Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’de düzenlenen “Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı” yeni ittifakların oluşturulmasına, mevcut ittifakların geliştirilmesine ve güçlendirilmesine sahne oldu.
Türkiye’nin de konuk olduğu konferansta doğusundan batısına, kuzeyinden güneyine Asya’nın tüm ülkeleri katılımcıydı.
*
Konferansın liderler zirvesinde bir konuşma yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ayrıca Çin Cumhurbaşkanı Şi Cinping’le de bir araya geldi.
Konuşmasında Türkiye’nin, “bölgemizdeki kombine taşımacılık koridorlarının geliştirilmesine önem verdiğini, modern İpek Yolu’nun yeniden yapımını desteklediğini” belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kafkasya ve Orta Asya’yı aşarak Çin’e kadar uzanan Hazar geçişli koridor girişimimiz somut bir örnektir” dedi.
*
Çin lideri de ikili görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, iki ülkenin stratejik işbirliği ilişkilerinde yeni sayfalar açacaklarını bildirdi.
Türkiye’nin önemli bir İpek Yolu ülkesi olduğunu anımsatan Şi Cinping, bu alanda iki ülkenin ilişkilerini geliştirmeye kararlı olduğunu vurguladı.
Bu arada Şi Cinping, terörle mücadelede işbirliğinin geliştirilmesi gerektiğini belirtirken Ankara’nın da desteğini istedi.
*
Duşanbe’deki Konferans’ın NATO üyesi olarak tek katılımcısı Türkiye’ydi ve o nedenle gözler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üzerindeydi. ABD’yle yaşanan S-400 krizini de hiç kuşku yok ki, ŞİÖ üyesi devletler yakından izliyordu.
Çin Cumhurbaşkanı, “Asya NATO’su” önerisini tam da böyle bir ortamda patlattı. Tabii büyük sürpriz oldu.
Şi Cinping’e göre Asya ülkelerinin tıpkı NATO gibi kendi güvenlik yapılanmalarını oluşturmaları gerekiyordu.
Çin liderinin bu önerisine Putin’den de destek geldi. Putin, güvenliğin çok uluslu Asya kıtasında geçmişe göre daha önemli hale geldiğini söyledi.
Askeri uzmanlarsa öneriyi ABD’ye doğrudan meydan okuma olarak algıladı.
*
Akla ilk planda ABD ve İsrail’in İran’a yönelik tehditleri geliyor.
Asya NATO’su olsaydı İran’a askeri tehdit söker miydi?
Ne ABD, ne İsrail, İran’a tehdidin lafını edemezdi.
*
Bakalım, Şi Cinping’ın konuşması Asya’da nasıl yankılanmış?
“Asya’nın güvenliğinden Asya sorumlu olmalıdır.
Herhangi bir dış gücün müdahalesine izin verilmemelidir.
Güvenlik konusunda Asya’daki ülkeler arasında samimi işbirliği sağlanmalıdır.
İşte o zaman Asya için yeni ufuklar açılacaktır.”
*
ABD ne kadar yolunu kesmeye çalışırsa çalışsın, hem güvenlikte hem ekonomide Asya, geleceğini, Çin’in öncülüğünde aramaya başlıyor.
Duşanbe Konferansı’na yoğun ilginin ve Çin lideri Şi Cinping’in konuşmasının tüm dünyada yankılanmasının nedeni budur.