BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın açıklamasına göre ertelenen Cenevre görüşmeleri, eğer bir aksilik olmazsa, 29 Ocak’ta başlayacak. Mistura’nın katılımcılara davetiyelerini bugün göndermesi bekleniyor.
Ne var ki, Cenevre görüşmeleri üzerindeki garabet devam ediyor. Listede kimler var, kimler yok belli değil. Aslında belli de, görüşmeler daha en başında çıkmaza girmesin diye gizli tutuluyor.
Demek ki, ABD ve Rusya ile Suriye Destek Grubu üyeleri arasında henüz tam bir anlaşma olmamış. Son saatlere kadar pazarlıkların devam etmesi olasılığı var ki, liste davetiyeler dağıtıldıktan sonra açıklanmış olacak. Yani, bir tür emrivaki yapılacak.
*
Peki, bu yöntemle Cenevre görüşmelerinde sağlıklı bir başlangıç beklenebilir mi? Zor tabii… PYD/YPG var, SMDK var, Demokratik Konsey var, Ulusal Kürt Konseyi var, İslam Ordusu var, Muhammed Alluş var.
Her biri Suriye barış görüşmeleri açısından ayrı sorun. Yani bunların listede olması bir dert, olmaması başka bir dert…
Hangisi terörist sayılacak, hangisi sayılmayacak ve bunu kim ya da kimler belirleyecek?
Örneğin Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, bir yandan İslamcı muhalif grupların görüşmelere katılması gerektiğini ifade ederken, diğer yandan teröristler ve İslamcı radikal gruplar konusunda “Aman ha!” diyor.
*
Şu da var: Cenevre’de Suriye hükümetinin karşısına sadece Suriyeliler oturabilecek. Koruyup kollama göreviyse ABD ile Rusya’da olacak. Bu durumda, Suriye Destek Grubu’na çay molalarında kulisi boş bırakmamanın dışında Cenevre’de ne iş düşecek, o da belirsiz.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Cenevre’de uygulanacak yöntemi şöyle vurguluyor:
“BM sadece görüşmelerin çerçevesini çizebilir. Ülkenin kaderi Suriyelilerin elindedir. Ne olacağını, neler yapılacağını belirleyecek olan Suriyelilerdir. Cenevre’den nasıl bir sonuç çıkacak, buna, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad yönetimi ile muhalif gruplar karar verecektir.”
*
İki sonuç…
Evet, barış zor görünüyor. Ama Kerry’nin sözleri, Esad’ın meşruiyetini tescillemekten başka bir şey değil.
Ve tabii Rusya… İbrenin Rusya sayesinde Suriye’ye döndüğü bir gerçek ve bunu kimse yadsımıyor. Ruslar, Esad yönetimini tam da boğulmak üzereyken bataklıktan çekip çıkardılar.
PYD için orta yol arayışı
PYD’nin Avrupa Temsilcisi Zuhat Kobani, örgütün Cenevre görüşmelerine katılması gerektiğini, ancak, bir orta yol da bulunabileceğini söyledi.
Bunun, PYD yerine başka bir heyetle katılım şeklinde olabileceğinin sinyallerini veren Zuhat Kobani şöyle konuştu:
“Biz ille PYD katılsın diye ısrar etmiyoruz. Çözüm önemli. Çözümde güç kimdeyse o katılmalı. Şu anda gidişat yeni bir heyet oluşturma doğrultusunda. Kahire’de, Moskova’da toplanan taraflar ve Suriye Demokratik Meclisi… Tam olarak resmi değil ama içinde bizim de olacağımız bir heyet oluşturulacak.” (Kaynak: Sputnik)