zıplatan kur geçişkenliği enflasyonu tırmandırırken; sarmal biçimde bir etkileşimin de sürmesine neden olmakta.
Bu gidişe talebin zayıflamasıyla bir miktar dur denme ihtimali var aslında.
Ama maliyetler eninde sonunda etiketlere yansıyacaktır!
Üstelik gıda gibi talebin esnek olmadığı alanlar da var enflasyonu yukarı taşıyor.
Nitekim haziran detaylarına baktığımızda mevsim etkisiyle gerileyen giyim grubu dışında tüm gruplarda ciddi bir yükseliş söz konusu.
Gıdanın tüm alt kalemlerde yükselmeye devam etmesi ciddi bir sorun teşkil etmekte.
Keza konut, haberleşme, ev eşyası ve lokanta-oteller grupları da fiyat artışlarıyla dikkat çekiyor!
Kur ve enerji baskısı sürüyor
Bu özet tablonun geleceğe dair söylediklerine baktığımızda iyimser bir manzara görünmüyor.
Bir yanda gıda fiyatları almış başını gidiyor.
Diğer tarafta döviz kısrdöngü haline enflasyonu büyütüp enflasyondan besleniyor!
Çekirden enflasyon ve üretici fiyatlarındaki çıkış trendi de bundan sonra daha yüksek oranlarla karşılaşabileceğimizi göstermekte.
Nitekim enerji fiyatlarındaki artış trendi de yeni yükleri karşımıza çıkarabilir.
Ayrıca vergi ayarlamaları da unutulmamalı!
Dolayısıyla sonbahardaki mevsimsel etkileri de hesaba kattığımızda önümüzdeki aylarda yüzde 16’yı aşabilecek bir TÜFE görünüyor.
Sözün özü; baz etkisi son çeyrekte kısmen imdada yetişse de 2018’i yüzde 14’ün altında kapatmak başarı anlamına gelebilir.
Bu tabloda faizlerde düşüş beklemekse hayli zor!