Önce ticaret savaşları patlıyor. Büyük savaşlar onun ardından geliyor. Tarih kitapları böyle yazıyor.

Donald Trump yönetimindeki ABD’nin gidişatı bu gerçeği tekerrür ettirecekmiş gibi görünüyor.

Yalnız garip bir durum var: Beyaz Saray, en yakın müttefiklerini de karşısına alıyor.

*

Trump, daha önce ilan etmişti; ABD’nin ithal ettiği çeliğe yüzde 25, alüminyuma da yüzde 10 oranında gümrük vergisi artışı getirecekti. Getirdi. Cuma günü uygulama başladı. Tabii tepkiler de başladı.

Dünyanın Afrika dışında kalan büyük bölümü ABD’ye tepki veriyor şu anda. Örneğin Avrupa’nın tamamı tepkili. Almanya önderliğindeki AB üyeleri artı İngiltere, Çin, Rusya, Japonya, Güney Kore, Meksika ve Kanada.

Özellikle Kanada kendini ihanete uğramış gibi hissediyor.

ABD’yi Dünya Ticaret Örgütü’ne ilk şikâyet eden AB olmuştu. Kanada onun arkasından geldi. Kanada’nın kadın Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland, Trump’ın vergi artışlarının “yasadışı” olduğunu savundu.

*

Avrupa Komisyonu’nun ticaretten sorumlu üyesi Cecilia Malmström’se “ABD’nin tehlikeli bir oyun oynadığını ve görüşmelerin kapısının kapandığını” söylüyor.

Almanya Başbakanı Angela Merkel adına açıklama yapan hükümet sözcüsü Steffen Seibert de, ABD’nin kararına karşı birleşen AB ülkelerinin, bundan böyle ortak tepki vermeye başlayacaklarını belirtiyor.

Trans-Atlantik ilişkilerde bugüne değin hiç görülmemiş, hiç yaşanmamış olumsuz gelişmeler korkutuyor, ürkütüyor.

Alman iş dünyasında Trump’ın kararı “Büyük bir provokasyon” olarak değerlendiriliyor.

*

Ne var ki, söz konusu olan küresel bir ticari savaş! Ve bu savaşta Avrupa da karşı önlemler alacak elbette.

Onun için, AB ülkeleri 2,8 milyar Euro değerinde bir misilleme listesi hazırlamışlar bile.

ABD’ye karşı misilleme listesi hazırlayan sadece AB olmayacak. Kanada ve Meksika da tepkilerini somut önlemlere dönüştürecektir.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, “Amerika’nın ulusal güvenliği açısından bir tehdit unsuru olarak algılanmamız akıl almaz bir şey” diyor.

*

Aslında Trump’ın kararı Amerikalılar için de akıl almaz bir şey…

Amerikan Ulusal Dış Ticaret Konseyi Başkanı Rufus Yerxa’nın tepkisi bunun kanıtı sayılır:

“Kuşaklar sonra ilk kez en iyi ticari ortaklarımızla aramızdaki ilişkiyi kesip attık. Bundan böyle bu ülkelerden eskiden olduğu gibi davranmalarını bekleyemeyiz. Onlar da yolcu uçaklarımızdan tarım ürünlerimize kadar tüm Amerikan mallarına karşı benzer uygulamalar getireceklerdir.”

*

Bu söylenenler olayın ticari yanı. Ama siyasi yanı da var. Siyasi yanı ABD’nin büyük kayıplarıyla sonuçlanabilir. Bir kere Washington Avrupa’yı kaybediyor. Sadece siyasi olarak kaybetmekle kalmıyor askeri ortaklık da tehlikeye giriyor.

Öte yanda iki büyük güç Rusya ve Çin, Avrupa’ya destek veriyor. Tabii Avrupa da onlara…

Avustralya ve Yeni Zelanda’yı saymazsak dünyada ABD’nin iki dostu kalıyor. Biri İsrail, diğeri Suudi Arabistan…

*

Trumplı ABD’ye çok bile mi diyorsunuz? O kadar da değil. Şu anda Trump’ın geleceğini Trump bile bilmiyor olabilir…