Ekonominin itici gücü olan konut piyasasının 2017 karnesi belli oldu.
TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde geçen yıl bir milyon 409 bin 314 konut satışı gerçekleşmiş.
Yani onlarca alt sektörün tetikleyicisi inşaat sektörünün ana göstergesi niteliğindeki konut satışları rekor düzeye ulaşmış durumda! Bu sevindirici bir tablo. Ama satış rekoruna rağmen sektör yıllık bazda sınırlı bir artışa imza attı 2017’de.
Konut satışları 2016’ya göre sadece yüzde 5,1 artış gösterdi.
Yüzde 7 civarında beklediğimiz milli gelir artışının altında bir performans!
Peki sektörün hızı niye kesildi?
Baz desteğine rağmen son aylardaki düşüş trendi yavaşlamaya güç kattı.
Dün açıklanan 2017 Aralık rakamları net bir gösterge bu anlamda.
Konut satışları aralıkta yüzde 6,8 oranında azalarak 132 bin 972 adet oldu.
Bu dönemin en etkili faktörleriyse…
Piyasalardaki dalgalanmaların yarattığı belirsizlik, yükselen kredi ve inşaat maaliyetleri ile devre dışı kalan destekler olarak karşımıza dikiliyor!
Öncelikle kredi pahalılaşması yaşandı.
Ocak 2017’de 10 yıl vadede ortalama yüzde 0,95’lerde seyreden aylık konut kredisi faizleri…
Yıl içerisinde yüzde 1,14’lere doğru yükseliş gösterdi.
Neticede yıllık bazda söz konusu vadede 100 bin TL konut kredisi kullananlar bir yıl öncesine kıyasla 17 bin 220 lira daha fazla ödeme durumunda kalıyor.
Bu tablo ise bankacılık sistemi üzerinden ipotekli satışların yavaşlaması sonucuyla karşımıza dikilmekte.
Geçen yıl ipotekli satışlar yüzde 5 artarak 473 bin 99 adet olarak gerçekleşti.
Ancak son aylardaki düşüş oranları dikkat çekici.
Örneğin aralık ayındaki düşüş oranı yüzde 30,7 gibi yüksek bir seviyede!
Sonuçta toplam konut satışları içinde ipotekli payı yüzde 25,6’ye kadar gerileme gösterdi.
Diğer taraftan bina inşaat maliyetlerinde de TÜİK açıkladığı rakamlara göre ortalama yüzde 20’lik bir artış var 2017’de!
Ayrıca arsa maliyetleri de fotoğrafın içine konduğunda konut maliyetlerindeki radikal artış daha net anlaşılır.
Yükselen maliyet tablosuysa ilk defa satılan konut sayısının aralık ayında yüzde 7,1 azalmasına yol açtı.
2017’de yabancılara konut satışlarındaki yüzde 22,2 artışsa toplam pazara fazlaca etki edemedi.
Çünkü geçen yıl yabancının payı sadece yüzde 1,58’de kaldı!
Bursa yeni projeye koştu
Konut piyasasında 2017 Bursa’nın Türkiye ortalamasının üzerine çıktığı bir dönem olarak rakamlara yansımış durumda.
Yüzde 7,1 artışla Bursa’da 56 bin 192 adet konut satılmış geçen yıl!
Yani ülke genelinden 2 puan yukarıda bir performans göze çarpıyor.
Üstelik fiyatların en hızlı arttığı kent olarak kayıtlara geçmesine rağmen!
Bursa’nın çarpıcı bir diğer yanısıysa yeni projelere olan ilgiyle karşımıza çıkıyor.
Çünkü…
Bursa’da geçen yıl ilk kez satılan konut sayısı yüzde 17,2 artışla yüzde 4,3’lük Türkiye ortalamasını 4’e katlamış durumda!
2017’de 27 bin 915 adetlik ilk el satışı neredeyse ikinci eli yakalamış görünüyor.
İkinci elde ise 354 adetlik azalmayla 28 bin 277 satış rakamını görüyoruz.
İpotekli satışlardaki artışsa yüzde 4,1’le ülke genelinin bir puan altında.
Bursalılar finansal anlamda daha ziyade yüzde 9 artışa sahne olan diğer satış türlerini tercih etmiş görünüyor.