Elektrik modern hayatın vazgeçilmezi.
Evde, yolda, işte, okulda hemen her yerde elektrikli makine ve araçlar hayatımızı kolaylaştırıyor.
Öyle ki yakında benzinin saltanatını da elektrik araçlar bitirmiş olacak.
Keza üretimin her aşamasında elektrikli makineler ekonomiye hayat veriyor.
Dolayısıyla elektriğin kesintisiz ve kaliteli akması hayati önemde!
Ancak akım veya gerilimdeki değişimler arızalara ve yangınlara yol açabilmekte.
Sonuçta maddi zarar yanında can kayıplarıyla yüzleşmek zorunda kalabiliyoruz.
Peki maddi manevi ve kayıpları önlemenin yolları var mı?
Alınacak tedbirlerin mevcudiyetine dikkat çeken uzmanlar kamuoyunun bilinçlendirilmesi gereğinin altını çiziyor.
Bursa merkezli Elektrik Yangınları ve Hasarlarından Korunma Derneği (ELYAK) yoğun bir tempoyla bu konuda çaba sarf etmekte.
Dernek bir yandan risklere dikkat çekerken diğer yandan da yapılması gerekenler konusunda bilgilendirme ve destek faaliyetleri yürütüyor.
Yapılan çalışmaları ve elektrik kaynaklı kayıpların nasıl önlenebileceğini ELYAK Yönetim Kurulu Başkanı Evren Yurttaş’a sorduk.
Türkiye’de sadece elektronik kartların yanması sonucunda 2 milyar dolarlık kayıp yaşandığına dikkat çeken Yurttaş, ciddi kayıplara yol açan yangınların da büyük oranda elektrik kaynaklı olduğunu vurguladı!
Yangının bir doğal afet olmadığını genellikle ihmallerden kaynaklandığını kaydeden Evren Yurttaş’a göre ilgili yönetmeliklere uymak sorunun çözümü için öncelikli şart niteliğinde.
“Evlerde ve konutlarda yangına sebep olan nedenlerin başında uygun tesisatın kullanılmaması geliyor.
Elektrik tesisatları eğer ‘elektrik iç tesisler proje yönetmeliğine’ tam olarak uygun yapılırsa elektrik kaynaklı yangınlar yüzde 100 engellenir.
Yönetmeliğe uygun yapılarda kullanılan ‘aşırı gerilim sönümleyiciler’ riskleri önlüyor.
ELYAK Başkanı Yurttaş özellikle okul, yurt ve hastane gibi kamuya açık hassas binalarda kesinlikle bütün tedbirleri alınması gerektiğinin altını yaşanmış yangın örnekleriyle çiziyor.
“Her şeyden önce okul, hastane gibi kamu binalarının projelendirilme ve yapım aşamasında yönetmeliklere uygun hareket edilmesi gerekiyor.
Bu anlamda yönetmeliklere göre elektrik yangınlarına karşı bazı cihazların kullanılması zorunlu olmasına rağmen bazen bu yerine getirilememekte.
Ve ne yazık ki can ve mal kaybına neden olan yangınlar çıkabilmekte”.
Aşırı gerilim sönümleyicilerin etkisi
Peki teknik anlamda tesisatları koruyucu hangi tedbirler alınmalı?
“Aşırı gerilim sönümleyici nitelikteki elektronik bir kart olan Trimbox; elektrik yangını, yıldırım düşmesi, trafo patlaması gibi durumları engellemekte.
Yerli ve milli özellikteki bu kartın 10 yıldır kullanıldığı hiçbir alanda elektrik kaynaklı yangın çıkmadı.
Ayrıca Trimbox kullanımıyla üretim durmasına yolaçan gerilim kaynaklı makine arızalarının da önüne geçilmesi mümkün”.
Yıldırım düşmelerine bağlı yangın ve hasarlara karşı da aşırı gerilim sönümleyicilerin koruyucu rolü olduğunu belirten Evren Yurttaş, ELYAK olarak Bursa Valiliği ile yaptıkları protokol çerçevesinde 50 okula takılan cihazların fayda sağladığını vurguladı.
“Tedbir aldığımız bu okullardan birine yıldırım düştü. Alınan tedbir sayesinde yıldırım nedeniyle hiçbir maddi manevi hasar yaşanmadı.
Bu olay şu anda Milli Eğitim Bakanlığı’nın gündeminde. En önemli önleyici tedbir olan aşırı gerilim sönümleyicilerin tüm Türkiye’deki eğitim kurumlarında yaygınlaşmasını hedefliyoruz”.