Suriye’de IŞİD epey zayıfladı. Bunda Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Fırat Kalkanı Harekâtı’nın da etkisi büyük oldu. Ancak terör örgütü tümüyle çökertilemedi. Anlaşılan, esas hesaplaşma Rakka’da yaşanacak.
Gerçi o da bir muamma… ABD uzun süredir hazırlık yapıyor. Ya da hazırlık yaptığını söylüyor.
Rojava’ya Amerikalı sivil ve asker yetkililerin biri geliyor, biri gidiyor.
En son Cumhuriyetçi senatör John McCain, Ankara’ya gelmeden önce bölgeye bir ziyaret gerçekleştirdi.
Onun hemen ardından da ABD Merkez Komutanlığı’nın tepesindeki General Joseph Votel Rojava’da boy gösterdi.
Ne olup bittiğine ilişkin açıklamayı da, Suriye Demokratik Güçleri Sözcüsü Talal Silo yaptı.
SDG komutanlarıyla Votel’in görüşmesi 4 saat sürmüştü. Görüşme olumluydu. Rakka operasyonu için ABD ağır silahlar da verecekti.
Bu arada Menbiç’in korunmasında destek sözü de alındı.
*
ABD, Rojava’da PYD/YPG’yle plan yaparken İsrail de, Suriye topraklarına ajanlarını sokarak Esad’ın ordusunun teröristlere yönelik operasyonlarını yakından izliyor, hem örgütlere hem ABD’ye bilgi aktarıyor.
Ve Suriye’de kim ne yapıyor ve ne ediyorsa hiçbiri İsrail için sürpriz değil.
Ama Irak savaş uçaklarının 24 Şubat’ta Suriye hava sahasına girerek IŞİD’i bombalaması sürpriz oldu. Sadece İsrail’e değil, ABD ve bölge ülkelerine de sürpriz oldu.
İsrail istihbaratı Mossad’a yakınlığıyla bilinen Debka sitesi söz konusu gelişmeyi “Irak, ABD olmadan IŞİD’i vurdu” ifadesiyle yorumladı.
Bu bir ilkti. Irak savaş uçakları Suriye’ye ilk kez geçiyor ve ilk kez Pentagon’dan yardım istemiyordu.
*
Debka’ya göre Bağdat yönetimi Washington’ın yerine Moskova, Şam ve Tahran’la koordinasyon içindeydi.
Şam yönetimi de, Irak savaş uçaklarının Suriye’nin bilgisi dahilinde ve koordinasyon içinde hava operasyonu düzenlediğini duyurdu.
Öyle görünüyordu ki, ABD dışlanmıştı.
Irak Başbakanı Haydar İbadi’nin operasyonla ilgili açıklamasını analiz ederken ABD’den söz edilmediğini görünce İsrail çok endişelendi.
ABD’siz adım atamayan Bağdat yönetimi ne olmuştu da, Suriye’deki IŞİD’e operasyon düzenlerken cesaretlenerek Pentagon’u baypas ediyordu.
Sonra İbadi, Trump’ı niye beklemedi? ABD Başkanı bu hafta Kongre’de dış politikasını açıklayacaktı.
Üstelik Irak Başbakanı daha düne kadar Musul’un kurtarılmasında ABD’nin Bağdat’ta görev yapan Irak ve Suriye Komutanı General Stephen Townsend’le birlikte çalışıyordu.
Debka sitesi biraz daha ileri giderek İbadi’nin “ikili bir oyun içinde” olabileceğini öne sürdü.
*
Ama gerçekte tüm aktörler ikili, üçlü, beşli oyunların içindeydi Ortadoğu’da. Örneğin ABD ve İsrail, Suriye’nin kuzeyinde kendi projelerini yaşama geçirebilmek için yerel müttefiklerle oyun kurmanın çabasındaydı.
Sadece onlar değildi tabii.
Suriye’de temelde Rusya’nın, Türkiye’nin, İran’ın ve Irak’ın belirleyici olduğunu hesaba katmayan oyunların kazanma şansı olamazdı.