Bilindiği üzere 15.07.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7456 Sayılı Kanunla 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle ortaya çıkan finansman ihtiyacının karşılanmasında kullanılmak üzere bir defaya mahsus olmak üzere 2023 yılında tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi (MTV) tutarı kadar ek MTV alınmasına yönelik yasal düzenleme yapılmıştır.
Uygulamaya ilişkin çok sayıda soru aldığım ek MTV düzenlemesine yönelik söz konusu kanunun 1. Maddesi ile yapılan düzenlemeye ilişkin ayrıntılı açıklamalar aşağıda yer almıştır.
EK MTV’NİN KONUSU
Ek MTV, MTV Kanununun 5’inci, 6’ncı ve geçici 8’inci maddelerinde yer alan (I), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifelere göre vergiye tabi olan ve bu Kanunun yayımı tarihinde ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar üzerinden alınacaktır.
Söz konusu vergi, kanunda belirtilen usul ve esaslarda taşıtlardan bir defaya mahsus olmak üzere sadece 2023 yılı için alınacaktır.
Ek MTV’nin mükellefi, Kanunun yayımlandığı 15/7/2023 tarihinde MTV Kanunu kapsamında MTV mükellefi olanlar ile Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
Buna göre; Kanunun yayımı tarihinde ilgili vergi dairesinde MTV mükellefi olanlar ek MTV’nin mükellefi olacaktır. Kanunun yayım tarihinden sonraki bir tarihte taşıtın satış veya devir yapılmak suretiyle başka bir kişi adına kayıt ve tescil edilmesi, ek MTV’nin mükellefini değiştirmeyecektir.
EK MTV’NİN İSTİSNALARI
MTV Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan istisnalar, ek motorlu taşıtlar vergisi için de uygulanacaktır.
Bu genel istisnalara ek olarak Kanunla 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremlerden etkilen kişi ve araçlar için de bazı özel istisnalar da getirilmiştir.
Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerde;
- Deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar,
- Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,
- Depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar
ek MTV’den istisna tutulacaktır.
Ek MTV, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından Kanunun yayımı tarihinde, bu tarihten 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar için ise kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirilmiş ve tebliğ edilmiş sayılacaktır.
Buna göre; Kanunun yayımı tarihi itibarıyla MTV mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilere ilgili vergi dairesince, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen MTV tutarının tamamı kadar ek MTV tahakkuk ettirilecektir. Tahakkuk eden bu ek MTV iki eşit taksitte olmak üzere, birinci taksiti bu Kanunun yayımlandığı ayı izleyen ayın sonuna kadar (2023 yılının ağustos ayı sonuna kadar), ikinci taksiti ise 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar ödenecektir.
MTV Kanunun 9 uncu maddesinde yer alan hüküm dikkate alındığında 2023 yılının son altı aylık dönemi içerisinde ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtlara tahakkuk ettirilen ek MTV de altı aylık döneme isabet eden MTV tutarı kadar olacaktır. Diğer bir deyişle, ilgili taşıta ilişkin 2023 yılında ödenmesi gereken MTV tutarından daha yüksek bir ek MTV ödemesi söz konusu olmayacaktır.
Yine ilgili Kanunun 13’üncü maddesinde yer alan hüküm nedeniyle Ek MTV ödenmeden, trafikten çekme, hurdaya çıkarma ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma işlemi yapılamayacaktır.
ANAYASA MAHKEMESİNE İPTAL İSTEMİYLE BAŞVURU
Ek MTV konusunda yapılan düzenleme Ana Muhalefet Partisi tarafından Anayasa’nın, “hukuk devleti”, “sosyal devlet”, “eşitlik”, “adalet”, “verginin genelliği ve adaleti”, “herkesin mali gücü oranında vergilendirmesi” ana prensiplerine aykırı olduğu ve kanunların geriye yürümezliği ilkesini ihlal ettiği gerekçeleriyle Anayasa Mahkemesine iptal talebinde bulunuldu.
Konu Anayasa Mahkemesince değerlendirilecek. 3 Nisan 2003’te aynı konuda Anayasa Mahkemesi yukarıda belirtilen gerekçelerle iptal kararı vermişti. Yüksek mahkeme daha önce verdiği bu karara uyabileceği gibi olağanüstü durumu gerekçe göstererek başvuru talebinin reddi yönünde de karar verebilir.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı vermesi durumunda karar geriye yürümediği için ödenen verginin iadesi söz konusu olmaz. Ancak iptal başvurusunun reddi yönünde bir karar verilmesi halinde vergi ödenmezse gecikme zammı bedeli ile ödenmesi zorunlu hale gelecektir.