Ekonominin lokomotiflerinden inşaatta verilere baktığımızda yavaşlayan bir konut piyasasıyla karşılaşıyoruz.
Ekim ve kasımda aylık 122 bin civarına takılan bir satış adedi göze çarpıyor.
2016’nın aynı dönemine göre de düşüş dikkat çekmekte!
Kasımdaki gerileme yüzde 7,5 seviyesine çıkmış durumda.
Peki konut alımı niye artmıyor?
Faizlerdeki yüksek seyir ve devlet desteklerinin devredışı kalması…
Sektördeki ivme kaybının yakın dönemdeki ana nedenleri olarak karşımıza çıkıyor.
Ayrıca piyasa dalgalanmalarının yarattığı belirsizlik…
Ve dövizle altındaki atak dönemleri konut alımını baskılayan detaylar olarak öne çıkabilir.
Ancak, yılın genelinde baz etkisinin de yardımıyla bir yükseliş var.
Neticede sektörün satış tarafındaki rakamlar 2017’yi az hasarla atlatabileceğine işaret ediyor!
Ama fiyatlara yansımayan maliyet kaynaklı sıkıntıları inşaatçıların karlılık anlamında giderek zorlanacağına işaret ediyor!
Peki 2018’de inşaat sektörünü ve konut piyasasını neler bekliyor?
Bu sorunun yanıtını Taşyakan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Alpaslan Taşyakan’la masaya yatırdık.
Taşyakan’a göre Türkiye genelinde İstanbul kaynaklı bir arz fazlası oluşmaya başladı.
“Yapı ruhsat izinleri çok hızlı artarken kullanım izinleri yerinde sayıyor. Yani firmalar plandıkları gibi projeleri yürütemiyor.
Talebin de arza yetişme sorunu söz konusu!
Özellikle de İstanbul’da arz kaynaklı bir balon havası var.
Satışlardaki durgunluğun derinleşmesi halinde sıkıntılar artacaktır.”
Peki ya Bursa’da durum nasıl?
“İstanbul gibi bir durum henüz yok. Büyüme potansiyeli var elbette.
Ama mevcut koşullar büyümeyi sınırlayıcı bir havaya bürünüyor.
Talebin hızlanmaması halinde firmaların karlılık sorunu büyüyebilir!”.
Fiyatlardaki artış baskısı sürüyor
2018’de fiyatlar nasıl bir seyir izler?
“ Son zamanlarda fiyatların en hızlı arttığı kent Bursa.
Henüz fiyatlara yansımamış bir maliyet artışı söz konusu.
Eğer talep tarafı izin verirse fiyatlar üzerinde maliyet kaynaklı bir baskı oluşabilir.
Ama Bursa’nın diğer büyük şehirlerden ortalama fiyat açısından hala yüzde 15-20 geride olduğu unutulmamalı!
Yani yukarı ivme potansiyel olarak mevcut”.
Peki hangi fiyat aralıkları daha çok öne çıkıyor Bursa’da?
“Geniş bir yelpaze var. Ama İstanbul’un çok gerisinde fiyatlar söz konusu.
Vatandaşın ağırlıklı tercihi ise 250 bin TL ile 400 bin TL arasında değişiyor!
Proje kalitesine göre 450 bini zorlayanlar da mevcut ”.
Sorunlar ve beklentiler
İnşaatçıların öne çıkan sorunları ise arsa bulma aşamasıyla başlayıp yükselen maliyetleri fiyatlara yansıtamama sendromuyla perçinlenerek kar sorunuyla yüzleştiriyor!
“Başta arsa ve demir olmak üzere ciddi maliyet artışları var.
Fiyatlara tam olarak yansımış değil bu tablo. Talepteki seyir de bu durumu zorlaştırıyor.
Sonuçtaysa firmaları ileriye taşıyacak kar düzeylerinden uzaklaşma riski doğuyor”.
Bin 200 kalem ürünü kullanan inşaatın 250 alt sektörü tetikleyerek sanayi büyümesine de katkı sunduğuna dikkat çeken Taşyakan…
Bu nedenle çok yönlü desteği hak ettiklerini düşünüyor!
Peki konut piyasasının büyümesi için neler yapılabilir?
“Yabancı satışları yani konut ihracatı sektörümüz için çok önemli.
Dolayısıyla teşvik edilmesinde büyük fayda var.
Örneğin başta dış fuarlar olmak üzere pek çok sektöre verilen tanıtım destekleri…
Döviz getiren inşaat sektörü için de gerçerli kılınabilir”.