Londra’yla yaptığı diplomatik yazışmalarda ABD Başkanı Donald Trump’ı “Beceriksiz, tutarsız, işlevsiz, hizipçi, sakar, çok aptal adam” gibi sözlerle tanımlayan İngiltere’nin Washington Büyükelçisi Kim Darroch görevinden istifa etmiş.

Büyükelçi istifa gerekçesini, “Büyükelçilikten bazı belgelerin sızmasından bu yana görevime ve görev süreme ilişkin büyük bir spekülasyon dalgası başladı. Bu duruma bir son vermek istiyorum” diyerek açıklıyor.

*

Büyükelçinin istifa kararında İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt’ın da etkisi olabilir. Ama Bakan Hunt’ın, Büyükelçisini Trump’ın karşısında ezdirmediği de bir gerçek.

Trump, Kim Darroch için “Bana onun tam bir aptal olduğunu söylediler” diye konuşmuştu, Hunt da ABD Başkanı’nın yorumunu saygısızlık olarak değerlendirmişti.

İngiltere Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkiliyse sızıntı konusuna değinirken, “İngiliz halkının, devletin büyükelçilerinden, görev yaptıkları ülkelerdeki politikalara ilişkin dürüst ve yalın değerlendirmeler sunmalarını bekler. Onlara samimi olmaları için para ödüyoruz” diyordu.

*

Ne var ki, bu gelişmeler bir yana, İngiliz Büyükelçinin yazışmalarında geçirdiği Trump’la ilgili gözlemlerinin ve değerlendirmelerinin tümü doğru. Hatta eksiği var, fazlası yok.

Bu konudaki örnekleri saya saya bitirmek olanaksız:

“Bir şey söyleyip tamamen tersini yapma riski oldukça yüksek.”

“İletişim kurmak için düşüncelerin basitleştirilmesi, olmadı açıkça söylenmesi gerekli.”

*

Bu saptamaların yanı sıra İngiltere’nin ABD Büyükelçisinin çok ciddi değerlendirmeleri de bulunuyor.

Örneğin, Trump’ın İran politikası…

Büyükelçi Kim Darroch’un bu konudaki notu şöyle: “Trump’ın İran politikası tutarsız ve kaotik… Tutarlı hale gelmesini de beklemiyorum. Karşımızda bölünmüş bir ABD yönetimi var.

Trump’ın Hürmüz Körfezi’ndeki gerginliğin ardından İran’a saldırıdan son anda vazgeçtiği iddiası da gerçekçi değil.

Aslında saldırıya hiçbir zaman karar vermemiş olması daha yüksek olasılık.”

*

Darroch’un bir önemli notu da “Önce Amerika” yaklaşımıyla ilgili. Aktaralım:

“Dünya Ticaret Örgütü’nü tanımadığını ilan etme ve mevcut ticaret uygulamalarını ortadan kaldırma riski var. Müttefiklerine karşı bile korumacı eylemlerde bulunabilir.”

Ya iklim sorunu? Trump, “iklim değişikliğine karşı uluslararası girişimlere zarar verebilir, BM’ye aktarılan fonları azaltabilir.”

*

İngiliz Büyükelçi farkında mıdır bilmek olanaksız ama Trump’ın nasıl bir lider olduğunu tüm dünyaya anlatmış oldu sızdırılan yazışmalarıyla.

En başta da Amerikalılara…

Trump, salı günü Twitter’dan yazdığı mesajda Büyükelçi Kim Darroch’u tanımadığını duyurmuştu.

Ama Washington Post bu iddiayı araştırmış ve Başkan Donald Trump’ın mart ayında katıldığı St. Patrick Günü’ndeki öğle yemeğinde Darroch’un karşısına oturduğunu ortaya çıkarmış. Üstelik bu yemek Trump ve İngiliz Büyükelçisinin ilk teması da değilmiş.

*

Tabii ki bu durumda Washington Post haklı olarak dalgasını geçiyor:

“Sızan yazışmalarda Darroch’un, Trump yönetimini beceriksiz ve güvenilmez olarak tanımlaması Başkan’ın hafızasında bir boşluğa yol açmış olabilir…”