Irak Silahlı Kuvvetleri ve İran’ın desteklediği Şii milisler…
Bu oluşum ilk zaferini Saddam’ın memleketi Tikrit’te kazandı. Tikrit, IŞİD’in elinden geri alındı. Daha önce Irak, tek başına yapamadığını İran desteği sayesinde başarmış oldu.
***
ABD öncülüğündeki koalisyon dururken Irak ve İran’ın birlikteliği nasıl gerçekleşti?
Nükleer program görüşmeleri sırasında Washington’la Tahran arasında beklenmedik bir şekilde yakınlaşma doğmuştu.
İran, şimdi, o yakınlaşmanın meyvelerini topluyor.
Washington ne topluyor, onu bilmiyoruz. Pentagon gelişmelerden memnun mu, değil mi? O da belirsiz.
***
Olayın, dünya kamuoyuna açıklanan bölümü şöyle: İranlı 100 askeri danışman IŞİD’e yönelik operasyonlarda Irak’a destek oluyor. ABD ve koalisyon da ellerini kirletmemiş oluyor.
Ancak, bu işin bedeli de yok değil. İran, bedel neyse karşılığını isteyecektir elbette.
İşte o zaman ABD’nin ne diyeceği önemli.
Pentagon bir sınır belirlemiştir ortak güç için.
Şu ana kadar süregelen gelişmeler, ikisi dışında, henüz o sınıra yakın sayılmaz.
O iki gelişmeyi açıklayalım: İlki, Tikrit’te IŞİD’e yönelik operasyonun bir Şii intikam operasyonuna dönüşmesi tehlikesi…
İkincisiyse, klor gazı kullanıldığına ilişkin iddialar…
***
Birincisinde Irak’ın Şiileriyle İran’ın Şiilerinin bir araya gelerek Tikrit’teki Sünnilerin evlerini yakıp yıkmaları söz konusu.
Yanan evlerin görüntüleri Washington’a iletilmiş. Yani Pentagon’un bilgisi var. Ancak çelişkili bir durum da var: Bölgedeki insan hakları örgütleri Sünnilerin evlerini yakanların Şii milisler olduğunu ileri sürerken Bağdat yönetimi IŞİD’i suçluyor; terör örgütünün geri çekilme sırasında kenti yakıp yıkmaya çalıştığını iddia ediyor.
Haber ajanslarına göre iddialar Washington’ın yakın takibinde…
***
Klor gazı kullanımı iddiasıysa, iddia olmaktan çıkmış, kesinleşmiş. Ancak hangi tarafın kullandığı tartışma konusu.
Kullanan taraf Irak ordusu ile Şii milisler mi, IŞİD mi?
BBC, klor gazını silah olarak kullanan tarafın IŞİD olduğunu öne sürüyor.
Bağdat da IŞİD’in fırlattığı bombalarda az miktarda klor gazı bulunduğunu saptamış.
Tikrit’teki BBC muhabiri Ahmet Maher de, klor gazı bombalarının zarar vermekten ziyade korku yaratmak için patladığını söylüyor.
Ne var ki, İngiliz Independent gazetesine konuşan Savaş ve Barış Muhabirliği Enstitüsü’nden Ammar Şahbandar, “Sonuçta bu bir savaş. Eminim bazı zulümler yaşanıyordur” diyor.
***
Tikrit’teki savaşta ilginç ayrıntılar var. Ve hiçbiri önemsiz ayrıntı değil.
O ayrıntılar bize Ortadoğu’daki gidişatın yönünü gösteriyor olabilir…