SGK’dan ceza yediniz ama cezanın haksız olduğunu düşünüyorsunuz… Bu durumda ne yapmanız gerekiyor? Nereye itiraz etmelisiniz?
Okurlarımızdan Alaattin Bey gönderdiği e-postasında, ufak bir tekstil atölyesi işyerinin olduğunu, birkaç hafta önce bir akrabasının kendisini ziyarete geldiğini, bu esnada SGK’dan müfettişlerin de işyerine geldiğini ve tutanak tuttuklarını, daha sonra öğrendiğine göre ziyarete gelen akrabasını işçi gibi tutanağa yazdıklarını, bir sürü ceza yediğini söylüyor ve kesilen ceza için nereye itiraz etmesi gerektiğini soruyor.
Alaattin Bey, SGK’dan size gönderilen ceza ödeme belgesinde nereye nasıl itiraz edebileceğiniz yazıyordur. Ama biz de köşemizden bu sorunuza cevap verelim.
SGK tarafından uygulanan idari para cezasına ilişkin dayanağın yeterli derecede açık ve sağlam olmaması veya dikkate alınması gereken bazı durumların göz önünde bulundurulmaması gibi hallerde idari para cezalarına karşı muhatap tarafından itiraz ve dava yoluna gidilebiliyor.
İdari para cezalarına itiraz için uymanız gereken bazı süreler de var. Buna göre cezanın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde SGK’ya itiraz edilebilir.
SGK’ya yapılan bu itiraz takibi durduruyor. Yani itiraz sonucu size tebliğ edilene kadar SGK tarafından icra veya haciz yoluna gidilemiyor.
İtiraz Dilekçesi Nasıl Yazılmalı?
Sosyal güvenlik mevzuatında itiraz dilekçesinin nasıl olacağına ilişkin herhangi bir düzenleme mevcut değil. Dolayısıyla, muhatap olan kişi itiraz dilekçesini, itirazını ve delillerini açık şekilde ifade ederek SGK’ya vermeli.
Dilekçe 15 gün içinde elden verilebileceği gibi posta yoluyla da gönderilebilir. İtiraz dilekçesi taahhütlü posta veya APS yoluyla ile gönderilmişse, postaya verildiği tarih SGK’ya verildiği tarih olarak kabul ediliyor. Ancak adi posta veya kargo ile gönderilmişse, SGK’ya intikal ettiği tarih esas alınıyor.
Sosyal güvenlikte para cezasına yapılan itirazlar genelde aleyhte sonuçlanıyor. Sebebi de itiraz komisyonunun yapısı. İdari Para Cezası İtiraz Komisyonu, ünite amiri veya görevlendireceği yardımcısı, ilgili şef, dosya memuru ve varsa avukattan oluşuyor. İtirazlar, ilgili itiraz komisyonunda incelenerek en geç 30 gün içinde karara bağlanıyor.
Yani bir bakıma müfettişin yazdığı cezayı itiraz sonucu bozma yetkisi müfettişin denetleyebildiği kişilere verilmiş. Bu sebeple de genelde itiraz komisyonları etliye sütlüye fazla dokunmuyorlar ve itiraz başvurusunu ne olur olmaz diye reddediyorlar.
İtiraz Reddedilirse Mahkemeye Başvurabilirsiniz
Tebliğ edilen idari para cezalarına karşı, SGK’ya itiraz edilmeksizin, doğrudan mahkeme yoluna gitmek mümkün değil. İdare tarafından 30 gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. Bu durumda 30 günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, idare mahkemesine dava açılabilir. SGK tarafından itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler.
İtiraz Peşin İndirimi Etkiler mi?
İdari para cezalarının, SGK’ya itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil ediliyor. Dolayısıyla peşin ödeme halinde %25’lik bir indirim söz konusu.
Ancak burada belirtmek gerekir ki peşin ödeme idari para cezasına karşı itiraz veya yargı yoluna başvurma hakkını etkilemiyor.