Uygulamaları ile esnafın bir bölümünü karşısına alan Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz, ilçenin geleceği için gerekeni yapma konusunda kararlı: “Seksen bin kişinin hakkını almaya çalışıyorum. Mudanya’da eşkıyanın e’si, haraminin h’si olmayacak.”
Türkiye’de siyaset genellikle yüksek sesli yapıldığı için basına yansıyan çatık kaşlı fotoğraflarına ve zehir zemberek açıklamalarına bakınca insan sanıyor ki sürekli bağırıp çağıran bir adam. Röportaja giderken de ses düzeyi yüksek bir gün geçireceğimizi düşünüyordum. Fakat yanılmışım. Öfkesini bu kadar sakin bir dille anlatabilen az siyasetçi vardır sanırım.
Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz ile Mudanya, Kumyaka ve Trilye’yi dolaşarak yaptığımız röportajda, kendisine yöneltilen eleştirileri, suçlamaları, yirmi beş yıl sonra CHP’nin yeniden aldığı ilçe yönetimini, bir yıllık icraatını ve Mudanya’nın geleceğini konuştuk.
Radikal kararları nedeniyle tehditler aldığı yönündeki iddiaları doğrulayan Türkyılmaz, göreve gelirken neler olacağını bildiğini ve bu yüzden tehditlerden endişe duymadığını söylüyor. Türkyılmaz, “Alnım apak, her zaman dimdik her yere gireceğim ve çıkacağım. Normal yaşantıma devam ediyordum. Halk koruyor. Halk şunu söylüyor; kimse dokunamaz. Bu benim için çok onur verici bir şey.”
Hayri Türkyılmaz kimdir?
1955 Mudanya doğumlu. Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünden mezun oldu. 1980-1981 yıllarında Gürsu Belediyesi’nde Elektrik Mühendisi olarak çalıştı. 1982’de Türkyılmaz Mühendislik Ltd. Şti.’ni kurarak iş yaşamını sürdürdü. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şubesi’nde Yönetim Kurulu üyeliği yaptı. Mudanya Tüketicileri Koruma Derneği gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarında çalıştı. Siyasi hayatına 1973’te CHP Gençlik Kollarında başladı. 12 Eylül 1980’den sonra siyasi hayatını sırasıyla SODEP, SHP ve CHP’de sürdürdü. 1991’de ön seçimle SHP’den Bursa Milletvekili adayı oldu. 30 Mart 2014 Yerel Seçiminde CHP’den Mudanya Belediye Başkanı seçildi. Evli, dört çocuk babası.
Herkes için adalet istiyorum
Belediye binasının terasında yaptığınız değişikliklerin silueti bozduğu iddia edildi.
Burası boş duruyordu, kullanılabilir hale getirdik. Alan büyütme yok, kat ilavesi yok. Çürümüş demir parmaklıkları çıkarıp yerine ahşap taktık, otantik bir hava verdik. Cami siluetini o zaman bu binalar da (yandaki binaları gösteriyor) kapatıyor. Hepsi aynı konumda. Yıkılması gerekiyorsa tamamını zevkle yıkarım ama adaletli olmasını istiyorum.
Nasıl bir adalet?
Adalet bütün Bursa için, Türkiye için. Birinci derece doğal SİT alanında bulunan bütün yapılar, BUSKİ binaları; Büyükşehir Belediye Başkanı’nın makamı biliyorsunuz orada; BUSKİ binası dâhil, diğer ilçelerdeki dâhil. Zevkle yıkarım, yeter ki karar alsınlar. Bu yapılanlardan sorumlu değilim. Sorumlu daha önceki yöneticiler ve gerçekten yıkılması gerekiyorsa sorumlusu buna göz yumanlar ve izin verenlerdir.
Paris de yıkılarak yeniden yapılmış
Gördüğünüz Mudanya neyi ifade ediyor? Nasıl bir silueti var?
Mudanya gördüğünüz gibi çok hor kullanılmış, çok kötü bir yapılaşma var. Mevcudu koruyarak daha gelişmesini sağlamaya çalışıyoruz. İnşallah ileride durumumuz çok daha iyi olur, bazı binaları, başka yerlere taşıyarak, yıkarak ama yerine yeşil alanlar, çocuk oyun bahçeleri yaparak kent merkezini daha güzelleştiririz. Bunu yaparken de kimsenin mağdur olmaması ana ilkemiz. Bu anlayışımı söylediğim zaman bazıları kızıyordu ama artık Büyükşehir Belediye Başkanımız Recep Altepe de söylediği için ne kadar doğru yolda olduğumu biliyorum. Örneğini de söylüyorum. 1850 senesinde Paris Belediye Başkanı olan Haussmann bütün Paris’i yıkıyor. Demek ki bir yere bir şey yapmak için önce oradaki yanlışı yıkmak gerek. Şu anda halka ait alanların halka açılmasında söylediğimiz de bu. Bakın bu önümüzde gördüğünüz kordon hep işportacı doluydu. Öyle bir yere insanlar niye gelsin? Onları kaldırdık ve en kalabalık yazı yaşadık Mudanya’da bu sene. İnsanlar burada yürürken esnaftan da alışveriş yaptı, Mudanya’nın ticaretine de katkı verdi.
Değerini buldurmazsam yasa karşısında suçluyum
Kaç esnaf var Mudanya’da? Dört bin deniliyor.
O kadar olmadığını herkes biliyor. Bin beş yüz civarında.
Kepenk kapatmışlar hal içinde?
Kepenk kapatmadılar. Sadece oradaki insanların ağzını kapattılar. Kendileri konuştular; tabii ki kendi yandaşlarıyla. O konuyla ilgili söylenecek çok şey var aslında ama… Ben bu kentin yöneticisi olarak bu kurumun sahip olduğu mülklerin değerini bulmasını istiyorum. Bugüne kadar birilerine peşkeş çekilmek dâhil her türlü tolerans verilmiş, çıkar sağlanmış. Ben de diyorum ki artık aracı tefeci kalkacak bu mülkler değerini bulacak. Bu değerle Mudanya’da biz daha çok hizmet yapacağız. Bunun başka yolu yok. Bu değerini buldurmazsam ben Belediye Başkanı olarak, ben yasalar karşısında suçluyum. On liralık değeri olan bir yeri ben iki-üç liraya veremem. Böyle bir hakkım yok.
Gerekli düzeltme yapıldı
Dükkân kiralarında yüzde üç yüz kırk beş oranında artıştan söz ediliyor. Bu oran gerçek mi?
Hâlde yirmi dört tane dükkânımız var. On dört tanesi on altı metrekare, iki tanesi yirmi metrekare, iki tanesi on sekiz metrekare, otuz metrekare olan da var, bir tane de elli iki metrekare olan var. On metrekare olan da var. Orada arkadaşlarımız rayiç bedel belirlerken standart bir fiyat belirlemişler; hepsi aynıymış gibi. Sonra esnaf arkadaşlarımız geldiler. Listeye baktım hakikaten burada bir adaletsizlik yapılmış. Hemen talimat veriyorum, metrekare büyüklüğüne göre ayarlamayı yapacağım siz de bu arada itirazınızı verin, dedim. Bu şekilde düzeltme yapıldı. Yüzde üç yüz kırk beş zam gelen bir tane var o da elli iki metrekare olan dükkân.
Artışı kabul etmeyen anahtarı teslim edecek
Balık restoranları ile ilgili durum ne olacak?
Kira artışını kabul ederlerse devam edecekler, etmezlerse anahtarları teslim ederler, ihaleye çıkar, değerini veren de çıkar.
Şu anda içinde bulunduğumuz Mudanya Belediyesi Liman İşletmesi Limanı’ndaki otel ve restoranın son durumu nedir?
Kirası üç bin lira bu otelin. Şimdi kırk beş bin lira yaptık. Soruyorum? Diyorum ki siz olsanız kadar verirsiniz? Bu mal benim değil, Mudanya’nın malı. Yazık, günah! Vicdan! Burada seksen bin kişinin hakkı var ve ben de onu almaya çalışıyorum. Liman’da Yelken Kulübü vardı, çıkarttık. Bedavaya oturuyorlardı. Bu liman Belediyemizin en değerli mülklerinden bir tanesi. Burada bir servet heba olacaktı. Mendirek çökecekti. Şimdi iki milyon liraya yakın yatırımla yeniliyoruz.
Sahilde betonlaşmaya karşıyız
Büyükşehir Belediyesi’nin sahil projesinde Mudanya Belediyesi olarak konumunuz nedir?
Onunla ilgili Recep Bey (Altepe) ile yaptığımız görüşmede projeye birlikte karar vereceğiz dedik, özellikle uygulamada. Tabii durdurulmuş vaziyette biliyorsunuz itirazdan dolayı. Bizim o projede istediğimiz şuydu; arada küçük de olsa var olan kumsalların geliştirilmesi, duş, soyunma kabinlerinin, tuvaletlerinin yapılması, altı metrekareyi geçmeyen küçük büfeler ve çardak, iskele, taraça yapmak, insanımızın deniz gibi mükemmel bir nimetle buluşmasını sağlamak.
Bu tür projelerde genelde deniz dolduruluyor. O konuda şerh koyma olanağınız olabildi mi?
Bazı yerlerinde söylediğiniz gibi konumlar vardı. Oraların yeşillendirerek geliştirilmesine tarafız; betonlaştırarak denizi daha doldurarak değil! Bu anlayışımızı da verdik.
BUDO 200 bin kazanıp bin 600 lira kira ödüyor
Gelir getirici mülkler açısından belediyenin durumu nedir? Bir sıkıntınız var mı?
Var tabii. BUDO iskelesi bizim. Mudanya’nın değerli mülklerinden biri. Belediyeye ayda iki yüz bin liraya yakın gelir getiren bir mülk, BUDO’ya aylık bin altı yüz elli liraya kiralanmış. Bunu Hayri söyleyince bazıları rahatsız oluyor ama ben doğruları söylüyorum. O iskele bin altı yüz elli liraya BUDO’ya kiralanmış, bütün Mudanyalı hemşerilerim biliyor. Diyorum ya el vicdan! Ve biz üstüne para veriyoruz. O iskele ISPS kodu (Uluslar arası Gemi ve Liman Tesisi Güvenliği Kodu) olan uluslararası bir iskele. Yedi yirmi dört güvenliği var. Çalışanlar dâhil ve dünya kadar masrafımız var. On bir tane eleman var. Bir tane eleman parasına BUDO orada koca iskeleyi kullanıyor. Hayri haksız mı?
Hizmetimizin karşılığını Büyükşehir’den isteyeceğiz
Büyükşehir’in yetki alanının genişlemesiyle yetki karmaşası yaşadığınız oluyor mu?
Sıkıntıya düştüğümüz 6360 sayılı yasayla bir sahillerimiz var bir de ana arterlerdeki durum. Göreve geldiğimizin ertesi günü Mudanya’ya Büyükşehir ana arterlerdeki ilan, reklam vergilerini toplamaya eleman gönderdi; üzücüydü! Ama o günler geçti. Bakın Büyükşehir’in gelirini aldığı yerler dâhil orada temizlik ve diğer bakımları biz yapıyoruz yine. Büyükşehir’den bir kuruş istemedik, yapmaya da devam edeceğiz. Çünkü ben hemşerilerimin rahatını düşünüyorum.
Biraz önce söz ettiğiniz adaleti burada da istemiyor musunuz?
Adalet istiyoruz tabii ama şöyle bir anlayışım var; hak verilmez alınır, diyorum. Büyükşehir’in yetki alanlarının genişlemesiyle birlikte yetişemeyeceğini görüyorum. Ama hemşerilerime hizmet etmek zorundayım. Çünkü bir sıkıntı olduğunda hemşerilerimiz böyle biliyor; Mudanya Belediyesi yapıyor; gibi. Yaptığımız hizmetlerin karşılığını sanıyorum önümüzdeki günlerde Büyükşehir’den isteyeceğiz. Olur mu, olmaz mı çok da şey değil. Bu on yedi ilçe belediyesi içinde sanırım en memnun olduğu belediye başkanı benimdir. Çünkü hiçbir sorun götürmedik.
Haraminin h’si olmayacak
Mütareke kutlamalarına ayrılan bütçe tartışma konusu oldu. Siz ne söylersiniz?
Bu benim çocukluk hayalim. Ben o mütareke evine ilk girdiğimde ilkokul çağındaydım. İsmet Paşanın yumruğuyla kırdığı masayı gördüğümde tüylerim diken diken oldu. Beni siyasete de öyle soktular. İsmet İnönü’nün o mükemmel sözüyle ikna ettiler. Dediler ki, namuslu adamlar da namussuzlar kadar cesaretli olmalıdır. Namusluların bu memlekette ne kadar çok olduğunu biliyorum. Mudanya’da da son günlerde yaşadığımız budur. Mütareke etkinliklerinde biz iki açıdan Mudanya Mütarekesi’nin önemini dünyaya hatırlattık. Bir; Cumhuriyetimizin biçimlendiği yer olması, iki; Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasının yüzüncü yılı, İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasının yetmiş beşinci yıldönümünde Mudanya’dan dünyaya barış mesajları verilmesi. Bunun için etkinlikler düzenledik ve o etkinlikler de yedi yüz elli üç bin liraya bir firmaya ihale edildi. Bizden önceki anlayış olsaydı, dört beş milyona bitiremezlerdi. Onun için herkes haddini bilecek, elini vicdanına koyacak, siyasetini yapacaksa adam gibi yapacak. Derler ya kimse öküz altında buzağı aramasın. Bugüne kadar tertemiz geldik.
Şirket kurup taşeronluğa son vereceğiz
Belediyelerde taşeronlukla ilgili ne düşünüyorsunuz?
Taşeronluk sistemine karşıyım tabii ki. Ama bu hizmet alımı yaptık, devam ettireceğiz. Ama bu sene belki de en iyi sözleşmeyle yaptık. Hem sosyal haklar hem ücret anlamında.
Mesele sadece ücret olmamalı. Uzmanlık da gerekli.
Mudanya yine iyi ilçelerden birisi. Sadece düz işçi veya adama iş verme şeklinde değil, işe göre adam alma şeklinde oldu. Biz buna özellikle bu sene özen gösterdik.
Bir sonraki dönemde değişecek mi?
Bizim bir şanssızlığımız var; hiç şirketimiz yok. Bir şirket kurma aşamasındayız. Kurduktan sonra sosyal tesislerimizin işletilmesi ve belediyemizin hizmet alımlarını bu şirket üzeriden yaparak o insanlarımızı belediyenin daimi elemanı haline getirip taşeronluk sistemine son vermek istiyoruz. Nihai hedefimiz bu. Bir de personel giderleri bütçenin yüzde 30’unu geçemiyor. Şu anda taşeron hariç yüzde 38 ve bu da bir handikap. 308 memur kadromuz var ama çalışan memur sayımız 63. 174 işçi norm kadromuz var, çalışan; Trilyeden gelenlerle birlikte 130. Yaklaşık 300 kişilik bir kadro açığımız var.
Yüzde ellinin üzerinde oy alırız
Haziran ayında yapılacak genel seçime Mudanya’da sizin katkınız ne olacak?
Yüzde ellinin civarı ve üstünde olacağına inanıyorum parti olarak. Tabii ki etkileyici başka bir unsur olmazsa, o günkü koşullarda. Partimin demokrasiyi işletmesiyle birlikte oyların artacağına inanıyorum. İyi adaylarla artacağına inanıyorum. Bunun tersi şeyler de olsa benim yine de kendi etkim olacağını, en kötü koşullarda aldığımız, benim seçildiğim dönemdeki 30 Mart 2014’te aldığımız oydan aşağı olmayacağını kesinlikle rahatlıkla söyleyebilirim. Biz Mudanya olarak yine Bursa’nın birincisi olacağız. Buna inanıyorum. Sokakta yürürken bunu siz de gördünüz. Kişisel oylarım tahmin ettiğiniz gibi partinin çok üzerinde. Ama genel seçimde partimizin oyları yüzde ellinin üzerinde çıkacak. Beş yıl sonra yerel seçimde de Bursa’nın rekorunu kıracağımız gibi Türkiye’nin rekorunu da kıracağız.
Dilek GÖRAL KEMANKAŞ
FOTOĞRAF: Aykut GÜNGÖR