Donald Trump, başkan seçildiği takdirde İsrail’deki ABD Büyükelçiliği’ni Tel Aviv’den Kudüs’e taşıtacağına söz vermişti. Sözünde durmadı/duramadı.
Donald Trump, Ortadoğu gezisine çıkmadan önce İsrail ve İslam ülkelerinin oluşturacağı bir Ortadoğu NATO’su kurmaktan söz etmişti. O sözünü de yerine getirmedi/getiremedi.
*
Bu iki açıdan bakıldığında hem İsrail’in, hem de Suudi Arabistan’ın hayal kırıklığı yaşadığını söylemek mümkün.
İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’le Başbakan Benyamin Netanyahu, ABD Başkanı Trump’ı Tel Aviv’in Ben-Gurion Havaalanı’nda karşıladılar. Resmi görüşmeler de Tel Aviv’de gerçekleşti.
Ne var ki Trump kendisinden önceki başkanlardan farklı olarak resmi etiketiyle Kudüs’e geçti ve eşi Melania’yla birlikte Ağlama Duvarı’nı ziyaret etti. Trump, duvar taşlarının arasına bir parça beyaz kâğıt bıraktı.
O sırada cezaevlerindeki açlık grevine destek vermek için genel greve çıkan Filistinliler Batı Şeria’da İsrail askerleriyle çatışıyorlardı.
ABD Başkanı’nın İsrail ziyaretinde attığı asıl önemli adımsa Tel Aviv’den İran’a sert mesajlar göndermesi oldu.
Başkan Trump’ın mesajları şöyleydi:
“İran, bölgedeki terör örgütlerine verdiği maddi desteği ve askeri eğitimi derhal durdurmalıdır.”
“İran’ın nükleer silah sahibi olmasına asla izin verilmemelidir. Bunu ABD ve İsrail’in tek sesi olarak duyuruyoruz.”
*
Şu anımsatmayı yapmadan geçmeyelim: Eski ABD Başkanı Barack Obama ilk Ortadoğu ziyareti için Türkiye ve Mısır’ı seçmişti. Donald Trump’sa Suudi Arabistan ve İsrail’i seçiyor.
Daha baştan kaybetti diyebiliriz onun için. En gerici yönetimlere sahip iki ülkeyi seçmekle umutları boşa çıkarmış oldu.
Peki Trump neyine güveniyor? İş yaşamından geldiği için “En iyi pazarlığı ben yaparım” mı demek istiyor?
Bugün Filistin tarafıyla görüşecek ABD Başkanı.
Filistinliler bilmiyorlar mı, başkanlık kampanyası sırasında Trump’ın İsrail’e verdiği sözleri?
Tüm dünyanın tepki gösterdiği Yahudi yerleşimleri konusunda Tel Aviv’in sırtını sıvazlıyordu.
İsrail’deki ABD Büyükelçiliği’ni Filistinlilerin varlığını hiçe sayarak Kudüs’e taşıtacağına söz veriyordu.
*
Ancak teslim etmek gerekir ki, Trump, Körfez’deki Arap ülkeleriyle İsrail’in bekledikleri, “İslam NATO’su” ya da “Ortadoğu NATO’su” denilen bir bölgesel savunma örgütünden hiç söz etmedi. Bu aynı zamanda geri adım atmak anlamına gelir. Bu konuda demek ki, dersine iyi çalışmış.
Ezberinde tutamadığı konularda da imdadına eşi Melania Trump’ın yetiştiğini görmeyen kalmadı: Melania sık sık Başkan’a ceplerindeki notları anımsatıyor, kameralar da bu durumu kayda geçiriyordu.