Rusya krizinin ilk etkilerini tarımda hissettik.
Anlaşması yapılmış ürünlerin sevkiyatını gümrüklerde engelleyerek…
Adı konmamış ama fiili bir ambargoyu aniden başlatmıştı Rus yetkililer.
Kısa süre sonra da paket olarak resmi ambargo açıklandı!
Haliyle önce gümrüklerde malı kalan ihracatçımız darbe aldı.
Ve telafisi için ekonomi yönetimi harekete geçti.
İhracatı askıya alınan meyve sebzeyse…
Vatandaşın ucuzluk umutlarını parlattı.
Ancak, Antalya’daki halde ucuzlayan ürün tüketiciye ulaşana kadar…
Bu ucuzluğu kaybettiğinden…
Vatandaşın cüzdanına aynı oranda yansımıyor!
Madalyonun öteki yüzünde ise çiftçilerin olduğunu unutmayalım.
Çünkü üreticiyi de telaş aldı!
Ve “Seradaki, tarladaki, depodaki ürünümüz ne olacak?
Elde mi kalacak, çöpe mi gidecek?” tarzı sorular Bursa’dan yükselmeye başladı.
Peki Rusya krizi Bursa’da ne kadar hasar yapabilir?
Sorunların aşılabilmesi için ne yapılabilir?
Bu soruları bir bilene yönelttik.
Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Prof. Dr. Senih Yazgan…
Bir akademisyen olduğu kadar…
Bir yanda ihracatçıları temsil ederken… Diğer yanda da üreticiyle temas halinde.
Ve bu değişik cephelerden yaptığı analizde…
Bursa adına moral bozacak çok ciddi bir tablo olmadığını söylüyor!
“Üreticimizin ‘ürününümüz elde kalacak, çöpe gidecek’ diye bir kaygı taşımaması lazım”.
Peki neden?
Öncelikle meyve sebzede başta narenciye olmak üzere…
İhracatın ağırlıklı olarak Antalya‘dan yapıldığına dikkat çeken Yazgan…
Dönemsel anlamda sera ürünlerinin ambargodan etkileneceğini vurguluyor.
Ve Bursa bu açıdan şu an şanslı görünüyor!
“Bursa için dönemsel olarak armut risk altında görünüyor.
Ancak, soğuk hava depolarından çıkmadığı için armutlar…
Henüz bir kayıp söz konusu değil.
Ve yeni pazar arayışlarının olumlu sonuç vermesini sağlayacak bir süre söz konusu”!
Prof. Dr. Yazgan’a göre fiyat indirimi ve pazarlama atağı ile…
Ortadoğu ve Uzakdoğu pazarlarına daha fazla açılıp…
Rusya’nın yaratacağı zararın kısmen giderilmesi mümkün.
“Pazar çeşitliliği ve kalite önemli”
Peki ya yeterli dış pazar bulunamazsa?
“Artan ürün olursa iç pazara sürülür ve ziyan olmaz” diyen Senih Yazgan…
Bu iyimserliğine karşın Rusya krizinin uzun sürmesi halinde…
Bursa’nın mevsimi geldiğinde diğer sebze meyve türlerinde de pazar sıkıntısı yaşama ihtimaline de dikkat çekiyor.
“Pazar çeşitliliği çok önemli. Ekonomi Bakanlığı ve ihracatçılarımız.
Hem Rusya benzeri krizleri aşmak… Hem de daha fazla döviz geliri elde etmek için…
Yeni pazar arayışlarına hız vermek zorunda!
Ancak, kalıcı ve verimli pazar büyümesi adına…
Başta ürünlerdeki ilaç kalıntısı olmak üzere uluslararası standartları sağlamamız şart”.
Yazgan’a göre üretici kaliteyi artırabilirse…
Bursa’nın siyah inciri, kirazı, armudu yanında…
Küresel çapta marka değerine ulaşacak çok sayıda ürünü daha olabilir!