ABD-Almanya ilişkilerinin İran kararından sonra gerilim içine girmesi bekleniyordu ve öyle de oldu.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’la yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesinin uluslararası düzene duyulan güveni sarstığını belirtirken uyarıda bulundu: “Herkes aklına eseni yaparsa, bu, dünya için kötü bir gelişme olur.” Alman lider, Trump için daha ne desin? Deli mi desin, manyak mı, desin?

Merkel sert ama Trump hakkında aklından geçenleri süzgeçten geçirmeden dudaklarının arasından çıkarmıyor.

Öyle bir durum Donald Trump’a özgü.

Ama bu özelliğiyle Trump, ABD’nin başını, önünde sonunda belaya sokacak. Bu da, kaçınılmaz bir sonuç gibi görünüyor.

***

Almanya’nın tepkisi sadece Başbakan Merkel’in açıklamasıyla sınırlı değil, Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier de Trump’ın kararını, “Barış diplomasisi için bir gerileme ve uluslararası barışın reddedilmesi” olarak değerlendirdi.

Ancak asıl sert ifadeler Dışişleri Bakanı Heiko Maas’tan geldi. Altı çizilen sözleri şöyleydi:

“ABD’nin tek taraflı kararı Berlin ve Washington arasındaki ilişkileri zehirledi.”

“Almanya’nın ulusal çıkarları söz konusu olduğunda ABD’ye karşı daha sert bir tutum sergileyeceğiz.”

“Konuşmaya, görüşmeye ve gerektiğinde çıkarlarımız için mücadele etmeye hazırız. Bu durum sadece Beyaz Saray için değil, tüm düzeyler açısından geçerlidir.”

***

Gelişmeler, Almanya’nın ABD’ye karşı politik üstünlüğü ele geçirdiğini gösteriyor. Ama buna karşın ABD’nin elindeki yaptırım kartının Berlin’in belini bükecek güçte olduğu da kesin.

Almanya Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Norbert Röttgen’in açıklamasına göre Alman şirketleri, İran pazarıyla ABD pazarı arasında bir seçim yapmak zorunda kaldıklarında doğaldır ki, ikinci seçenekten yana tavır alacaklar. Yani İran pazarını değil çok daha önemli olan ABD pazarını tercih etmek zorunda kalacaklar.

***

Olayın bir de İran cephesi var… Tahran, özelde Almanya’nın, genelde Avrupa’nın ABD karşısında direncinin kırılmasından endişe duyuyor.

İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Alaeddin Burucerdi, Avrupa’nın sınava girdiğini belirterek “Eğer Avrupa, ABD’nin attığı adımlar karşısında direnemezse İran için nükleer anlaşma yolu tamamen kapanmış olur” diyor.

***

Ne var ki, ABD’nin elindeki yaptırım kozuna karşın İran’la nükleer anlaşmada imzası bulunan İngiltere, Çin, Rusya, Fransa, Almanya ve AB çekilmemekte kararlılık gösteriyorlar.

Almanya Başbakanı Angela Merkel dün Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’le bir telefon görüşmesi yaptı; yetmedi, haftaya Soçi’ye giderek Putin’le yüz yüze görüşme kararı aldı.

***

Berlin’in amacı Avrupa’ya özgü bir Batı Asya politikası oluşturmak.

Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Röttgen yeni durumu şöyle açıklıyor:

“Bu bölge yakın komşumuz olmasına karşın kayda değer hiçbir etkinliği bulunmuyor. Oysa krizlerde çok etkileniyor ve istikrarsızlaşıyor. Ne var ki, siyasi açıdan güçsüz ve çaresiz kalıyor. O yüzden, ABD uyguladığı politikalarla bölgedeki anlaşmazlıkların artmasına neden oluyor.”

***

Anlaşılan Merkel, Trump’ın şerrinden bir hayır doğması umuduyla gidecek Rusya’ya.

Umarız, gelişmeler savaşı değil barışı getirir…