Dünyamızın yarısı, belki de yarıdan fazlası Moskova’da faşizme karşı kazanılan zaferin 70. yıldönümü törenlerindeydi. Ve törenler Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Batı’ya karşı zaferine dönüştü.

ABD gitmeyin demişti. Ama Batı Avrupa dışındaki büyük dünyada dinleyen olmadı. Çin ve Hindistan başta olmak üzere Asya’nın aşağı yukarı tamamının liderleri ya da temsilcileri oradaydı.

BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon ile UNESCO Başkanı da Putin’i yalnız bırakmadı.

Avrupa’nın doğusundan da katılım oldu: Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Sırbistan, Makedonya ve Güney Kıbrıs söz dinlemeyen ülkeler arasındaydı.

Venezüella, Küba ve Güney Afrika da törenlerde Güney’in temsilcileri olarak öne çıktılar.

***

Moskova’daki Carnegie Merkezi’nin Rusya ve Asya-Pasifik Programı Başkanı Aleksandr Gabuyev’in Amerika’nın Sesi’ne yaptığı değerlendirmede dikkati çektiği gibi, törenlere çok sayıda Asyalı liderin katılımı Putin’in yalnız olmadığını tüm dünyaya gösterdi. Ve tabii Kremlin’in dış politikasının meşruiyeti de onaylanmış oldu.

***

Batı’dan gelen tehdit rüzgârları Rusya ve Çin arasındaki ilişkiyi her yönde sıkılaştırıyor. İşte iki ordunun yakınlaşması ve askerlerin birlikte yaptıkları zafer yürüyüşü…

Asya’da asıl belirleyici yakınlık Moskova-Pekin ekseninde gelişiyor.

Üstelik ABD’nin Asya-Pasifik’teki en yakın müttefikleri Japonya ile Güney Kore de söz konusu eksenin etki alanına giriyor ve Çin onlar için de “tek büyük ortak” haline geliyor.

***

Amerika’nın Sesi’ndeki soru şöyle: Rusya, Batı’dan uzaklaşıyor mu?

Elbette böyle bir şey yakın dönemde gerçekleşemez. Özellikle ticari ilişkide Rusya-AB ortaklığı her iki taraf için de hâlâ çok önemli.

Ne ki, Rusya’nın Çin’le birlikte “uzaklaşma” değil ama “üstünlük sağlama” hazırlıkları da yok değil, Batı’ya karşı.

Finansal alandaki adımları biliyoruz.

Şimdi de Çin’den Rusya’nın liderliğindeki Avrasya Ekonomik Birliği’ne destek geldi.

Cumhurbaşkanı Şi Cinping ile Moskova’da bulunan Çin Ticaret Bakanı Gao Hucheng, AEB ile serbest ticaret bölgesi kurmaya karar verdiklerini bildirdi.

Rus yetkililer de Avrasya ekonomik güçlerinin bütünleşmesi için Çin’le işbirliğinin geliştirilmesi gerektiğini söylediler.

***

Rusya’nın Batı’yla siyasi ilişkilerindeki hava durumuna gelirsek…

Putin’in dün Kızıl Meydan’dan seslenirken yaptığı öneri, fırtınalar estirecek güçte: Dünyanın tüm ülkeleri eşitlik içinde yeni bir güvenlik sisteminde buluşmalı… Yani, NATO’ya hayır!

Belli bir gruptaki ülkelerin değil, tüm ülkelerin güvenliği önemli.

***

Söz konusu öneri tartışılacaktır elbette. Ama Putin’in Asya, Ortadoğu, Güney Amerika ve Afrika’daki ortaklarıyla görüşüp anlaşmadan böylesine bir öneriyi gündeme getirmeye kalkışması da düşünülemez.

Rus liderin belli bir mesafe aldıktan sonra Kızıl Meydan’dan seslendiği anlaşılıyor.