Suriye’nin başkenti Şam’ın doğu kesimindeki mahallelere düzenlenen saldırıların arkasında hangi güçler vardı, henüz tam olarak açığa çıkmadı.
Gerçi Reuters haber ajansı bir liste yayınladı bu konuda ama doğru mudur, değil midir, kestirmek zor.
O listenin başına Reuters, Özgür Suriye ordusunu (ÖSO) oturtmuş.
ÖSO’nun arkasından da adını Şam’ın Fethi Cephesi olarak değiştiren El Nusra’yla Tahrir El Şam geliyor.
Listede Ahrar’uş Şam, Faylak El Rahman gibi irili ufaklı diğer örgütlerin isimleri de geçiyor.
Tabii tüm bu gruplar satranç tahtasındaki piyonlar.
En arkada kim var? Ya da kimler var? Önemli olan bu soruların yanıtlarının bilinmesi… Tek bir güç de olabilir, koalisyon da…
Saldırıların düzenlendiği bölgede Cober ve Abbasiyin gibi iki stratejik kent bulunuyor ki, planlayıcı olarak küçüklerin bu işe aklı ermez.
***
İsrail’in Moskova Büyükelçisi’nin Rusya Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldığına ilişkin haberin, tam da Şam’a saldırının ardından sızdırılması da ilginç… Tabii bu, rastlantı olabilir.
Belki İsrail Savunma Bakanı Avigdor Lieberman’ın radyodan Suriye’ye yönelik esip gürlemesi de rastlantıdır.
Lieberman’ın resmi tehdidi şöyle:
“Gelecek sefer Suriyeliler hava savunma sistemlerini uçaklarımıza karşı kullanırsa, hiç tereddüt etmeden onları (hava savunma sistemlerini) yok edeceğiz.”
Suriye’nin hava savunma sistemi denilen Rusya’nın sistemi… Tehdit dolaylı olarak Rusya’ya yöneliyor yani.
***
Lieberman’ın öfkesinin asıl nedeni bir İsrail savaş uçağının Suriye’nin fırlattığı füzeyle düşürülmesi olayı olmasın?
Netanyahu hükümeti bunu yalanlasa da, Lieberman, Suriye hava savunma sisteminin İsrail uçaklarına karşı kullanıldığını doğruluyor. Geriye İsrail uçağının düşüp düşmediği tartışması kalıyor.
O zaman da şu soru yanıtını arıyor: Düşmediyse neden böyle bağırıyor ve neden tehdit ediyorlar?
Tüm bu gelişmelerin 24 saat içinde üst üste gelmesi sıradan bir rastlantıya benzemiyor.
***
İsrail’in asıl derdi Suriye değil de, Suriye’deki Rusya olabilir.
Rusya’nın Suriye politikasında, sahada da beraber olduğu en yakın müttefiklerinin İran ve Lübnan Hizbullah’ı olduğu düşünülürse İsrail’in ne yapmak istediği daha kolay anlaşılır.
İran ve Hizbullah, Tel Aviv’i çılgına çeviren ikili sayılır.
Peki, çözüm, terör örgütlerinin Şam’a karşı saldırı düzenlemesinden mi geçiyor?
İyi de, gidişat ya ters teperse?..
***
Rusya’yla birlikte Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi heyeti, Suriye anayasasını oluşturma sürecini başlattılar bile. Rus ve Avrupalı parlamenterler Esad’la da bir görüşme yaptılar.
***
Şu aşamada, Netanyahu ve adamlarının Trump’a güvenerek girişecekleri işlerin İsrail’e çok pahalıya patlama olasılığı da var.