Başkan Trump’tan Türkiye’ye saldırı tweeti’nin tüm dünyada böylesine yankılanacağı tahmin edilemezdi.
Ne var ki, Türkiye’ye yönelik saldırıya gelen tepkiler Washington’ı şaşırtmış olmalı.
*
İlk örnekleri ABD’nin içinden verelim:
Eski Başkan Obama’nın danışmanlarından Edward Price, Trump’ın gümrük vergisi uygulamasının bedelini Amerikalı tüketicilerin ödeyeceğini ve bunun soruna çözüme yardımcı olmayacağını belirtti.
Başkanlık ve Kongre Araştırma Merkezi Başkan Yardımcısı Dan Mahaffy, Türkiye’ye karşı, “gümrük vergisini yükseltme” tehdidi savurmanın ABD’nin ulusal güvenliğini korumayla bir ilgisinin bulunmadığını ifade etti.
Düşünce kuruluşu Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü’nden Chad Bown, New York Times’a yaptığı açıklamada ABD’nin Türkiye saldırısının dünyaya verilen endişelendirici bir işaret olduğunu söyledi.
Washington Post gazetesindeki bir makalede de, yaptırımların ABD hükümetinin diplomatik politikalarının yerine geçtiği vurgulanırken bunun sonuçlarının kimseyi memnun edemeyeceğinin açık olduğu savunuldu.
*
Şimdi ABD’den çıkalım Avrupa’ya bakalım:
Tepki en prestijli düzeyden geliyor yaşlı kıtadan, Avrupa Dış İlişkiler Konseyi eş Başkanı, eski İsveç Başbakanı Carl Bildt’den.
Bildt, ABD Başkanı’nın Türkiye’den ithalatta gümrük vergilerini iki kat artırmasını “acımasızlık” olarak nitelendiriyor, “Zor bir mali kriz geçiren bir müttefike karşı tarifeleri iki katına çıkarmak gerçekten acımasızlıktır” diyor.
*
Gelelim Rusya’ya… Rusya, yeniden ABD yaptırımlarıyla karşı karşıya kaldığı için Türkiye’yle paylaşacak duyguları ve kararları olan bir ülke.
Kremlin’den henüz bir açıklama yok ama Duma’dan var.
Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma’daki Eğitim Komisyonu’nun Başkanı ve Uluslararası Siyaset Uzmanı Vyaçeslav Nikonov, “Rusya ve Türkiye’nin barikatın aynı tarafında olduğunu” söylüyor.
Nikonov ayrıca barikatın aynı tarafındaki ülke sayısının arttığını bildirerek, “Şu anda gerçekten birçok ülke aynı kayıkta buluştu, zira ABD insanoğlunun büyük bir kısmına yaptırım uyguluyor” diye konuşuyor.
Nikonov gibi görüşlerini Sputnik’e açıklayan Duma’dan bir diğer yetkili Mihail Emelyanov da Rusya’nın, Türkiye’nin yanında olacağını, Ankara’nın Rus desteğine güvenebileceğini belirtiyor.
Emelyanov’un şu sözleri oldukça dikkat çekici:
“Rusya, Türkiye’nin bağımsız politikalarını desteklemek istiyor, zira bu durum, güçlü bir Avrasya blokunun kurulmasına da stratejik olarak destek sağlayacak, ayrıca her iki ülkenin ABD ekonomisine bağımlılığını azaltacaktır.”
*
Ve İran… Çin’in Ortadoğu’ya, Türkiye’ye ve Avrupa’ya açılmasına olanak veren ülke.
İşte Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in açıklaması:
“Trump’ın NATO müttefiki Türkiye’ye ekonomik zorlukları ‘coşkuyla’ dayatması utanç verici bir durumdur. Biz daha önce de komşularımızın yanındaydık, şimdi de yanlarında olacağız.”
*
Öyle görünüyor ki, Başkan Trump bir oyun oynamak istedi ama beceremedi.
Bölgedeki büyük güçler Türkiye’yle dayanışma içine girdi.
Böylesine bir süreç ilk kez yaşanıyor.
Umarız dünya barışına yönelik çabalara katkısı olur…