Doğu Karadeniz Bölgesi’nde düğün veya yayla şenliklerinde doğaçlama olarak söylenen halk şiiri tarzına atma türkü denir. Genellikle yedili hece ölçüsüne uygundur. Örneğin, aldı bir duman dağa, yelden eseyi yelden, sen sarıl boğazıma, ben sarılayım belden gibi…
50 yıl kadar önce kuyuya öyle bir taş atıldı ki sormayın. Taşın adı kolesterol. Kimilerine göre taş hâlâ düşüyor, kimine göre düştüğü yerde ama pek çok kişiye göre de taş kuyudan çıkarıldı. Kolesterol anne sütünde bol olarak var, beyin dokumuzda, hormonlarımızda var. D vitamini gibi bir baba vitamin kolesterol olmadan yapılamıyor ve biz yaradanımızdan daha iyi biliyormuşçasına bu molekülü katil yerine koyduk. Kolesterolü Yeşilçam filimlerindeki saf temiz kıza benzetebilirsiniz. İstanbul’a yeni gelmiş ve ünlü olma hayalleri vardır. Bunu fırsat bilen bazı kötü niyetliler ise o saf kızı kötü yola düşüreceklerdir. İşte kolesterolü kötü yola düşüren bu adamları unlu şekerli yiyecekler, sigara, hareketsiz yaşam tarzı, trans yağlar, stres olarak düşünün ne demek istediğim ortaya çıkacaktır.
Yıllarıdır yumurta hakkında olumsuz pek çok makale yazıldı. Kolesterolü yükseltir, damarları tıkar, allerjisi vardır ve cildi mahveder vesaire. Oysa tavuğun altına bu taş gibi maddeyi koyduğunuzda 22 gün sonra ondan bir canlı çıkıyor. Demek ki bir canlının oluşması için tüm gerekli olan mikroelementler, vitaminler, mineraller yumurtada var. Böyle bir gıda maddesi sağlıksız olabilir mi?
American Journal Of Nutrition adlı ünlü bir dergide Mayıs 2018’de çıkan bir makaleden size bahsedeceğim. Avustralya Sdney Üniversitesi’nde yapılan makaledeki çalışmada bir grup insana haftada 12 yumurta yedirmişler. Diğer gruba ise haftada toplam 2 yumurta yedirmişler. Bu insanlar prediyabetik (şeker hastası oldu olacak olanlar), diyabetik, fazla kilolu ve obez bireylerden oluşmaktaydı. Sonuçlara bakıldığında kolesterol açısından her 2 grupta bir fark gözlenmedi. Çünkü gıdalar ile aldığınız kolesterol kan kolesterolünüz üzerine çok fazla etkili değil. Bu klasik bir tıbbi bilgidir ve tıp fakültelerinde 2. sınıftaki fizyoloji derslerinde öğretilir.
Çalışmayı yapan uzmanlar ileride günde 2 yumurtadan fazla da yenilip yenilemeyeceğini araştırmaya devam ettiklerini belirtiyorlar. Ben şimdiden yazıyorum günde 2 değil 4 tane bile doğal özelliklerini koruyan bir yumurta rahatlıkla yenilebilir. Zamanla bunu da göreceğiz.
Selenyumu, B grubu vitaminleri, A, D, E ve K2 vitaminlerini, Omega-3 gibi harika bir molekülü içeren bu besin maddesini yıllarca bizden esirgeten bazı bilim çevrelerine bir atma türkü de Mete’den. Yeme yeme dediniz, iyi bir halt ettiniz, vitamin alamadık, hep ilaç yedirdiniz.
OKTAY KAYALAR
Neylersin ölüm herkesin başında. Uyudun uyanmadın olacak. Kim bilir, nerede, nasıl, kaç yaşında. Bir namazlık saltanatın olacak. Taht misali o musalla taşında. Mekanın cennet olsun.