Risk değerlendirmesi yapılması, işverenler için iş sağlığı ve güvenliği açısından önemli olan görevlerden birisi. Risk değerlendirmesi derken aşağıda belirtilen hususların anlaşılması gerekiyor:
– İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikeleri belirlemek
– Bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörleri belirlemek
– Tehlikelerden kaynaklanan riskleri analiz ederek derecelendirmek
– Kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla gerekli çalışmaları yapmak.
Değerlendirmeyi Kim Yapacak?
Ancak risk değerlendirmesinin bir ekip tarafından imza altına alınması gerekiyor. Risk değerlendirmesi ekibinin şu kişilerden oluşması gerekli:
– İşveren veya işveren vekili.
– İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri.
– İşyerindeki çalışan temsilcileri.
– İşyerindeki destek elemanları.
– İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.
İşveren, ihtiyaç duyulduğunda bu ekibe destek olmak üzere işyeri dışındaki kişi ve kuruluşlardan da hizmet alabilir.
İşin Durdurulması Söz Konusu
Risk değerlendirmesi yapılmaması durumunda bazı işyerlerinde iş durdurulabiliyor. Yani bir bakıma risk değerlendirmesi yapılana kadar işyeri kapatılıyor.
Bu durum tüm işyerleri için geçerli değil. Risk değerlendirmesi yapılmaması halinde faaliyeti durdurulacak işyerleri şunlar;
– Çok tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal ve yapı işyerleri
– Tehlikeli kimyasallarla çalışılan işyerleri
– Büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerleri
Dolayısıyla risk değerlendirmesi yapılmaması nedeniyle işin durdurulması, az tehlikeli ve büyük endüstriyel kazaların olmayacağı tehlikeli işyerlerinde söz konusu değil.
Bu şekilde kapatılan işyerleri risk değerlendirmesi yapıp durumu bağlı oldukları il müdürlüğüne bildirmeleri durumunda işyerleri tekrar açılıyor.
Nasıl Yapılmalı?
Çünkü işveren, yapılacak risk değerlendirmesi sonucu alınacak iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri ile kullanılması gereken koruyucu donanım veya ekipmanı belirlemek zorunda.
Nitekim risk değerlendirmesi yapılırken şu hususların dikkate alınması gerekiyor:
– Belirli risklerden etkilenecek çalışanların durumu.
– Kullanılacak iş ekipmanı ile kimyasal madde ve müstahzarların seçimi.
– İşyerinin tertip ve düzeni.
– Genç, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel gruplar ile kadın çalışanların durumu.
2022 Cezaları Ne Kadar
İşyerinizde risk değerlendirmesi yapmazsanız idari para cezası ödemeniz gerekiyor ve tutarı da oldukça fazla. Ayrıca bu cezalar az tehlikeli veya tehlikeli olma durumuna ve işçi sayısına göre değişiyor.
Örneğin, 50’den fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan bir işyeri risk değerlendirmesi yapmaz ise 2022 yılı için 31.374 TL idari para cezası ödemek zorunda. Bundan başka eğer bu işyerinde risk değerlendirmesi yapılmamaya devam edilirse her ay için 47.076 TL ceza ödenmesi gerekiyor. Kısacası risk değerlendirmesi yapmamanın külfeti oldukça fazla.
Cezalar bununla da bitmiyor. Ayrıca işveren, risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmaz ise 15.672 TL’ye kadar ceza ödemek zorunda.
2022 yılında risk değerlendirmesi ile ilgili tehlike sınıfına ve çalıştırılan işçi sayısına göre değişen idari para cezası tutarlarını ayrıntılı olarak aşağıdaki gibi verebiliriz:
