Cenevre görüşmeleri öncesinde liste savaşı kıran kırana geçiyor: Masada, Suriye hükümetinin karşısına kimler oturtulacak?
Muhalif gruplar arasında sorunlu olanlar var. Örneğin PYD… Başbakan Ahmet Davutoğlu, Londra’da İngiliz gazetelerinin temsilcileriyle bir araya geldiğinde kesin konuştu; PYD’nin barış görüşmelerine katılamayacağını çünkü Esad rejiminin suç ortağı olduğunu söyledi.
Ne var ki, hem ABD hem Rusya, PYD’nin Demokratik Suriye Konseyi kontenjanından masada yer almasını istiyorlar. Konsey Başkanı Heysam Menna ile birlikte, Suriye Kürt Demokratik Birlik Partisi (PYD) lideri Salih Müslim’in de görüşmelere katılması gerektiğini düşünüyorlar.
Öte yandan ABD ve Rusya, İslam Ordusu ile Ahrar Uş-Şam’ı terör örgütü olarak gördükleri için muhalefet listesinin dışında bıraktılar. Oysa Suudi Arabistan’ın girişimiyle oluşturulan koalisyonun Riyad’da yaptığı toplantıda her iki örgüt masaya oturacaklar listesine alınmıştı.
Gerçi muhalefeti Şam karşısında temsil edecek heyete son şeklini BM’nin Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura verecekti ama yine de ABD ile Rusya’nın çizeceği çerçeve esas alınacaktı.
Cenevre’deki görüşmeler için biçilen tarih 25 Ocak… Ama eğer PYD krizi devam ederse erteleme söz konusu olabilir.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov 25 Ocak için kesin tarih diyordu. Dün Zürih’te ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile görüştükten sonra tarihi ay sonuna çekti.
Lavrov bu arada bir başka konuya da açıklık getirdi: Rusya, ABD ve Suriye Destek Grubu’ndaki ülkeler Cenevre’deki görüşmelere katılmayacaklardı.
Görüşmeler, sadece Suriye hükümetiyle muhalif gruplar arasında yapılacaktı. Lavrov, bu formatın daha yararlı olacağına inandıklarını, kendilerinin sürece eşlik edeceklerini söyledi.
Egemenlik ve toprak bütünlüğüne vurgulama
Suriye barış görüşmeleri öncesi ABD ile Rusya’dan son vurgulamalar geldi.
Buna göre iki ülke de, Suriye, Irak ve Libya’nın toprak bütünlüğünden ve egemenliğinden yanaydı.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’le görüşmesinin ardından bir açıklama yapan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ortak görüşü şöyle dile getirdi:
“Suriye, Irak ve Libya’nın bölünmesine karşıyız. Rusya ve ABD buna kararlılıkla karşı çıkıyorlar. Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki krizler hakkında Moskova ve Washington’ın pozisyonu, bölgedeki ülkelerin egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasından yanadır.”
Gözden kaçmamalı… ABD dış politikası, Suriye sorununun arkasına sığınarak Irak ve Libya pişmanlığını da kayda geçiriyor. Bunu Rusya’ya yaptırması ilginç. Utanç duyduğu için herhalde.
Devam edelim…
Lavrov ayrıca BM Güvenlik Konseyi’nde kabul edilen Suriye’deki ateşkes kararının, izleyecekleri politikanın temelini oluşturduğunu belirterek şunları söyledi:
“Bu karar çerçevesinde IŞİD ve El Nusra Cephesi’nin bulunduğu bölgeleri kapsamayacak şekilde ateşkes tesis edilmesini sağlayacak koşulları ele aldık. Bu iki örgüt, ateşkes anlaşmasının kapsamına giremez. Onları yok edinceye kadar mücadeleye devam edeceğiz.”