Ekonomide zor bir yıl geride kalıyor.
Peki 2020 ne getirebilir?
Güçlü bir ekonomi için neler yapılmalı?
İş dünyasının beklenti ve analizleri bu sorulara yanıt verme fırsatı sunmakta.
Gidişatı ve kalıcı büyümeyi sağlayacak reçeteleri TESİAD Başkanı İlyas Bozkurt’la masaya yatırdık.
Geniş bir yelpazede ekonomik ve sosyal araştırmalar yapan bir think tank kuruluşu olan TESAM’ın başındaki isim de olan Bozkurt, öncelikle yapısal reform ihtiyacına dikkat çekti.
“Ekonomide yapısal reformlar konusunda herhangi bir mesafe almadığımız sürece 2020 de, 2019’dan farklı olmayacaktır”.
Peki reform derken hangi başlıklar öne çıkmalı?
Hukuk reformunun önemine dikkat çeken İlyas Bozkurt’a göre eğitim reformu da olmazsa olmazlar arasında!
TESİAD Başkanı, sosyal güvenlik ve vergi dünyasına dönük reform ihtiyacını da net bir dille ifade ediyor.
“Vergi reformu şart. Gelişmiş ülkelerde toplanan vergilerin milli gelire oranı yüzde 20 seviyesinde.
Gelişmekte olan ülkelerde yüzde 25’ler söz konusu.
Ülkemizde ise bu oran yüzde 35-38 bandında bulunuyor.
Yani vergi yükünün hafifletilmesi gerekiyor.
Reform ihtiyacının olduğu dördüncü alan ise sosyal güvenlik meselesi. Mevcut sistemde SGK açıkları bütçe üzerinde büyük yük oluşturmakta”.
Bozkurt’a göre ekonominin önünü açacak sosyal güvenlik ve vergi reformları için öncelikli şart bütçe açıklarının ve büyüklüğünün israfın önlenerek azaltılması.
Netice ise artan rekabet gücü olarak karşımıza çıkmakta!
“Bütçe, SGK ve vergi reformu yapmak reel sektörün üzerindeki yükü hafifletecek. İşadamlarının üzerindeki girdi maliyetlerini düşürecek.
Böylece karlılık ve rekabet gücünü artıracak. Neticesinde piyasalar da iyileşecek”.
Gelir, istihdam ve teşviklere ayar
Ekonomik canlılık için ayrıca Bozkurt’un ‘mutlak harcayıcı’ olarak tanımladığı yoksulluk sınırının altında yaşayanların alım gücünü de iyileştirmek gerekiyor.
Vergi düzenlemeleri ile enflasyon riskinin kontrol altına alınması şartıyla!
İstihdamın kamu yerine özel sektöre kanalize olmasını sağlayacak tedbirlerin önemine de vurgu yapan İlyas Bozkurt, sübvansiyonlarla teşviklerin dağıtımında ise üretkenliği öne çıkaran adaletli bir sisteme geçilmesi gerektiğini söylüyor.
Nükleeri ve güneşi ıskalamamalı
TESİAD Başkanı İlyas Bozkurt’la sohbetimizde açık vurgsusu özel bir yer tuttu.
Cari açık yerine dış ticaret açığının sorgulanması gerektiğini kaydeden Bozkurt’un özel olarak odaklandığı enerji ithalatını radikal biçimde düşürücek önerileri var.
“Yenilenebilir enerji kaynaklarını verimli kullanmak ve 3. nesil nükleer enerji santrallerini ülkemize kazandırmak şart.
Bu santraller riskleri minimize etmekte. Gelişmiş ülkeler eski nükleer santrallerinden kurtulup 3. nesil santraller kuruyor”.
Almanya, Çin ve İspanya’ya göre daha avantajlı olduğumuz güneş enerjisini de ıskalamamak gerekiyor.
“Devlet olarak son teknoloji sistemleri ülkemize kazandırıp Ege’den Akdeniz’e İç Anadolu’dan Doğu Anadolu’ya olağanüstü güneş alma ve aydınlanma süresi olan uçsuz bucaksız alanlarımızı güneş enerjisi üretim tarlalarına dönüştürmeliyiz”.
Ayrıca Bozkurt’a göre ihracatın ithalata bağımlı olmaktan kurtarılması da elzem!