2015’e damgasını vuran dövizdeki artış trendi ne işe yaradı?
İstikrarsız ve hızlı kur artışları enflasyonun ateşini yükseltip maliyetleri tırmandırdı.
Hal böyle olunca ithalata az da olsa fren yaptıran kurlar…
İhracatın yükselişine katkı yapamadı!
Çünkü bir yandan maliyetleri artıyor ihracatçının…
Diğer yandan da dış talep hala zayıf.
Kaçınılmaz olarak bu atmosferde kurlardaki çıkışın…
İhracata yönelik ilaç etkisi yok olmakta.
Yani enflasyonla vatandaşın cüzdanına bela olan döviz kurları…
Sanayicinin de elini kolunu bağlamış durumda!
Kur etkisi sadece bu kadar değil elbet.
Madalyonun bir de borç tarafı var.
Uzun yıllar dış borca alışan özel sektör…
Son dönemlerde artan döviz kurları nedeniyle ciddi biçimde hırpalandı.
Borç yükü sadece son bir yılda dolar bazında yüzde 30 artış kaydetmiş durumda.
Dolar geliri olan firmalar açısından sorun yok.
Ama parite nedeniyle Euro geliri olanlar sıkıntılı bir dönemden geçiyor!
Döviz geliri düşük şirketler içinse durum daha vahim.
Bu tablo da gösteriyor ki; dış kaynak temin ederken…
Kur oynaklıklarına karşı iyi hesap yapıp tedbirli davranmak şart!
Çünkü her bolluğun bir de kıtlık dönemi var.
İşte bu anlamda firmaların dış borçtan biraz mecburi de olsa…
Uzaklaştığını gösteren verilerin gelmesi sevindirici.
Merkez Bankası, Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stokunun…
Ağustos sonu itibariyle yılbaşına göre yüzde 6 azalışla 124,9 milyar dolara indiğini açıkladı.
İnişte yükselen kurların yarattığı talep baskısı yanında….
Finans kesiminin dış kaynak operasyonlarını daha dikkatli yapabilmesinin de etkisi var.
Çünkü…
Banka kaynaklı kısa vadeli dış borç stokunun…
Yüzde 8 azalarak 88,2 milyar dolara gerilediğini görüyoruz.
Bankaların yurtdışından kullandıkları kısa vadeli kredilerin ilk 8 ayda yüzde 31 azalması da…
Artık yoğurdun üflenerek yenildiğini gösteriyor!
Buna karşın bankacılık dışı sektörlerin kısa vadeli dış borç stokunda sadece yüzde 0,4 azalma olması…
Bu cephede sıkıntının sürdüğünü gözler önüne seriyor.
Çin bilmecesi
Dünya ekonomisinin lider oyuncularından Çin yine sahnede…
Son bir yıldır aralıklarla küresel piyasaları sallayan Çin…
Bu kez de milli gelire ilişkin rakamlarıyla kafaları karıştırdı!
Nasıl mı?
Ulusal İstatistik İdaresi’nin son zamanlarda pek de güven vermeyen istatistiklerine göre…
Çin ekonomisi 2015’in üçüncü çeyreğinde yüzde 6,9 büyümüş…
Ve yaklaşık 7,68 trilyon dolarılık büyüklüğe ulaşmış.
Beklentilerin daha düşük olması nedeniyle… Bu rakamlar kötünün iyisi olarak yorumlandı piyasalarda!
Oysa 2009’un birinci çeyreğinden bu yana ilk kez yüzde 7’nin altında bir büyüme rakamıyla karşılaşıyoruz.
Üstelik büyüme rakamı beklentinin sadece 0,1 üstünde.
Bu tabloya bir de eylül ayı sanayi üretiminin yüzde 5,7 ile beklentilerin altında artmasını eklediğimizde…
Çin’in toparlanması adına iyimser olmak için henüz erken olduğunu görürüz.
Ancak beklendiğinden biraz daha iyi bir veriyle karşılaşılması…
Piyasalarda yatırım iştahının kesilmesini engelledi.
Yine de onca canlandırma tedbirine rağmen isteilenden uzak bir perfrmans sergileyen Çin ekonomisi…
Her an yeni sallantılara neden olabilir.