Lokomotif sektörden karışık sinyaller geliyor.
Kasım ayı konut satışları yüzde 54,4’lük artışla geçen yıla göre çok ciddi bir toparlanmayı karşımıza çıkardı.
Ancak 138 bin 372 adetlik satış hem ekim hem de eylül aylarının gerisinde.
Yani yılın üçüncü en yüksek satış rakamı kayıtlara geçmiş durumda!
Ve eylülden bu yana azalan bir trend söz konusu.
Aylık satış rakamları son yılların en tatminkar seviyelerine ulaştı!
Ama bu seviyelerin sürdürülebilir olması önemli.
Gelen sinyallerse önümüzdeki aylarda 130 bin üzeri satışların görülme ihtimalinin zayıfladığına işaret ediyor.
Satışların kendine gelmesindeki iki temel neden birisi faizlerin düşmesi.
Bunu kasımdaki ipotekli satışların geçen yılın aynı ayına göre yüzde 724,8 oranında artış göstererek 43 bin 911’e çıkmasında net biçimde görüyoruz!
Bir diğer nedense konut satış fiyatlarındaki sabit seyrin şimdiye kadar korunmasıydı.
2019’un büyük bölümünde neredeyse 2017’nin fiyatlarıyla konut satıldı.
Ama artık fiyatlar yavaş da olsa tırmanış trendine girmiş durumda.
Ve sıfır projelere yansıyan yüksek maliyet artışları önümüzdeki yıl fiyatları daha da tırmandıracak!
Kredilerdeki ucuzlama ise belli bir sınıra dayandı.
Çünkü faizlerde aşağı yönlü hareketin zayıflama sürecine girdik.
Neticede fiziki maliyetle finansal maliyetin oluşturduğu bu tablo son aylardaki satış grafiğinin korunmasının zor olduğunu söylüyor!
Eğer bankalarda park eden 200 milyar dolar civarındaki döviz mevduatı kısmen de olsa bozulmazsa konuta olan ilginin artmasını beklemek hayli zor.
Ekonominin lokomotif kentlerinden Bursa’nın son konut verilerine baktığımızda ise ülke genelinin altında bir performansla karşılaşıyoruz.
Kasımda Bursa ili sınırları içinde 4 bin 901 konutun satışı gerçekleşmiş!
Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 48,7’lik sevindirici bir artış var aslında.
Ancak, bu rakamın ülke genelindeki artış hızının 5,7 puan altında kaldığını görüyoruz.
Bursa adına ortalamanın altındaki bu performansın temel nedeniyse ipotekli satışlar.
Çünkü Bursa’da 2018’e oranla yüzde 712,5’lik adeta patlama seviyesinde gerçekleşen ipotekli konut satış artışı ülke ortalamasının 12,3 puan altında kalmış durumda.
Bursalıların ucuzlayan kredilere olan ilgisi biraz daha zayıf kalmış demek ki!
Aylık gerileme yüzde 10
Sektörel trend açısından Bursa’nın bir önceki aya göre yaşadığı hız kaybı da dikkate alınmalı.
Çünkü…
Ekimdeki satış adedi 5 bin 460 seviyesindeydi.
Yani Bursa’da kasımda yüzde 10 oranında konut satışlarında düşüş yaşanmış!
Kentin ilk 11 aydaki satış performansı da hala ekside.
Ocak-Kasım döneminde 42 bin 638 adet konut satılmış Bursa’da.
2018’in eş dönemine göre yüzde 7,9’luk bir gerileme söz konusu.
Mevcut artış hızını dikkate aldığımızda ne yazık ki Bursa konut piyasası çok az farkla da olsa yılı küçülmeye kapatmış olacak!
2020’ye baktığımızda ise mevcut trendlerin çok düşük dozlu bir büyümeyi karşımıza çıkardığını görüyoruz.
Sözün özü; lokomotif sektörün hızlanması için daha zaman var.