Ev hanımları hiç çalışmadan emekli olabilirler mi?

Bugüne kadar tartışılan önemli konulardan biri de ev hanımlarının emekliliği. Konuyla ilgili çok sayıda açıklama ve makaleler yazılmışsa da hala çok sayıda ev hanımı bizleri arayarak emeklilik hakkımız var mı? Biz de emekli olabiliyor muyuz? Ne kadar sürede emekli olabiliriz? Ne kadar prim yatırmamız gerekiyor şeklinde sorular soruyor. Bugün ki yazımızda bu sorulara kısa ve anlaşılır bir şekilde cevap vererek tereddütleri gidermenin yanında bir öneri de getirerek konunun tartışılmasını istedik.

Emeklilik ev hanımları için çoğu zaman bir hayal gibi görünür. Ancak ev hanımlarının hiç çalışmadan emekli olabilmeleri mümkün. Ancak bazı şartları yerine getirmeleri gerekiyor.

Sosyal güvenlik sistemimizde ev hanımları çalışmadıkları için herhangi bir sigortalılık statüsünde yer almıyor ve dolayısıyla da emeklilik hayalleri gerçekleşmiyor. Ancak isteğe bağlı sigorta ile prim ödemeleri ve emekli olmaları mümkün.

İsteğe bağlı sigortalı olduğunuz zaman ileride emekli aylığı veya malullük aylığı alabildiğiniz gibi ölüm halinde gerekli şartlar sağlanırsa hak sahiplerine ölüm aylığı da bağlanıyor. Ayrıca sağlık hizmetlerinden de diğer sigortalılar gibi faydalanabiliyorsunuz.

İsteğe bağlı sigortalı olmanın şartları neler?

• 18 yaşını doldurmuş olmak,
• Sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak,
• Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak,
• İsteğe bağlı sigorta giriş bildirgesiyle SGK’ya başvuruda bulunmak.

Ne Kadar Prim Ödenmeli?

Ev hanımları isteğe bağlı sigortalı olduktan sonra her ay SGK’ya prim ödemeleri gerekiyor. İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim tutarını siz belirleyebiliyorsunuz. Yani en az brüt asgari ücret üzerinden en çok ise brüt asgari ücretin 7,5 katı üzerinden prim ödemeniz mümkün. Belirlediğiniz bu tutara %32 prim oranı uygulanıyor ve ödeyeceğiniz prim ortaya çıkıyor.

Buna göre; 2021 yılı için ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık alt sınırı, 119,25 TL x 30 x % 32 = 1.144,80 TL ,

2021 yılı için ödenebilecek isteğe bağlı sigorta primi aylık üst sınırı, 894,38 TL x 30 x % 32 = 8.586.05 TL tutarında…

İsteğe bağlı sigorta priminin, ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerekiyor. Örneğin, Haziran ayına ait primi Temmuz ayının sonuna kadar ödemeniz gerekli.

İndirim Yok, Süre Uzun…

Ev hanımı olarak isteğe bağlı sigortalı olduğunuz zaman ödediğiniz primlerden dolayı 4/b’li yani eski tabirle Bağ-Kur’lular gibi sayılıyorsunuz. Bu da hiç kuşkusuz işçi statüsünde çalışanlara göre daha dezavantajlı.

Çünkü işçiler (yani 4/a’lılar) 7.200 gün prim ödeyerek emekli olmaktayken 4/b’liler emekli olmak için 9.000 gün prim ödemek zorundalar.

Bunun yanı sıra eğer emekli olmadan önceki son 3,5 yılda bir işyerinde işçi olarak çalışmanız halinde 9.000 gün değil de 7.200 gün üzerinden emekli olabilirsiniz. Ayrıca bugün isteğe bağlıya prim ödemeye başlayanlar 5.400 gün prim ve kadın 61 yaş, erkek de 63 yaş şartlarıyla yaş haddinden emekli olabiliyor.

İsteğe bağlı sigorta ile ilgili bir başka sorun ise 4/b’liler için geçerli olan 5 puan prim indiriminin isteğe bağlı sigortalılara uygulanmaması… Halbuki primini düzenli ödeyen isteğe bağlı sigortalılar da prim indiriminin kapsamına alınması gerekirdi. Bu konu tartışılarak gündeme alınabilir ve bu yönde bir düzenleme yapılarak  kapsam genişletilebilir.

Ve Bir Öneri… 

Yurt dışında bulunan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan gurbetçi ev hanımları, yurt dışında geçen sürelerine karşılık gelen primleri toplu olarak yatırabiliyor ve emekli oluyorlar. Ancak şu anki mevzuatımıza göre   ülkemizde ki ev hanımlarının geçmişe dönük toplu olarak primlerini yatırıp emekli olmaları mümkün değil. Aslında fırsat eşitliği açısından ülkemizdeki ev hanımları için de böyle bir düzenleme getirilmesi çok yerinde olur. Nitekim ev hanımları belki bir işverene bağlı olarak çalışmıyorlar ama ev işleri, çocuk bakımı gibi uğraşlar da yabana atılır şeyler değil. Bu sebeple aktüeryal dengeler de gözetilerek bu konuda olayı bütün boyutlarıyla değerlendiren bir bilimsel çalışma sonucu konu gündeme alınabilir ve ev hanımı olarak geçirilen sürelerin borçlanılmasına yönelik bir düzenleme  bu konuda beklentisi olan yüz binlerce ev  hanımını  mutlu edecek bir şekilde hayata geçirilebilir..