Avustralya da Asya Alt Yapı Yatırım Bankası AAYB’nin kurucu üyeleri arasına girdikten sonra Batı’da ABD, Kanada, Japonya ve Güney Kore kendi başlarına kaldılar.
Çin’in önderliğinde oluşturulan AAYB’de Avrupa ülkelerinin çoğunluğu, 47 kurucu üye arasında.
Sıralayalım: Fransa, Almanya, İtalya, Lüksemburg, İsviçre, İngiltere, İspanya, Hollanda, Avusturya, Finlandiya ve Danimarka. Hepsi AAYB’nin kurucu üyesi. Bu listeye Türkiye de dahil; Türkiye de kurucu üye statüsünde.
***
Asya’daki ulaşım altyapısı başta olmak üzere, önemli alt yapı projelerine finansal destek sağlamak amacıyla kurulacak olan AAYB, Batı’da var olan benzer kurumlar için tehlikeli bir rakip olarak görülüyor ABD tarafından… Ve ABD, Batılı ülkelerin katılımına engel olmaya çalışıyor bir süredir.
Ne var ki, tersine, Washington bastırdıkça katılım yükseliyor ve bankanın küresel temsil gücü artış gösteriyor.
Önümüzdeki günlerde, ABD’nin sözünden dışarı çıkmayan Japonya’dan ve arkasından Güney Kore’den katılım başvurusu gelirse sürpriz olmaz.
Hele ABD üyelik için Pekin’in kapısını çalarsa kimse şaşırmaz ve kimse düşüp bayılmaz.
***
AAYB’de Batı’dan kurucu üyelik başvurusunda bulunan ilk ülke İngiltere olmuştu. Hem de ABD’nin sert tepkisine karşın… Peki, neden öyle olmuştu?
Yanıtı çok basit: Ekonomik çıkarları yüzünden… Tabii diğer tüm ülkeler de aynı şekilde.
Diyelim, Pakistan’a ya da Afganistan’a ya da Hindistan’a, karayolu ya da demiryolu ya da havaalanı yapılacak. Projeye Asya Alt Yapı Yatırım Bankası da finansal destek sağlamayı kabul ediyorsa yapım aşamasına geçilecek, tabii ihaleye çıkılarak. İşte o zaman gelsin şirketler…
Ve denildiği gibi Asya, dünyanın en hızlı gelişen bölgesi; alt yapı talebi çok büyük, çok iş var. Avrupa ülkelerinin ABD’yi dinlemeden AAYB kurucu üyeliğine balıklama atlayışları bu yüzden.
***
ABD mi? Avrupa’daki müttefiklerine, hele İngiltere gibi en yakın olanlarına bile söz geçiremedi. Baskısı hiçbir işe yaramadı.
Sonunda Japonya ile Güney Kore de Washington’a “Kusura bakma” diyerek AAYB’ye katılabilirler.
Ve Asya ve Avrupa… İkisi birlikte ne büyük güç olur?
İyi de, dünyanın düzeni değişirken ABD seyirci mi kalacak?
***
Öyle görünüyor ki, çok şaşırtıcı gelişmelerle karşı karşıyayız.
Bakalım daha neler göreceğiz…
BRICS Kurtarma Fonu
100 milyar dolarlık kaynakla kurulması planlanan Kurtarma Fonu’na en büyük katkıyı Çin yapacak. Çin’in fon için 41 milyar dolar ayırması bekleniyor. BRİCS’in diğer üyeleri Rusya, Brezilya ve Hindistan 18’er milyar dolar, Güney Afrika ise 5 milyar dolar yatıracak.
BRICS üyesi ülkeler Kurtarma Fonu’nu, bir kalkınma bankasıyla birlikte, Uluslararası Para Fonu IMF’ye seçenek olarak oluşturdular.