Ekonominin lokomotiflerinden inşaat sektöründe üretim trendi nasıl bir seyir izliyor?

TÜİK’in dün açıkladığı 2017’ye ait verilere göre inşaatçıların yatırım iştahı fazlasıyla var!

Planlama aşaması da hayli istekli bir görüntü veriyor.

Ancak projelerin hayata geçirilerek bitirilmesi ve kullanıma başlanması süreci yatırım iştahını köreltecek bir manzara içermekte.

Haliyle ‘konut sektöründe balon var mı, yok mu’ tartışmaları da bu atmosferde eksik olmuyor!

Verilerin ortaya koyduğu tablo şimdilik çok ciddi bir riske işaret etmese de…

Sektörde arzın talepten uzaklaşma eğilimi dikkat çekmekte.

Nasıl mı?

2017’de belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatları 2016’ya göre bina sayısında yüzde 16,2, yüzölçümünde yüzde 31,8, daire sayısında yüzde 32,3 ve değer olara da yüzde 56,8 artış kaydetmiş durumda.

Buna karşın yapı kullanma izin belgeleri ise bu yüksek tepmpoya ayak uyduran bir seyir izlememiş geçen yıl!

Çünkü yapı kullanma izini verilen bina sayısı yüzde 1,7 azalırken, yüzölçümü yüzde 6,6, daire sayısı yüzde 8,9 ve değer de yüzde 28,2 artış kaydetmiş.

Ve neticede yapı ruhsatı verilen yapıların toplam yüzölçümü 270,7 milyon metrekareye çıkarken…

Kullanım izni verilen yapılara ait toplam yüzölçümü 161 milyon metrekarede kalmış.

Yani gerçekleşmeyi ifade eden kullanım izinleri yapı ruhsatlarının hayli altında bir performans sergiliyor.

Sektör temsilcilerinin hesap kitap yaparken daha dikkatli olmalarını gerektiren bir tablo var kısacası!

Peki fiyat artışlarıyla dikkat çeken Bursa’daki durum nasıl?   

TÜİK verilerine göre 2017’de Bursa’da yapı ruhsatı alınmış bina adedi 9 bin 347 olarak kayıtlara geçmiş.

Bu binaların öngördüğü inşaat alanı yani yüz ölçümü ise 15 milyon 164 bin metrekare.

Peki öngörülen değer ne kadar bu binalar için?

Ruhsatı alınmış binalara biçilen değer tam 17,2 milyar lira!

Yapı ruhsat izinlerinde öngörülen daire sayısı ise 70 bin 657 adet.

Öngörülen konut kullanım alanı ise 8 milyon 924 bin metrekare düzeyinde bulunuyor.
 

Sosyal donatı öne çıkıyor
 

Konut dışı kullanım alanı da hayli zengin görünmekte.

Çünkü geçen yıl yapı ruhsat izni alınmış binalar için öngörülen konut dışı kullanım alanı 3 milyon 186 bin metrekareye çıkmış durumda.

Yani çevre faktörü ve sosyal donatılar giderek önem kazanmakta!

Kısacası otopark alanları, parklar, bahçeler, yüzme havuzları, spor tesisleri çok daha fazla tercih edilen alanlar haline gelmiş.

Bu çerçeveye giren ortak kullanım alanı da 3 milyon metrekareyi aşmış durumda.

Gelelim kullanım izinlerine yani gerçekleşmelere.
 

Kullanım hızı umut ışığı
 

Bina adedi 5 bin 619, daire sayısı 8 bin 513, toplam yüzölçümü bir milyon 361 bin metrekare, konut kullanım alanı 770 bin metrekare, konut dışı kullanım alanı ise 342 bin metrekare düzyeinde.

Bu projelere ait toplam değer ise 1,65 milyar TL.

Özetle Bursa’daki ruhsat alınmış projelerin gerçekleşme düzeyi de sınırlı kalmış görünüyor!

Kısacası önümüzdeki yıllara aktarılan yoğun bir proje birikimi olduğunu görüyoruz.

Ayrıca Bursa’nın hızı Türkiye’nin hıznı fazlasıyla aşmış durumda.

Çünkü 2016’ya göre kentteki yapı ruhsat artışı yüzde 47 seviyesinde. Toplam yüzölçümündeyse yüzde 70 artış söz konusu.

Ülke ortalamasının üzerinde bir potansiyel görünüyor.

Yani talep gelişime göre 2018’den itibaren daha fazla konut üretimi beklenebilir Bursa’da. 

Kullanma izinlerindeki bina artış oranının yüzde 17 olması da sektörel anlamda umut ışığı olarak nitelenebilir.