ABD Başkanı Donald Trump’ın Kongre konuşması ekonomi ve savunma ağırlıklı oldu.
Trump’a göre büyük bir ekonomi ve güçlü bir ordu Amerika’yı yeniden dünyanın tek egemeni haline getirebilirdi.
Şu anda da kimse yarışamazdı ABD’yle ama bu durum, ülkenin gerileme süreci içinde olduğu gerçeğini değiştirmiyordu.
Örneğin, Ukrayna savaşında Rusya’nın ağır silahları ve elektronik savaş kapasitesi Pentagon’u çok etkilemişti. Ve anlaşıldı ki, ABD ordusu ileri teknoloji rekabetinde Rusya’yı küçümseyerek hata yapıyordu.
Şimdi… Başkan Trump, savunmayı 54 milyar dolarlık bir ek bütçeyle -ki yüzde 9,2’lik bir artışa denk geliyor- 637 milyar dolara çıkarmayı öngörüyordu.
Trump’ın savunma bütçesindeki artışı savunması da şöyleydi:
“Kongre’ye orduyu yeniden inşa edecek bir bütçe öneriyor ve tarihin en büyük artışını yapma çağrısında bulunuyorum. (…) Büyük mücadelelerle karşı karşıyayız. Ama bizim halkımız da büyük. Amerikan üniforması için savaşandan daha cesur ve yürekli biri olamaz.”
Ne var ki, “tarihin en büyük artışını” az bulanlar da vardı. İşte, Cumhuriyetçi John McCain… Trump’ın savunma bütçesine yeterince para ayırmadığını öne sürdü.
McCain, en azından 640 milyar dolarlık bütçe talep ediyordu; ona göre, “ABD tek küresel askeri oyuncu olmayı” ancak böyle sürdürebilirdi.
Ama yarış sadece ABD ve Rusya arasında geçmiyordu.
BBC’den Jonathan Marcus, Çin’in “yapay zekâ” konusunda attığı adımların da Washington’ı endişelendirdiğini belirtiyordu.
Dünyanın bilimsel ve teknik liderliği ABD’nin elindeydi ama bu, daha ne kadar sürecekti?
Geleceğin temel askeri teknolojilerinde üstünlüğün ABD’den Rusya ve Çin’e geçmesi, Pentagon’un uykularını kaçıran bir olasılıktı.
“Cennet bahçesi’ Amerika
New York Times gazetesi, ekonomi alanında Trump’ın konuşmasında yüklü maaşlar, harıl harıl işleyen fabrikalar, daha ucuz ve kaliteli sağlık hizmeti, yepyeni yollar, köprüler, tüneller, havaalanları ve demiryollarıyla “cennet bahçesi” gibi bir Amerika vaat ettiğini bildirdi.
Gazete, Başkan’ın söz konusu vaatleri nasıl yerine getireceği ve maliyetleri nasıl karşılayacağı konularında hiç bilgi vermediğini, bu arada orta sınıfı rahatlatacağı söylenen vergi kesintileriyle ilgili herhangi bir açıklamada da bulunmadığını yazdı.
Dış politikadaki çelişkiler
Donald Trump, ABD’de bugüne değin uygulanan dış politikayı “felaket” olarak değerlendirirken, kendi dış politikasının ve ilkelerinin ne olacağı konusunda bir bilgi vermedi.
Örneğin, Washington Post, Trump’ın Rusya ve Çin ilişkilerine hiç değinmediğini; Irak ve Afganistan’daki savaşlarda bundan sonra nasıl bir strateji izleneceği konusunda hiçbir açıklama yapmadığını yazdı.
Trump ayrıca bir yandan NATO’yu övdü, diğer yandan NATO üyelerini mali sorumluluklarını yerine getirmemekle suçladı.