Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in 22-26 Mart günlerini kapsayan İtalya, Monaco ve Fransa ziyareti hem ABD hem de Almanya tarafından kuşkuyla takip edildi.
ABD, Çin’in iyi ilişkilerle Avrupa’yı yanına almasından korkuyor. Aynı korku Almanya’da da var.
Her iki ülke de Çin’le ticaret yapalım, Çin’e yatırım yapalım diyor da, ilişkilerin ekonominin ötesine geçmesini istemiyor.
Ne var ki, bu imkansız bir şey. Çin onların bir sömürgesi değil. O da dünya politikasında ağırlığı olan bir ülke. Belki de ağırlığı onlardan fazla.
Ancak ekonomik ilişki, siyasal ilişkiyi de, hatta kültürel ilişkiyi de beraberinde getiriyor kaçınılmaz olarak.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ın bu ilişkilerin işleyeşini bilmemesi mümkün mü? Ama Çin’le ekonomik ilişkilerini geliştirmek isteyen ülkeleri, adeta alaya alırcasına, “Bir sabah uyandıklarında kendilerini Çin’e bağımlı halde bulabilirler” diyerek ürkütmeye çalışması, Bakan Maas’a değil ama Berlin’e hiç yakışmadı.
*
Şi Cinping İtalya’yla çok kapsamlı bir anlaşma yaptı. Ekonomi, ticaret, kültür, bilim, teknoloji, hukuk, Kuşak ve Yol yapımının hızlandırılması, merkezi BM olan uluslararası sistemin savunulması…
Almanya, Avrupa’nın liderliğine oynarken, İtalya’nın Çin’le içli dışlı olmaya çalışmasına Maas tepki göstermiş anlaşılan.
Ancak İtalya yalnız değil, Şi Cinping, Macron’un davetlisi olarak ziyaret ettiği Fransa’yla da benzer anlaşmalara imza attı.
Fransa eski başbakanlarından Jean-Pierre Raffarin, iki ülke ilişkilerinin gelişmesinin, aynı zamanda uluslararası toplum için de büyük önem taşıdığını söylüyor. Raffarin ayrıca bu ziyaretin çok taraflılığı savunma ile Kuşak ve Yol işbirliğinde ilerlemeler sağlayacağına inandığını belirtiyor.
*
Çin’in Fransa’yla olan ilişkisi diğer Avrupa ülkeleriyle olan ilişkilerinden çok farklı.
Örneğin Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti’yle diplomatik ilişki kuran ve doğrudan uçuşlar başlatan ilk Batılı ülke.
Fransa denilince Çin’in aklına Batı’ya açılan kapı geliyor…
Avrupa’da, Çin Kültür yılını ilk düzenleyen, Üniversitelerinde Çince bölümü ilk açan ülke de Fransa.
*
Almanya Dışişleri Bakanı Maas’ın İtalya ve Fransa’ya yönelik sözlerinin nedeni kıskançlıktan olmasın?
Trump’tan Golan kararnamesiyle savaş kışkırtıcılığı
ABD Başkanı Donald Trump yine yaptı yapacağını. Ortadoğu’ya barış gelmesin ve istikrarsızlık devam etsin diye Suriye toprağı olan Golan Tepeleri’nde İsrail’in egemenliğini tanıyan bir kararname imzaladı. İmzayı attığı kalemi de İsrail Başbakanı Netanyahu’ya armağan etti.
Bu kararnameyle İsrail’in 1967’de işgal ettiği bölgenin statüsünün taraflar arasındaki müzakerelerle belirlenmesi gerektiğini savunan ve uluslararası toplumun benimsediği politikadan ABD’nin vazgeçtiğini gösteriyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD’nin kararının Golan’ın Güvenlik Konseyi kararlarıyla belirlenmiş politikasında değişikliğe yol açmayacağını duyurdu.
Türkiye’nin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’nin Golan kararnamesiyle bir kez daha uluslurarası hukuku yok saydığını belirtti.
Rusya, tanıma kararının bölgede yeni bir gerilim dalgası yaratabileceğinden kaygılı olduğunu açıkladı.