Esnaf ve sanatkar nasıl bir yıl geçirdi?
Devlet destekleri ekonominin bu yaygın kesimine ne oranda ulaştı?
Bursa’nın kredi karnesi nasıl?
Bu soruları Türkiye’de esnaf adına kredi akışında kritik rolü olan TESKOMB’un Başkan Vekili Bahri Şarlı’ya yönelttik.
Şarlı’ya göre zor bir yıl yaşanmasına rağmen girişimci ruhumuz ekonomiyi ayakta tutuyor.
“Türkiye ekonomisindeki çeşitli kırılganlıklara karşın…
Hem ekonomi yönetiminin hem de esnaf ve sanatkarın girişimci duruşu zorlu bir mücadeleyi de beraberinde getirdi.
Dolayısıyla büyüyen bir ekonomimiz var.
Zaman zaman sorunlar yaşansa da yukarı yönlü hareketimiz devam etmekte.
Bunun içinde esnaf kredi kefalet kooperatifleri büyük bir özveriyle çalışmayı sürdürüyor”.
Bahri Şarlı kurum olarak TESKOMB’un Türkiye’deki esnaf ve sanatkara yaptığı katkıya dikkat çekti.
“En sıkışık anlarında en uygun koşullarda kredi kullandırmaktayız.
Esnaf kredilerinin maliyetleri piyasa maliyetinin çok altında.
Kredi maliyeti Halkbank tarafından en düşük seviyede tutulurken oluşan yüzde 10’luk oranın da yarısı devletin hazinesinden karşılanmakta.
Örneğin bir yıl vadeli krediye yüzde 4, bir yıldan fazla vadelilere ise yüzde 5’lik oran uygulanmakta.
Pratik olarak baktığımızda 50 bin liralık 2 yıl vadeli bir kredi kullanan esnaf sanatkar için…
Toplam faiz ve masrafla birlikte 6 bin 786 liralık toplam maliyet ortaya çıkmakta!
Keza üç ayda bir ödemeli bir sistem var”.
TESKOMB olarak bir dönem sıfır faizli 30 bin liralık verdiklerine de dikkat çeken Şarlı…
Yatırım bazlı kredilerde de devletin kesesini açtığını vurguladı.
“Taleplerini almaya başladığımız 500 bin liralık yatırım amaçlı krediyi de dikkate alırsak…
İşyeri ve araç bazında ciddi bir ekonomik faaliyetin de 2018 itibarıyla bu cepheden geleceğini söylemek mümkün.
Yatırım kredisi özellikle işyeri sahibi olmak isteyen kiracılar açısından çok önemli bir fırsat”.
Ancak, bu kredi için Başkan Şarlı’nın bir de uyarısı var.
“Yatırım kredisinin amacına uygun olarak sağlıklı biçimde talep edilmesi ve kullanılması önemli.
Yani hem kriterlere uyulması hem de paranın doğru kullanılması büyük önem taşımakta!
Çünkü geri ödenmeyen krediler o bölgedeki kredi kullandırma miktarının gelecekte azalmasına yol açar.
Kısacası diğer üyelere zarar verilmesine neden olunabilir”.
Bu yıl 25 milyarla kapanabilir
Peki Türkiye genelindeki toplam kredi kullanımı ne kadar?
“Ekim sonu itibariyle 21,2 milyar TL civarında bir krediyi Türkiye çapında kullandırdığımız görülüyor.
Yıl sonuna kadar tahminimiz 25 milyar liraya yaklaşılması yönünde.
Kırılgan bir ekonomik zeminde esnaf ve sanatkarı ayakta tutan kredilerimiz…
Özellikle ilçeler bazında ciddi bir ekonomik faaliyeti de tetikleme işlevi görüyor”.
Bursa’da geri dönmeyen yüzde 2
Sıfır faizli 30 bin liralık kredide Türkiye şampiyonu olan Bursa’nın performansına bakalım.
“2002 yılında 11,6 milyon TL’lik kredi kullanmakta olan Bursalı esnaf ve sanatkar…
2017’nin ilk 10 ayında bir milyar 59 milyon liralık kredi kullandı.
Türkiye’de 100 milyon üzeri kredi kullandıran 18 birlikten 3’ü Bursa’da”.
Peki geri ödemelerde durum nasıl?
“Bursa’nın kredi karnesi de çok başarılı geri ödenmeyen kredi oranı sadece yüzde 2.
Yani kullandığımız kredinin yüzde 98’i geri dönmekte.
Bu da hem kredi kefalet kooperatiflerimizin performansını hem de Bursa’da esnaf ve sanatkarın borcuna duyduğu sadakati gösteriyor!”