Üretken bir Türkiye yaratma sloganı bugünlerin modası.
Bu konudaki başarı ise yatırımlara verilen önceliğe bağlı.
Önceliği gösteren unsurların başındaysa devletin sunduğu teşviklerin boyutu ve şekli gelir!
Yatırımcının yatırım iştahını ölçmek üzere de düzenlenen yatırım teşvik belgeleri önemli bir gösterge niteliğinde.
Yani Ekonomi Bakanlığı’nın düzenlediği yatırım teşvik belgelerinin geleceğe dair verdiği ipuçlarına bakmakta fayda var.
Öncelikle en taze veri niteliğindeki mayıs itibarıyla verilen teşvik belgelerinin Türkiye ve Bursa adına nasıl bir manzara çizdiğine bakalım.
Mayısta 11 milyar 478 milyon liralık yatırım öngören 713 teşvik belgesi düzenlenmiş.
Bu yatırımların 679’nun yerli sermayeye ait olması sevindirici.
Söz konusu yatırımlara ait istihdam taahhüdü ise yüzde 75 artışla 30 bin 205 kişi olarak karşımıza çıkıyor!
Yani hayli yüksek rakamda bir iş potansiyeli barındırıyor teşvik verilen yatırımlar.
Yatırımların kısmi olarak negatif yorumlanabilecek tarafıysa 1 milyar 24 milyon liralık ithal makine ve teçhizat kullanımı öngörmeleri.
Kısacası kuruluş aşamasında dahi yüzde 10 civarı bir ithalatla başlayacak bu yatırımlar!
Bu arada 2017’nin aynı ayına göre yatırım teşvik belgelerinde sadece 9 adetlik artış olması…
Yeni yatırım iştahının sınırlı bir artışa sahne olduğunu gösteriyor.
Yatırım tutarınınsa yüzde 72,8 artış kaydetmesi büyük ölçekli yatırıma olan yönelimin bir göstergesi niteliğinde.
Çünkü aynı zamanda mayısta 100 milyon lira ve üzeri 20 yatırım teşvik belgesi düzenlenmiş görünüyor!
En yüksek teşvik belgesi tutarınınsa 1,12 milyar TL ile Tofaş’ın Bursa’daki tevsi yatırımına ait olması sevindirici.
Peki Bursa’nın yatırım teşviklerindeki payı ne?
Bursa’da gerçekleştirilmek üzere öngörülen ve mayısta yatırım teşvik belgesi olan yatırım sayısı 40 olarak görünüyor.
Bu yatırımların 3 yabancı 37’si yerli sermayenin!
Öngörülen yatırım tutarıysa bir milyar 553 milyon lira düzeyinde.
Yatırımların sağlayacağı iş potansiyeli ise 643 kişi olarak karşımıza çıkıyor.
Elbette ki dolaylı istihdam etkisi de unutulmamalı.
Teknoloji ağırlıklı yatırım
Ancak, Bursa’daki yatırımların istihdam öncelikli olduğunu söylemek zor!
Çünkü, yatırım başına ortalama 16 kişilik istihdam düşmekte.
Daha ziyade teknoloji ağırlıklı bir yönelik olduğunu söylüyor yatırım tutarları ile istihdam arasındaki ilişki!
Ayrıca sektörel dağılımın da sanayi ağırlıklı bir görüntü sergilemesi teknolojiye yönelimi teyit ediyor.
Teşvik alan 40 yatırım 31’i imalat sanayinde boy gösterecek.
Yatırım tutarlarıysa bir milyar 492 milyon lirayla Bursa’da mayısta öngörülen toplam yatırımın yüzde 96’sı seviyesinde!
Hizmetler sektöründeyse 9 yatırım için teşvik almış Bursalı yatırımcı.
Ancak, ana sektörlerde enerji, madencilik ve tarımda hiç yatırım teşviği görünmüyor Bursa adına.
İlk 5 ayda teşvik patlaması
Yılın ilk 5 ayında ise Türkiye genelinde teşvik belgeli yatırım sayısı yüzde 3 azalarak 2 bin 923’e gerilemiş vaziyette.
Ancak, öngörülen yatırım tutarının yüzde 48,6’lık artışla 65,7 milyar liraya yükselmesi sevindirici.
Bursa adına ilk 5 aya baktığımızda ise 165 yatırım belgesi ile karşılaşıyoruz.
Öngörülen yatırım tutarı toplamı 3,25 milyar TL düzeyinde!
Bu yatırımların 3 bin 295 kişiye ise doğrudan iş yaratması bekleniyor.
2017’nin eş dönemine oranla 31 adetlik yatırım artışıyla karşılaşırken yatırım tutarı tam iki katına çıkmış görünüyor Bursa’da!